مهربانی مرام کارگران است

روزی حلال در نگاه اول گویا سخت به‌دست می‌آید یا کم است و اندک، اما در نگاهی جامع‌تر برای خودش سبکی دارد و سیاقی و مرامنامه‌ای که آفتش می‌تواند زیاده‌خواهی باشد و تنبلی! با همه اینها روزی حلال یک جورایی گره خورده به لقمه‌ای که کارگران سر سفره خانواده خود می‌برند و آن‌قدر برکت دارد که چرخ زندگی‌شان هر چند سخت، اما به رضایت بچرخد.

کارگران هم سبک زندگی خاص خود را دارند، طیف کارگران جامعه وسیع است و اقشار مختلف را در دایره خود جای می‌دهد، اما واقعیت این است که چند سالی یا بهتر بگوییم یکی، دو دهه‌ای است که حضور آنها در سریال‌های تلویزیونی و آثار سینمایی و حتی ادبیات ما کمرنگ شده است.

در حالی‌که زندگی این طیف از جامعه پر است از قصه‌ها و داستان‌های دراماتیک و پر فراز و نشیب. با نوید محمودی یکی از کارگردانان سریال سایه‌بان که از شبکه دو در حال پخش است هم‌صحبت شدیم تا برایمان از قشری بگوید که داستان زندگی‌شان را در این سریال بازگو کرده است.

نوید محمودی همراه برادرش فیلم چند متر مکعب عشق را هم در کارنامه خود دارد که در این فیلم نیز به سبک زندگی کارگران پرداخته است. فیلمی که جوایز زیادی از جشنواره‌های داخلی و خارجی دریافت کرد.

کارگران طیف زیادی از جامعه ما را شامل می‌شوند اما نسبت به فیلم، سریال و تئاتری که در سال ساخته می‌شود و روی صحنه می‌رود، جای آنها در آثار دراماتیک حتی ادبیات داستانی خالی است، به نظر شما دلیلش چیست؟

جایشان خالی نیست! اما به اندازه کافی به آنها توجه نمی‌شود. در قصه‌ها حضور دارند اما نویسندگان و کارگردانان کمتر به زندگی آنها نزدیک می‌شوند. سایه‌بان یکی از کارهایی است که زندگی کارگران برایش مهم بوده و بخش زیادی از داستان را به خود اختصاص می‌دهد و شغل شخصیت‌های اصلی قصه کارگری است. ما در فیلم‌های سینمایی و سریال تلویزیونی چالش‌های زندگی کارگران را که اتفاقا دراماتیک نیز هست به نمایش گذاشتیم.

چه چیزی در زندگی کارگران وجود دارد که برای شما جالب بود که از آنها سریال بسازید؟

ما کنار کارگران زندگی کرده‌ و به نوعی آن را تجربه کرده‌ایم . برای ما زندگی کارگری چیز عجیبی نیست.در آثارمان واقعیت زندگی‌ خودمان را به تصویر کشیده‌ایم. معتقدم هر موضوعی برای فیلمسازی جذاب است و بار دراماتیک دارد، فقط باید از زاویه خوب و دقیقی به آن نگاه کرد.

به نظر می‌رسد، طبقه کارگری در همه دنیا شباهت‌هایی با هم دارند، این شباهت ریشه در نداری و فقر اقتصادی دارد یا چیزهای دیگری هم در آن دخیل است؟

نَداری، ملاک شباهت این قشر نیست! کارگران در همه دنیا نسبت به هم مهربان‌تر هستند. به نظرم نباید از زاویه منفی به این طبقه نگاه کرد.نوع روابط و سادگی زندگی در طبقه کارگر پررنگ است و در همه قصه‌های دنیا این آدم‌ها به‌هم نزدیک‌تر و مهربان‌ترند. کارگران آدم‌های مهربانی هستند که می‌خواهند با تلاش، نداری‌ خود را تبدیل به «داشتن» کنند. آدم‌های سریال «سایبان » به اندازه تلاش خود آرزو می‌کنند و امیدوارند روزی به آرزوهای خود برسند.

این خصوصیاتی که شما در آثارتان برای طبقه کارگر به تصویر می‌کشید واقعی است یا زاویه نگاه شما به این گروه چنین است؟

به نظرم بیشتر آدم‌هایی که امروز در جایگاه ویژه‌ای قرار دارند با تلاش به این نقطه رسیده‌اند.معتقدم همه آدم‌ها با تلاش به آنچه می‌خواهند، می‌رسند چون زمینه فعالیت برای آدم‌های تلاشگر در همه دنیا وجود دارد.آدم‌های قصه‌های ما واقع‌گرا هستند و به اندازه داشته‌های خود برای زندگی برنامه‌ریزی می‌کنند، اما در این میان آرزوهایی نیز دارند که می‌دانند برای رسیدن به آنها باید تلاش بیشتری کنند.

کسب روزی حلال نیز برای شما دغدغه‌ است و در آثارتان به این موضوع هم می‌پردازید؟

بله! آدم‌های سریال سایه‌بان و دیگر آثارمان آدم‌‌هایی زحمتکش هستند که حاصل تلاش و زحمت آنها روزی حلال است.

به نظرتان روایت و تصویر روزی حلال در آثار نمایشی چه تاثیری بر مخاطب بخصوص جوان‌ها دارد؛ جوان‌هایی که بیشتر آنها دوست دارند یکشبه ره صد ساله بروند و خیلی زود به آرزوهای بزرگشان برسند؟

معتقدم باید در آثار هنری آن‌چیزی که درست است، روایت و گفته شود. گروهی با این روایت همراه می‌شوند و از آن تاثیر می‌گیرند و تعدادی که اصلا برایشان مهم نیست به آن بی‌توجهی می‌کنند. اما وظیفه هنرمند این است که این دغدغه‌ها و مرام‌های درست را بازگو کند.ما باید بگوییم که کسب روزی حلال در همه شئونات زندگی تاثیرگذار است، حالا هر کسی دوست داشت آن را بپذیرد و هر کسی که نخواست آن را نمی‌بیند و پیگیری نمی‌کند . هر کسی بنا به اعتقادات خود نفع و ضرر‌هایی در زندگی‌اش می‌بیند.

برای این‌که روزی حلال برای مردم مهم شده و به دغدغه‌ آنها تبدیل شود رسانه‌ها چه کارهایی می‌توانند انجام دهند؟

کسب روزی حلال برای بیشتر مردم مهم است برای همین بزرگ‌ترها به جوان‌ها می‌گویند سرکار برو و روزی حلال به دست بیاور!‌ دامنه روزی حلال گسترده است و فقط این نیست که شغلی داشته باشی که مزد آن حلال باشد و از راه درست به دست بیاید. وقتی سرکار هستی و بنا به دستمزدی که می‌گیری کم‌کاری نمی‌کنی، خودش یعنی روزی حلال. با انرژی کار‌کردن یعنی در راه روزی حلال قدم برداشتن و... مسلما پدر و مادرها به فرزندانشان یاد می‌دهند روزی حلال به خانه بیاور که زندگی‌ات رونق بگیرد! البته در برخی خانواده‌ها روی این موضوع بیشتر حساسیت وجود دارد و مدام به شکل‌های مختلف گوشزد می‌شود و در برخی خانواده‌ها تبدیل به رفتار شده و به زبان آورده نمی‌شود. گاهی اوقات روزمرگی‌ها یک‌سری چیزها را در ذهن ما کمرنگ می‌کند که رسانه‌ها می‌توانند تلنگری به آدم‌ها بزنند و یادآوری کنند که مثلا موضوعی مثل روزی حلال یادت باشد!