رباتی که ارکستر را رهبری کرد

یک نکته را فراموش نکنید: برای انجام این اعمال کاربر حتی نیازمند نوشتن یک خط کد در حافظه ربات نیست، بلکه کدها در قالب الگوریتم‌های مختلف یادگیری قبلا در مغز ربات نوشته شده‌اند و کاربر فقط با تکان دادن دست و پا و... ربات، حرکت را با سیستم تمرین کرده و ربات خودش تکرار آنها و ترتیب اجرا را فرا می‌گیرد. بسیاری از ربات‌های صنعتی آینده و ربات‌های همکار با انسان در سال‌های آتی از این طریق یاد خواهند گرفت که با انسان تعامل داشته باشند.

یکی از کارهای حساس که نیاز به ظرافت و زمان‌بندی بسیار دقیقی دارد، رهبری ارکستر است. در آخرین تحولات دنیای ربات‌ها کمپانی سوئیسی ای‌بی‌بی (ABB) رباتی به نام یومی را طراحی کرده است. این ربات با داشتن دو بازوی رباتیک که مانند دو دست هستند، چند ماه در اختیار آندریا کولومبینی بود. کولومبینی که رهبر ارکستر است، سه شنبه هفته گذشته اجرای قطعاتی از کنسرتی که خواننده مشهور اپرای ایتالیا، آندریا بوچلی، به عهده داشت را به یومی سپرد.

طی چند ماه این رهبر تمام حرکت‌های دست و زمان‌بندی را با این ربات تمرین کرده بود و در شب کنسرت که به مناسبت نخستین جشنواره بین‌المللی ربات‌ها در شهر توسکانی ایتالیا برگزار شده بود، این ربات نقش رهبر ارکستر را ایفا می‌کرد. دقت بالا، تقلید دقیق حرکات و زمان‌بندی صحیح باعث انجام یک رهبری بی‌نقص از طرف ربات شد.

البته لازم به ذکر است ربات هنوز تفاوت‌های ضرب‌آهنگ‌های مختلف را احساس نمی‌کند و فعلا فقط در حال تقلید آموخته‌های خود است. این گونه تحولات، کارکردن با ربات‌ها را در آینده بسیار آسان‌تر می‌کند و علاقه‌مندان بدون مهارت خاصی در برنامه‌نویسی و هدایت ربات‌ها با یادگیری تقلیدی آنها می‌توانند در امور مختلف از این گونه سیستم‌ها در صنایع، خانه‌ها و... استفاده کنند. گسترش چنین ربات‌هایی در قالب ربات‌های همکار برای صنایع و خدمات در کشور ما نیز در آینده بسیار اهمیت دارد. رواج این گونه سیستم‌ها و الگوریتم‌ها می‌تواند بازارهای جذابی را برای شرکت‌های دانش‌بنیان به همراه داشته باشد.

آریا صبوری

پژوهشگر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات دانشگاه تهران