تنها صداست که می‌ماند

دوره رادیو حداقل برای ما جوان‌ترها گذشت اما جانشین قدرتمندی پیدا کرده که کلی مزیت دارد. چند وقتی است که گوش دادن به پادکست بین مردم جا افتاده و از آن طرف هم محتواهای جدید مدام در حال تولید شدن هستند هر روز کلی پادکست روی اینترنت قرار می‌گیرد. در توضیح این محبوبیت شاید بتوان آزادی بیشتر در تولید محتوا و پر کردن اوقات از بین رفته را نام برد. کمااین‌که بیشتر تولیدکنندگان پادکست هم جوان‌ها هستند و از شانس خوب مخاطبین کارشان را هم خیلی دوست دارند و نتایج عموما کیفیت خوبی دارد و آدم را راغب به شنیدن می‌کند. بهرحال از سر و شکل این کار هم مثل اکثر فعالیت‌های فرهنگی مشخص است که پولی در نمی‌آید و هر که می‌آید برای دل خودش کار می‌کند. این دو صفحه قرار است تاریخچه پیدایش پادکست و محبوبیت و چگونگی ساختنش را به شما معرفی کند. در پایان هم با یکی از پادکست‌سازان هم سن و سال خودمان صحبت کردیم تا نظرش را در مورد این کار بدانیم و احتمالا شما را هم ترغیب کنیم دست به کار شوید و بسازید.

تاریخچه پادکست

اسم پادکست اولین بار توسط بن همرزلی در روزنامه گاردین در سال 2004 و از ترکیب iPod (ابزار پخش دیجیتال) و Broadcast (پخش رادیویی) مطرح شد. پادکست یک روش ارائه محتوای صوتی -یا حتی تصویری- اینترنتی است که کاربران می‌توانند آن را از اینترنت دانلود کرده و بشنوند. در واقع یک‌جور رادیوی اینترنتی که می‌شود روی پخش‌کننده‌های موسیقی دیجیتال، تلفن همراه یا کامپیوتر گوش کرد.

در ایران هم با بالارفتن سرعت اینترنت و استفاده همگانی از گوشی‌های هوشمند، گوش دادن به پادکست متداول شده و مخصوصا جوان‌ها خیلی از آن استقبال می‌کنند. شاید دلیلش آزادی عمل بیشتر در تولید محتوا و لحن خودمانی آن باشد که تفاوت زیادی با حرف زدنمان ندارد تولید کنندگانش هم عموما جوانان خلاقی هستند که موضوعات مورد علاقه نسلشان را می‌شناسند.

محبوبیت پادکست

در مورد محبوبیت پادکست و فراگیر شدنش در کشورخودمان مثل خیلی از مسائل دیگر آمار و اطلاع دقیقی نداریم. اما آمار می‌گوید که 112میلیون نفر در آمریکای 233میلیون نفری تا حالا حداقل یک بار پادکست شندیده‌اند. 11درصد بیشتر از پارسال. 67میلیون نفر در آمریکا ماهیانه پادکست گوش می‌کنند. 24 درصد جمعیت بالای 12 سال.

42 میلیون نفر یعنی 15 درصد جمعیت هفتگی پادکست گوش می‌کنند. در مقام مقایسه مثلاً 3درصد آمریکایی‌ها هر هفته سینما می‌روند.

آمار پادکست شنیدن سالانه 10 الی 20درصد رشد می‌کند. به نظر می‌رسد که رشد بزرگ بعدی وقتی خواهد بود که پادکست شنیدن در ماشین و خانه راحت‌تر شود. هرچند در این سال‌ها عملاً رشد پادکست هیچ‌وقت جهش چشمگیر نداشته.

تا حالا بزرگ‌ترین گروه جمعیتی پادکست شنوها زیر 25 سال بودند. در 2017 بزرگ‌ترین گروه شده آدم‌های بین 25 و 54 سال. البته پادکست هنوز بین مردان محبوب‌تر است تا زن‌ها.

یک شنونده معمولی پادکست هفته‌ای پنج‌پادکست می‌شنود.

دو سوم پادکست‌ها روی موبایل و تبلت شنیده می‌شود.

53 درصد در خانه و 18درصد در ماشین به پادکست گوش می‌کنند.

85درصد شنونده‌ها کل پادکست یا بیشترش را گوش می‌کنند. یعنی برخلاف تصور معمول، تعداد کسانی که یک اپیزود را شروع می‌کنند و وسطش ول می‌کنند زیاد نیست.

چگونه پادکست بسازم؟

بگذارید ترستان را بریزیم چون برای تولید پادکست نیاز نیست استودیو اجاره کنید و هزینه‌های آنچنانی انجام دهید. از گوشه اتاقتان هم می‌توانید پادکست درست کنید. شرط اول محتوای خوب و بیان دلنشین است. اگر تصمیم قطعی گرفتید که مستمر پادکست تولید کنید هزینه اولیه با این وضعیت ددمنشانه دلار حداقل 7 8 میلیون تومان است. ابتدایی ترین چیزهایی که نیاز دارید عبارتند از یک میکروفون حرفه‌ای، یک POP UP فیلتر حرفه‌ای، سه‌پایه، کارت صدا و یک هدفون حرفه‌ای. بعد هم باید اتاق‌تان را عایق‌بندی کنید. اما راه آسان‌تر و ارزان‌تری هم هست.

دم دست‌ترین چیزی که همه داریم گوشی تلفن همراه است. عموماً نرم‌افزار ضبط صدا جزو سیستم عامل گوشی نصب شده‌است. گوشی‌ها خوب ضبط می‌کنند اما نه مثل میکروفون‌ها. گوشی‌ها برای این کار ساخته‌نشده‌اند اما شروع کار از ضبط با گوشی پیشنهاد به‌صرفه‌تری از هزینه ملیونی است. نرم‌افزارهای اصلی گوشی‌ها ضبط‌کننده‌های خوبی نیستند و کیفیت صدا را پایین می‌آورند. بهتر است از یک اپلیکیشن ضبط صدا استفاده کنید. برای گوشی‌های اندروید اپلیکیشن EASY VOICE RECORDER از مناسب‌ترین‌هاست. برای گوشی‌های ios هم اپلیکیشن Voice Recorder Free رایگان و مناسب است.

محیط را ساکت کنید و شروع کنید. یک بار دو بار ده بار مطلب را بگویید و گوش کنید و ببینید اصلا به دل خودتان می‌شیند یا نه.

چند پادکست‌معروف‌ فارسی

در این قسمت سعی کردیم چند تا از منابع درست و درمان پیدا کردن پادکست‌های خوب را به شما معرفی کنیم. ناملیک یکی از جامع ترین وب سایتهای ایرانی در زمینه پادکست است که با شعار زنده باد زمان‌های مرده سعی می‌کند اوقات پرت ملت را پر کند. سر و شکل آن شبیه به یک شبکه اجتماعی است و البته اپلیکیشن هم دارد. در آن پادکست‌های متنوع از بهترین پادکست‌سازان ایرانی جمع شده‌اند و حوزه‌ها هم دسته‌بندی شده تا کارتان راحت باشد. تاریخ، کتاب خوانی، سلامت، ورزش، فرهنگ سرگرمی و... دسته‌بندی کاملی است که حتما موضوعات مورد علاقه شما هم در آن یافت می‌شود. اگر هم گوینده خاصی مدنظرتان است می‌توانید به صفحه گویندگان مراجعه کنید و با فالو کردنش کارها را دنبال کنید. چند تا از پادکست‌هایی که پرطرفدارند این زیر معرفی کردیم شاید خوشتان آمد و پادکست گوش کن شدید.

کانال B

چنل بی یک تیم سه نفره است که از تابستان سه سال پیش کارشان را آغاز کردند و سه هفته یک بار یک اتفاق و ماجراجویی جذاب را از منابع معتبر انگلیسی زبان ترجمه کرده و نقل می‌کنند.

فردوسی‌خوانی

تازگی‌ها کلی طرفدار پیدا کرده و همان‌طور که از اسمش پیداست به داستان‌های شاهنامه اختصاص دارد تا به حال بیش از سی قسمت از آن منتشر شده وحاصل تلاش یک جوان است که در زمینه ادبیات پژوهش می‌کند.

داستان شب

اگر اهل داستان خواندن هستید این پادکست‌ها به کارتان می‌آید هر شب یک داستان کوتاه با صداگذاری قوی به کوشش محمد امین چیتگران منتشر می‌شود.

راز ماندگاری پادکست

جادوی صدا

محی‌الدین تقی‌پور گوینده است و در ساخت چند پادکست مسئولیت داشته با او گپ زدیم تا ببینیم نظرش در مورد علت استقبال از پادکست چیست.

هزینه تولید پادکست چقدر است؟

تیم سازنده پادکست می‌تواند یک یا چند نفر باشد. اگر یک نفر باشد خب قاعدتا کار سریعتر و ارزانتر تمام می‌شود. از طرفی هم ممکن است یک تیم باشد که پادکست را تولید می‌کند. هزینه تولید هم مستقیما به تعداد افراد تولید کننده محتوا و کیفیت کاری که می‌کنند بستگی دارد. ممکن است هزینه تولید فقط در حد اجاره یک ریکورد(ضبط‌کننده صدا) باشد یا به‌کارگیری یک تیم حرفه‌ای و استخدام نویسنده و بازیگر و گوینده و مهندس صدا و اجاره محل ضبط و هزینه‌های رفت و آمد و پیدا کردن محتوا و... که هزینه‌اش چند ملیون تومان می‌شود.

در چه مدتی می‌توان یک پادکست تولید کرد؟

این هم مثل هزینه تولید متغیر است. مدت زمان تولید بستگی مستقیمی به محتوای آن دارد. مثلا شما می‌خواهید اخبار روز را به‌صورت پادکست منتشر کنید خب این به امکانات خاصی نیاز ندارد. محتوا آماده است و کار خیلی طول نمی‌کشد. اما تولید بعضی از محتواها نیاز به تلاش بیشتر دارد. مثلا خود ما در یکی از کارهایمان قصه‌ای برای هر قسمت می‌نوشتیم که براساس یک پژوهش جدی انجام می‌ شد و حداقل یک هفته طول می‌ کشید تا بتوانیم آن را به محتوا مرتبط کنیم. نکته دیگر این که آن پادکست اصلا استودیویی نبود و در یک اتاق ضبط نمی‌شد و در خیابان‌های تهران با گوشی آن را ضبط می‌کردیم و مهندسی صدا و بازشنوایی و... حداقل ۲۴ ساعت طول می‌کشید و هرکدام از قسمت‌ها حداقل دو هفته وقت می‌برد البته کیفیت آنها هم با خیلی از کارهای دیگر متفاوت بود. شاید اگر اصرار برای رساندن آن به یک زمان خاص نبود بیشتر هم وقت می‌برد.

چرا آن‌قدر پادکست مورد توجه قرار گرفته؟

در واقع منصفانه‌تر است که بگوییم این روزها پادکست بیشتر شناخته شده. این موضوع دلایل زیادی دارد. امروزه کارکرد پادکست چیزی است که سابقا رادیو انجام می‌داد البته با خصوصیات نسل ما و شرایط زندگیمان رادیو کمی دور از دسترس است. پادکست مثل رادیو محدودیت زمانی ندارد و همیشه همراه مخاطب هست همین‌موضوع باعث می‌شود به آن اقبال بیشتری نشان داده شود. از طرفی محدودیت محتوا هم ندارد یعنی لازم نیست شما موضوعی را بیخودی شرح و تفصیل بدهید تا به زمان مورد نظر برسد و شما ملزم هستید در یک مدت مشخص محتوایتان را تولید کنید. این اتفاق در پادکست نمی‌افتد. دلایل دیگری هم هست. از نگاه مخاطب پادکست گوش کردن وقتی نمی‌گیرد و خب در کنار سایر کارهایش این را هم انجام می‌دهد. البته من برای ساحت شنوایی ارزش زیادی قایلم اما ظاهرا آن را در کنار کارهای دیگر می‌توان انجام داد. یک نکته دیگر اکه پادکست را از سایر بسترها متفاوت می‌کند این است که صدا به شدت خیال انگیز و تصویر ساز است و شما با یک اتفاق عجیب و جادویی سر و کار دارید. البته به شرط آن که کیفیت کار بالا باشد. در پادکست ساختن تصویرها به عهده خودتان است.

این کار منفعت مالی دارد؟

این کار به آن صورت بازگشت مالی ندارد. در بهترین حالت باید حدودا یک سال کار کرد و مخاطب را جذب کنید تا نظر اسپانسرها را جذب کنید

نفیسه مصیبی

خبرنگار