#همه _ بـرپـا

راستی دراین سیستان و بلوچستان چقدر باید دانش‌آموز قربانی شود که بخاری‌های نفتی از مدارس جمع شوند و جایشان را گرم‌کننده‌های ایمن بگیرند؟ کسانی که این سؤال دغدغه‌شان است از هشتم این ماه، دقیقا از شش روز پیش که پشت‌بند آتش‌سوزی مدرسه اسوه زاهدان بود کمپینی را راه انداختند با همین مضمون که کلاس‌های ناایمن که با وسایلی پرخطر گرم می‌شوند پوست‌اندازی کنند و روی ایمنی را ببینند.
نام کمپین شد «همه برپا» و شعارش کلاس گرم، مدرسه امن، بانی‌اش نیز جامعه خیرین مدرسه‌ساز کشور که اگر نبود 20‌درصد مدارس موجود کشور که حالا کار می‌کنند اصلا وجود نداشت. محمدرضا قربانی، مدیرکل مشارکت‌های مردمی سازمان نوسازی مدارس کشور به ما گفت این کمپین تا اواسط زمستان فعالیت خواهد کرد و کمک‌هایی که از طریق آن جمع می‌شود در اختیار ادارات کل نوسازی و تجهیز مدارس استان‌ها قرار می‌گیرد تا با اولویت مدارسی که بدترین وضعیت را دارند،‌ گرمایش ایمن عملی شود، به قول مدیرکل، زمستان همین امسال و نه دیرتر، آن هم با حذف شعله مستقیم از کلاس‌های درس.

ایمنی چقدر خرج دارد؟
دیروزکه چراغ نفتی مدرسه روستایی زهک آتش گرفت و علی را سوزاند، خیلی‌ها به این فکرکردند که یعنی نمی‌شد با برخی احتیاط‌ها چراغ آتش نگیرد و مثلا ابتدا چراغ را نفت کنند و سپس روشن، یا این که به جای علی، معلمش که بزرگ‌تر است این کار را بکند یا اگر علی انجام می‌دهد فوت و فن نفت به حلقوم چراغ ریختن را یادش دهند. دیروز به این هم فکر شد که بعد از آتش‌سوزی مدرسه اسوه زاهدان که مدیر و معلم اهمال‌کار دستگیر شدند، چرا این درس عبرتی نشد برای مدیرمدرسه حجت پلگی که محتاط‌تر باشد. قطعا پای اهمال کاری و برخی بی‌مبالاتی‌ها وسط است که آتش‌سوزی در مدارس کشور این همه پر تکرار و پر تعداد است. البته مهرزاد حمیدی، معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش اسمش را اهمال کاری نمی‌گذارد و می‌گوید اینها خطای انسانی است که عامل70 درصد حوادث مدرسه‌ای محسوب می‌شود، خطاهایی که ناشی از فرهنگ ایمنی، آموزش ناکافی و کمبود نظارت است.
با این حال او منکر نبود استانداردها نیست و درمورد آتش‌سوزی‌های مدارس، منکر استاندارد سیستم‌های گرمایشی. بحث کمپین همه برپا نیز همین است که یک‌بار برای همیشه کاری شود تا بساط بخاری نفتی و گازی ازمدارس برچیده شود تا اگر فرهنگ ایمنی در کشور پایین است، لااقل اسباب ایجاد خطر در مدارس موجود نباشد.
برچیده شدن وسایل گرمایشی ناایمن از مدارس اما خرج دارد، به گفته داریوش ورناصری، معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور حداقل1500میلیارد تومان. او به ما گفت در کشور نزدیک به 150 هزارکلاس درس ناایمن وجود دارد که 60 هزار مورد آنها با بخاری نفتی و بیش از 80هزارشان با بخاری گازی گرم می‌شوند که چون از یک‌سو باعث آمدن سوخت به کلاس و از یک‌سو باعث حضور دائمی شعله در مدارس می‌شوند، هر دو ناایمن و پرخطرند.
ورناصری توضیح داد حذف بخاری‌های نفتی در اولویت اول است و برنامه دوم، حذف بخاری‌های گازی است و پس از آن استقرار بخاری‌های هرمتیک هوشمند که به کلاس‌ها گرما می‌دهد بدون این که اکسیژن فضا را مصرف کنند.
این وضعیت ایده‌آل اما با بودجه‌های سنواتی که به اصلاح سیستم گرمایشی مدارس اختصاص می‌یابد، محقق نمی‌شود و این حرف ورناصری هم هست. او به ما گفت امسال از محل عوارض گاز که عمده ترین محل تامین اعتبارات است فقط210 میلیارد تومان به این حوزه اختصاص یافته که نگفته پیداست در مقابل نیاز واقعی که 1500 میلیارد تومان است چه رقم کوچکی است.
بی‌تعارف باید گفت، بودجه‌های دولتی به شکلی که تا به حال تزریق شده و گاهی کم و گاهی به وقت نیامده، نمی‌تواند مدارس کشور را ایمن کند. پس باید عزمی فراتر از آنچه دولت دارد شکل بگیرد، شاید عزمی به شکل کمپین «همه برپا» که همه را فرا می‌خواند، هر کسی از مردم ایران که توانی دارد و هرکسی به اندازه وسعش.

4 استان نیازمند

مدارس نیازمند به اصلاح سیستم گرمایشی درسراسرکشور پراکنده‌اند، اما آمارهای سازمان نوسازی مدارس نشان می دهد که استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس و خراسان رضوی در صدر استان های نیازمند به وسایل گرمایشی ایمن قرار دارند. استان سیستان و بلوچستان به تنهایی 8000کلاس درس دارد که به طرزی ناایمن گرم می شوند .

چه کسانی به کمپین پیوستند

چراغ اول کمپین همه برپا را محمد‌رضا حافظی، رئیس جامعه خیرین مدرسه سازکشور روشن کرد و طبیعی بود به عنوان بانی. شخص دوم محمد بطحایی بود وزیرآموزش و پرورش که این نیز طبیعی بود و مورد انتظار. پس از این دو محمدرضا رضایی، رئیس کمیسیون عمران مجلس به کمپین پیوست که حرکت امیدوارکننده‌ای بود و پس ازآن محمد‌رضا عارف آمد که رئیس کمیسیون آموزش و پرورش مجلس است.
پروانه مافی، رئیس فراکسیون خانواده مجلس نیز به این کمپین پیوست و پس از او محمدعلی افشانی، شهردارسابق تهران اما نه با این عنوان بلکه به‌خاطر شخصیت حقوقی اش که رئیس اسبق سازمان نوسازی مدارس است.
علی اصغرفانی، مرتضی حاجی و علیرضا علی‌احمدی به عنوان وزرای ادوار آموزش و پرورش نیز به‌تدریج به کمپین پیوستند و پس از آنها خیران مدرسه‌ساز بنامی همچون حمیدرضا شاه‌حسینی، محمود تقی‌زاده و برادران ریسمان‌سنج. دیروز پرویز پرستویی نیز به این کمپین پیوست و آخرین همراهی دیروز به نام مهدی نوید ادهم، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ثبت شد.
همراهی همه این افراد با کمپین ممکن است به صورت نقدی نباشد، بلکه از نوع قدمی و حامیانه ظاهر شود یا حتی شاید از جنس تصویب یک قانون در مجلس، ولی دیروز قربانی به ما گفت سه نفر ازاین افراد چه تعهدات مادی کرده‌اند تا شعارکلاس گرم، مدرسه امن محقق شود.
او گفت بطحایی، وزیر آموزش و پرورش متعهد شده یک‌سوم از حقوق یک ماهش را به این کمپین هدیه دهد، شاه‌حسینی اما قول داده مشکل سیستم گرمایشی20 مدرسه را حل کند و برادران تقی‌زاده که تاکنون بیش از 30 مدرسه در نقاط مختلف کشور ساخته‌اند و آخرین مدرسه‌شان در سرپل ذهاب آماده افتتاح است، تعهد کرده‌اند مشکل گرمایشی یک مدرسه درسیستان و بلوچستان را رفع کنند.

با کمک سازمان‌های مردم نهاد محلی
هوشنگ ناظری، فرماندار پیشین زابل درباره راهکارها برای موفقیت آمیز شدن فعالیت‌های کمپین همه برپا به ما می‌گوید: مدیران این کمپین بهتر است از سازمان‌های مردم نهاد محلی نیز کمک بگیرند، چون آنها نقاط ضعف استان را به‌درستی می‌شناسند و می‌توانند در این بین تاثیرگذار باشند. او تاکید می‌کند پس از جمع‌آوری کمک‌های مردمی مدیران کمپین باید نظارت دقیقی روی توزیع و محل استفاده از کمک‌های مردمی داشته باشند، زیرا چنانچه نظارت کافی وجود نداشته باشد زحمات مردم به هدر خواهد رفت‌.

یک کمپین چطور فراگیر می‌شود؟
محمد درویش، مدیرکل پیشین مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست از راهکارهای فراگیر شدن یک کمپین می‌گوید: کمپین «همه برپا» برای فراگیر شدن باید اصولی را رعایت کند. پیش از همه هر کمپین موفق به یک هسته مشورتی و اتاق فکر نیاز دارد تا بتواند جزئیات فعالیت کمپین را در اختیار مخاطبان قرار دهد. به گفته او، این اتاق فکر نیز با کمک گرفتن از متخصصان شکل خواهد گرفت.
آن‌طور که او می‌گوید «همه برپا» باید تعداد کلاس‌های درس نیازمند سیستم گرمایشی مناسب را مشخص کرده و آمار آن را در اختیار مردم قرار دهد.
درویش ادامه می‌دهد: اگر کمپین شفاف عمل کند و اطلاعات لازم را در اختیار شهروندان بگذارد، خیلی زود فراگیر شده و می‌تواند نقشی پررنگ در حل مشکل سیستم گرمایشی غیراستاندارد مدارس ایفا کند.‌

چطور کمک کنیم؟
علاقه مندان مشارکت در کمپین همه بر پا‌ می‌توانند از طریق شماره حساب 1430030065 بانک ملت شعبه پل رومی تهران مبالغ خود را به منظور ساخت و تأمین تجهیزات گرمایشی استاندارد مدارس به حساب جامعه خیرین مدرسه ساز کشور واریز کنند.

مریم خباز

جامعه