جرایم پهپادهای آمریکایی محرمانه می‌ماند

عملیات پهپادها یا همان هواپیماهای بدون‌سرنشین در دوران اوباما به‌شدت گسترش پیدا کرده و این مساله موجب انتقادهای تندی علیه دولت وی شده بود. به همین دلیل اوباما در سال 2016 طی فرمانی سازمان سیا را موظف کرد یک بار در سال در مورد غیرنظامیانی که در خلال حملات پهپادها علیه اهداف تروریستی در خارج از مناطق جنگی کشته می‌شوند، به افکار عمومی اطلاع رسانی کند.
اما با فرمان جدید ترامپ کسب اطلاع در مورد عملیات پر حرف و حدیث پهپادهای سیا در آینده از این نیز دشوارتر خواهد شد. به عبارت بهتر، شمار تلفات این قربانیان در گزارش‌های رسمی و غیررسمی تفاوت زیادی با یکدیگر خواهد داشت و به این ترتیب نمی‌توان به رقم دقیق قربانیان غیرنظامی دست یافت.
البته با آن که ارتش آمریکا همچنان موظف است در مورد حملات پهپادها به مقام‌ها و تشکیلات نظامی آن کشور گزارش دهد، اما این مساله در گذشته نیز به درستی انجام نمی‌گرفت. به عنوان مثال در همان حال که ارتش آمریکا در سال 2018 شمار قربانیان حملات پهپادها در افغانستان، عراق و یمن در سال 2017 را 499 کشته و 169 مجروح اعلام می‌کرد، گزارش‌ نهادهای بازرسی ارتش بریتانیا حکایت از این داشت که شمار این قربانیان به مراتب بیشتر است. بر این اساس در هفت ماه نخست سال 2017 شمار قربانیان غیرنظامی پهپادهای آمریکایی در عراق و سوریه حداقل 2800 نفر بوده است.
سازمان دیدبان حقوق بشر آمریکا نیز ضمن انتقاد از تصمیم اخیر ترامپ از آن به عنوان دستوری غیرضروری و گامی خطرناک به عقب یاد می‌کند. البته عدم شفافیت از ویژگی‌های اصلی در تاریخ بلند حملات پر حرف و حدیث پهپادهای بدنام آمریکا به شمار می‌رود.
مساله پهپادها طی سال‌های گذشته و از همان آغاز کار مورد انتقادهای شدید سازمان‌های حقوق بشری قرار داشته است . واشنگتن البته از همان روزهای نخست، مرزهای دیگر کشورها را نادیده می‌گرفت و در بهترین حالت مثلا فقط به پاکستان اطلاع می‌داد که پهپادهایش برای تعقیب اسامه بن لادن و دیگر تروریست‌ها وارد حریم هوایی آن کشور شده‌اند.
حتی تا امروز هم مشخص نیست پهپادهای آمریکا دقیقا در چه تعداد از کشورهای جهان به عملیات دست می‌زنند. گفته می‌شود به غیر از سوریه و عراق و یمن، حریم هوایی برخی کشورهای آفریقایی نیز توسط این پرنده‌های متجاوز نقض می‌شود.
از هزینه‌های مالی عملیات‌ پهپادهای آمریکا نیز اطلاع دقیقی در دست نیست. اما بر اساس یافته‌های یکی از سازمان‌های غیردولتی آمریکا، شهروندان این کشور مجموعا در هر ساعت 3/8 میلیون دلار بابت این طرح مالیات می‌دهند.
در این میان برخی نهادهای اروپایی با انتقاد از این وضعیت طی یک رساله تحقیقی با نام از وضعیت فوق‌العاده تا وضعیت عادی این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا دولت‌های اروپایی قصد دارند کماکان این راهبرد ایالات متحده آمریکا را تحمل کنند یا نه. ناظران می‌گویند با گذشت زمان و دور شدن از حملات 11 سپتامبر 2001، از آن شوک اولیه خبری نیست و همه چیز به نوعی عادی شده است. درسال‌های نخست بعد از 11 سپتامبر، دولت‌های اروپایی انتقادهای تندی را علیه شیوه‌های اصلی جنگ علیه ترور ابراز می‌کردند، اما در سال‌های اخیر سکوت پیشه کرده‌اند: بسیاری از آنها در آینده شکیبایی به خرج خواهند داد و برخی حتی از این شیوه‌های آمریکا حمایت خواهند کرد. به باور بسیاری از کارشناسان اروپایی این رفتار آمریکا و تصمیم اخیر رئیس‌جمهور آن کشور نه تنها به تداوم نقض حقوق اساسی مردم کشورهای درگیر خواهد انجامید، بلکه می‌تواند به نقض امنیت ملی دیگر کشورها نیز منجر شود.

محمدعلی فیروزآبادی
ترجمه
منبع: فرانکفورتر روندشاو