سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
براساس گزارش دیوان محاسبات، از سال 1380 تا پایان سال 1396، تعداد 835 شرکت که دارای سهام دولتی بودهاند به مبلغ 144 هزار میلیارد تومان به بخش خصوصی واگذار شده است.
در این مدت شاهد برخی تخلفات در واگذاریها همچون ارزشگذاری کم شرکتها و همچنین اهلیت نداشتن متقاضی خرید بهویژه در شرکتهایی همچون هپکو اراک، ماشینسازی تبریز، پالایش نفت کرمانشاه، کشت و صنعت مغان و شرکت المهدی و هرمزال و همچنین شرکت توسعه گردشگری بودیم. در سال 1396 مواردی از واگذاریها مغایر با قانون بوده که توسط دیوان محاسبات، مغایرتها مورد بررسی قرار گرفته و این پروندهها در دادسرای دیوان محاسبات در حال پیگیری است یا دیوان محاسبات به دلایل فنی، مانع واگذاری شده است.
دیوان محاسبات در این گزارش، جزئیات تخلفات در واگذاری شرکت آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال، مجتمع کشت و صنعت و دامپروری مغان، شرکتهای ماشینسازی تبریز، ریختهگری ماشینسازی تبریز و املاک ائلگلی و شرکت توسعه گردشگری را افشا کرده است.
براساس این گزارش، شرکت آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال در ابتدا 500 میلیارد تومان زیر قیمت و مجددا 260میلیارد تومان زیر قیمت به فروش رفته است. شرکتهای ماشینسازی تبریز، ریختهگری ماشینسازی تبریز و املاک ائلگلی نیز در سال 1396 به قیمت سال 1394 فروخته شده است. این در حالی است که اگر قیمت داراییهای این شرکت در سال 1394 برای سال 1396 معادل تورم اعلامی بانک مرکزی بهروزرسانی شده بود، باید به مبلغ 730 میلیارد تومان واگذار میشد و در این مورد هم دستکم 119 میلیارد تومان زیان به بیتالمال وارد شده است.
در قیمتگذاری شرکت توسعه گردشگری هم 13 مورد از داراییهای این شرکت مثلا 263هزار مترمربع زمین، از قلم افتاده بود! اما در آشکارترین تخلف در خصوصیسازی، مجتمع کشت و صنعت و دامپروری مغان 2150 میلیارد تومان زیر قیمت واقعی فروخته شده است.
سرجمع همین چند مورد بیش از 2800میلیارد تومان میشود که البته با احتساب 263هزار مترمربع زمینهای شرکت توسعه گردشگری قطعاً رقم آن به بیش از 3000میلیارد تومان میرسد.
روزنامه جامجم در دو ماه اخیر در دو گزارش به تخلفات در نحوه خصوصیسازی شرکتهای دولتی پرداخته بود.
در گزارش 29 آذر جامجم، سه نمونه از خصوصیسازیهای اشتباه ذکر شده بود که شامل شرکتهای آلومینیوم المهدی، کشت و صنعت مغان و پالایشگاه کرمانشاه بود که زیر قیمت واقعی به خریداران فاقد اهلیت فروخته شد و مشکلات اجتماعی و اقتصادی ایجاد کرد. هر سه این موارد، در گزارش روز گذشته دیوان محاسبات به عنوان تخلفات سازمان خصوصیسازی آورده شده است.
مجلس به گزارش تفریغ بودجه ۹۶ توجه کند
بهروز علیشیری، رئیس پیشین سازمان سرمایهگذاری خارجی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: گزارش تفصیلی دیوان محاسبات کشور در مورد عملکرد بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور در صحن مجلس شورای اسلامی قرائت شد. این گزارش دقیق، همهجانبه، موشکافانه و شجاعانه بود. بعد از گزارش مقدماتی ماه گذشته دیوان درخصوص عملکرد بودجه سال ۹۷، این گزارش، دقیقترین و کاربردیترین گزارش محتوایی در خصوص عملکرد برنامهای کشور بود که تاکنون شنیده بودم.
اکنون که کمیسیون تلفیق و مجلس ارزیابی و تدوین بودجه سال ۹۸ را در دستور کار جاری خود دارند، حتما لازم است که همه موارد مطروحه در این گزارش، در تدوین بودجه سال آتی مورد بررسی و اعمال دقیق قرار گیرد.
شاید لازم باشد تا وقت بیشتری به کمیسیون تلفیق و مجلس داده شود تا بودجهای دقیق و شفاف و منعکسکننده شکنندگیهای پیشین در عملکرد و در عین حال نظارتپذیر را برای سال آینده طراحی کنند.
در این صورت لازم است بودجه دو ـ دوازدهم تصویب شود تا کارهای اجرایی دولت جلو برود، لیکن یک بودجه عملیاتی توسعهگرا، مبتنی بر اقتصاد مقاومتی و با رعایت ملاحظات ناشی از فشارهای بیرونی و همهجانبه تصویب شود.
260 میلیارد تومان زیر قیمت
شرکت آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال: واگذاری شرکتهای مذکور که تقریبا تولید نیمی از آلومینیوم مورد نیاز کشور را بهعهده دارند به مبلغ 914 میلیارد تومان صورت پذیرفت. در حالی که بررسی دیوان محاسبات نشان داد بخش اعظمی از داراییهای این شرکت به ارزش تقریبی 500 میلیارد تومان در واگذاری لحاظ نشده بود یعنی این شرکت 500 میلیارد تومان زیر قیمت فروخته شده بود. نهایتا با ارزیابی مجدد مبلغ 346 میلیارد تومان به ارزش سهام شرکت المهدی اضافه شد. با این حال بررسیهای مجدد دیوان محاسبات نشان میدهد که شرکتهای مذکور به مبلغ 260 میلیارد تومان کمتر از ارزش واقعی واگذار شده است.
تخفیف 2150 میلیارد تومانی
مجتمع کشت و صنعت و دامپروری مغان: با توجه به بررسیهای میدانی صورتگرفته توسط دیوان محاسبات، برآورد ارزش واقعی سهام شرکت مذکور بیش از 4000 میلیارد تومان بوده، اما سازمان خصوصیسازی، این شرکت را به ارزش 1850 میلیارد تومان واگذار کرد که موجب بروز ضرر 2150 میلیارد تومانی به بیتالمال شده است.
فروش به قیمت 2 سال قبل
شرکتهای ماشینسازی تبریز، ریختهگری ماشینسازی تبریز و املاک ائل گلی: سازمان خصوصیسازی به واگذاری شرکتهای مذکور در سال 1396 به قیمت سال 1394 (مبلغ 611 میلیارد تومان) اقدام کرده است. در حالی که قیمت روز آنها بسیار بیشتر بوده است. این اقدام سازمان خصوصیسازی خلاف قوانین و مقررات بوده و موجب ضرر و زیان بیتالمال شده است. در واگذاریها هر شش ماه باید شرکتها ارزشگذاری شوند، چرا که ارزش آن تغییر میکند؛ اما متاسفانه در سال 1396 این شرکت با همان مبلغ سال 1394 واگذار شد که مغایرت صریح با قانون دارد.
از قلم افتادن هزاران مترمربع زمین
شرکت توسعه گردشگری: در شرکت توسعه گردشگری هم تخلفات گسترده در نوع واگذاری و اهلیت متقاضی آن و همچنین ارزش واقعی شرکت مشاهده میشود. البته تخلفات این شرکت چندان در رسانهها مطرح نشده، اما موضوعش بسیار مهم است.
این شرکت هتلها و داراییهای زیادی در استانهای مختلف دارد که حتی در واگذاری ملاحظه نشده بود. بهعنوان نمونه فقط در شهر اصفهان این شرکت 22 هزار مترمربع زمین به مبلغ 300 میلیارد تومان دارد که عملا کمتر از 10 درصد یعنی 26 میلیارد تومان برایش در نظر گرفته بودند.
این شرکت با 29 شرکت استانی، 4 واحد هتل، مجتمع آبدرمانی سرعین، کاروانسرای شاهعباسی کرمانشاه و غار قوری قلعه در سال 1396 به مبلغ 383 میلیارد تومان ارزشگذاری شده است. این در حالی است که یک قطعه زمین 22 هزار مترمربعی شرکت واقع در اصفهان که حدود 300 میلیارد تومان ارزش داشته به مبلغ 5/26 میلیارد تومان ارزشگذاری شده است. همچنین حداقل 13 قلم از اموال و داراییهای شرکت شامل 263 هزار مترمربع زمین در استانهای اصفهان، ایلام، گیلان، کرمان، یزد و همدان و بیش از 600 کیلوگرم ظروف نقرهای موجود در هتل لاله تهران در قیمتگذاری سال 1396 لحاظ نشده است. با پیگیری دیوان محاسبات، واگذاری این شرکت متوقف شده است.
سایر تخلفات بودجهای دولت
براساس گزارش تفریغ بودجه، بودجه سال ۹۶ دارای ۱۶۷ تبصره بود که حدود ۳۸ درصد تبصرهها به صورت کامل رعایت شد، ۴۶ درصد به صورت ناقص یا کامل اجرا نشد و ۱۶ درصد تبصرهها بدون عملکرد است. این در حالی است در سال ۹۵ تنها ۱۸ درصد احکام به صورت کامل اجراشده بود. ۳۵۹ شرکت دولتی سودده، ۶۰ شرکت زیانده و ۹ بانک دولتی شامل شرکتهای دولتی هستند. در سال ۹۶ بهرغم حکم ماده ۱۷ قانون محاسبات، بودجه ۱۷ شرکت دولتی در لایحه بودجه ذکر نشده بود که با تذکر دیوان محاسبات و دستگاههای نظارتی، بودجه ۱۵ شرکت به لایحه بودجه اضافه شد که مهمترین آنها، بودجه مناطق آزاد بود. تعداد ۶۲ درصد شرکتهای دولتی دارای اصلاحیه بودجه بودند و در عمل ۱۸۰ شرکت در سال ۹۶ زیانده شدهاند.
انواع تخلفات در خصوصیسازی
الف) عدم رعایت دستورالعمل اجرایی روش انتخاب مشتریان استراتژیک و احراز و پالایش اهلیت خریدار: واگذاری شرکتهایی همچون پالایش نفت کرمانشاه، نیشکر هفتتپه، هپکو اراک و ماشینسازی تبریز، ریختهگری ماشینسازی تبریز و املاک ائل گلی به دلیل فقدان اهلیت و تخصص کافی توسط خریدار باعث بروز ضرر و زیان به بیتالمال شده است.
ب) تعدیل قیمت پایه بنگاهها توسط هیات واگذاری: قیمت کارشناسی شرکت پالایش نفت کرمانشاه، حدود 617 میلیارد تومان بوده که با تصویب هیات واگذاری، 70 درصد زیر قیمت واقعی و به مبلغ 199 میلیارد تومان واگذار شده است.
ج) عدم رعایت آییننامه شیوه قیمتگذاری بنگاهها: شرکتهای آلومینیوم المهدی و مجتمع کشت و صنعت مغان از این نوع بوده است.
تخلفات در خصوصیسازی براساس گزارش دیوان محاسبات (ارقام به میلیارد تومان)
نام شرکت |
قیمت واقعی |
قیمت واگذاری |
زیان بیتالمال |
شرکت آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال (واگذاری اولیه) |
1414 |
914 |
500 |
شرکت آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال (واگذاری با ارزیابی مجدد) |
1520 |
1260 |
260 |
مجتمع کشت و صنعت و دامپروری مغان |
4000 |
1850 |
2150 |
شرکتهای ماشینسازی تبریز، ریختهگری ماشینسازی تبریز و املاک ائل گلی |
730 (قیمت سال 96 با لحاظ تورم) |
611 (فروش به قیمت سال 94) |
119 |
زمین 22 هزار متری شرکت توسعه گردشگری در اصفهان |
300 |
26 |
274 |
شرکت توسعه گردشگری |
جلوی فروش گرفته شد |
383 |
از قلم انداختن 13 قلم اموال |
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
علی اصغر هادیزاده، رئیس انجمن دوومیدانی فدراسیون جانبازان و توانیابان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد