دیدو بازدید نوروزی با مهمانان مَجـازی

هر سال عید نوروز همراه با برنامه‌هایی خاص است که طی چند سال اخیر با توجه به پیشرفت‌های انجام‌ شده در زمینه فناوری اطلاعات کمی متفاوت‌تر از سالیان دور برگزار می‌شوند. خرید دم عید، ارسال کارت‌پستال‌های شادباش نوروز، خرید و ارسال هدایای عید، دید و بازدیدها و... همه تحت تاثیر استفاده از تکنولوژی‌های نوین فناوری اطلاعات تغییراتی داشته‌اند.

وضعیت ایران در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات

به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تا دی 95 حدود 40 میلیون کاربر اینترنت در کشور داشتیم و ضریب نفوذ اینترنت به 50 درصد رسید که عددی مناسب است. محمود واعظی در سخنانی دیگر نیز گفت در سه سال اخیر به 25 هزار روستا اینترنت داده شده است. همچنین مرداد 95 ایسنا نوشت ایران با آمار 44 درصدی رتبه اول استفاده از پیام‌رسان تلگرام را به خود اختصاص داده و در استفاده از این شبکه اجتماعی بی‌رقیب است. همه این شواهد و آمار و ارقام نشان می‌دهد استفاده از تلفن همراه و اینترنت در ایران همه‌گیر شده و خواه‌ناخواه بر سبک زندگی و رفتار ما تاثیرگذار است. البته همیشه فناوری‌های نوین در تلاشند پیچیدگی‌های انجام کارهای مختلف بشری را ساده‌تر کنند و به همین دلیل استفاده از این فناوری‌ها در جوامع بشری بسیار سریع همه‌گیر می‌شود.

خرید مجازی

تغییر همیشه در زندگی سخت بوده و هست، اما وقتی مردم به تغییرات جدید عادت کنند، کم‌کم به سمت استفاده بیش از پیش موارد جدید سوق پیدا می‌کنند، این اتفاق در خرید اینترنتی در ایران بوضوح قابل‌مشاهده است. سال‌های دور، فروش سی‌دی نرم‌افزاری، آموزشی و قطعات جانبی سیستم‌های رایانه‌ای به‌صورت اینترنتی شروع شد و کم‌کم این روند به سمت فروش اینترنتی دیگر کالاها پیش رفت؛ اما امروز اگر به صفحات اول فروشگاه‌های اینترنتی پوشاک و کیف و کفش در کشور نگاه کنیم چیزی از ویترین مغازه‌ها در ایام عید نوروز کم ندارند. رفتار خرید مردم در حال تغییر از سبک سنتی به سبک جدید است. خیلی از خریدهای عید به این صورت در حال انجام است؛ سایت‌هایی که انواع و اقسام پوشاک را در اختیار بازدیدکننده قرار می‌دهد و با ارسال رایگان محصولات به منزل و ارائه خدمات مختلف ازجمله امکان بررسی و مقایسه محصولات، امکان انتخاب دقیق رنگ و اندازه و حتی ارائه پیشنهاد‌ها به کاربران برای انتخاب ست کامل لباس موجب ترغیب کاربران به خرید از این روش شده‌اند.

دنیای مجازی، احساس مجازی

می‌توان گفت هر پدیده‌ای چون چاقوی دو لبه است؛ یک سوی آن موجب بهبود رفتار و عملکرد ما یا ارائه خدمت می‌شود و دیگری باعث از بین بردن رفتارهای مناسب ما و ایجاد مشکل در جامعه. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، نرم‌افزارهای پیام‌رسان و... در کنار این‌که موجب افزایش روابط با ارائه امکانات مناسب شده‌، اما طبق نظر بسیاری از کارشناسان روان‌شناسی رفتار اجتماعی کاربران را تحت تاثیر قرار می‌دهد، طبق تحقیقاتی که در کشور چین انجام شده، بسیاری از دختران و پسران جوان چینی به دلیل استفاده از شکلک‌های موجود در نرم‌افزارها برای بیان احساسات خود قادر به تغییر حالت چهره خود در برخوردهای حضوری در زمان شادی، غم و... نیستند. به نظر می‌رسد حضور در دنیای مجازی در کنار حضور در دنیای واقعی می‌تواند ارزشمند باشد. برای بیان بهتر این مساله می‌توان از زبان شاعر شیرین‌سخن، سعدی‌شیرازی گفت: «اندازه نگه‌دار که اندازه نکوست».

سفر مجازی

هر سال بسیاری از خانواده‌ها از تعطیلات عید نوروز استفاده کرده و به سفرهای داخلی و خارجی برای دیدن زیبایی‌های طبیعت، مکان‌های تاریخی، تفریحی و... می‌روند. اگر قصد سفرهای نوروزی داشته باشید، امکانات زیادی چون رزرو آنلاین هتل با امکان مشاهده امکانات داخلی هتل، مشاهده اتاق‌ها و رستوران‌ها، بررسی راه‌ها و ترافیک، مشاهده مکان‌های توریستی و... با استفاده از سایت‌های مختلف برای شما فراهم‌شده تا با ترافیک روان و با هدفی مشخص به سفر بروید.

اهمیت استفاده از فناوری در حمل و نقل شهری و برونشهری بر کسی پوشیده نیست. تقی کهوریان، معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با بیان این‌که استفاده از سامانه‌های هوشمند در مدیریت ترافیک موجب کاهش معضلات حمل و نقل درون و برون‌شهری است، بر استفاده از این گونه سامانه‌ها تاکید می‌کند. (به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، دی 95) البته این زمینه هنوز جای کار فراوان دارد و باید به صورت سازمان یافته‌تر استفاده از سامانه‌های هوشمند در حمل و نقل شهری توسط سازمان‌های ذی‌ربط دنبال شود. حال اگر به هر دلیلی امکان سفر ندارید، تورهای مجازی و سفرهای مجازی می‌تواند کمک‌حال شما باشد. سایت‌هایی مختلف در این زمینه وجود دارد و شما با استفاده از یک سیستم رایانه و اینترنت پرسرعت می‌توانید به ‌جای‌جای کشور یا حتی به کشورهای دیگر به‌صورت مجازی سفر کنید و با زیبایی‌ها، فرهنگ و آداب ‌و رسوم اقوام مختلف آشنا شوید.

هدیه و شادباش مجازی

این روزها، ارسال کارت‌پستال‌های دم عید هم متفاوت‌تر شده، البته جای شکر دارد که استفاده از دنیای مجازی موجب شده در مصرف کاغذ کمی صرفه‌جویی داشته باشیم، به‌این‌ترتیب کمتر درخت قطع می‌کنیم تا لحظات شاد امروز را با تلخ کردن کام آیندگان عوض نکنیم.

از کارت‌های شادباش نوروز که بگذریم، خرید عیدی هم با فناوری آمیخته‌ شده، خیلی از افراد برای سفارش عیدی به فروشگاه‌های آنلاین سر می‌زنند و کادوهای عید خودشان را تهیه می‌کنند. زیرساخت مناسب که به گفته سعید قربانی در سال اخیر با رشد 8 درصدی پهنای باند خارجی به 72 گیگابایت بر ثانیه رسیده در کنار امکانات خوب فروشگاه‌های آنلاین موجب شده کاربران بدون حضور در ترافیک، امکان جست‌وجو و بررسی دقیق محصولات مختلف را داشته باشند و حتی کادو را بسته‌بندی‌شده در منزل دریافت کنند.

حتی کار از این هم فراتر رفته است، بسیاری از محصولات که سالیان دور به‌صورت فیزیکی ارائه می‌شدند در حال حاضر به‌صورت مجازی قابل تهیه هستند. به‌عنوان‌مثال اگر بخواهید یک کتاب به کسی عیدی دهید، می‌توانید از نسخه مجازی آن بهره ببرید. به‌هرحال سنت خوب هدیه دادن شب عید حفظ‌ شده و راه و رسم جدید، صرفه‌جویی در وقت و کم شدن آلودگی هوا را نیز به ارمغان آورده است.

مهمان ناخوانده‌ای به نام تلفن همراه

سال‌های دور، عید نوروز یعنی دیدوبازدیدهای حضوری، اما این روزها به لطف فناوری بسیاری از دیدوبازدیدهای عید با استفاده از تلفن‌های همراه و رایانه‌ها به یاری نرم‌افزارهای پیام‌رسان انجام می‌شود. دولت هم در این زمینه فعال بوده و به گفته سعید قربانی، معاون مرکز فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سه سال گذشته حدود 320 هزار میلیارد ریال برای توسعه شبکه و پهنای باند کشور سرمایه‌گذاری شده که دو برابر این رقم نیز از سوی بخش خصوصی سرمایه‌گذاری شده است.

اگر بخواهیم خوشبینانه نگاه کنیم، این امکانات به یاری ما آمده‌ تا لحظات زیبای سال نو را با دوستان و آشنایانی که در شهرستان‌ها یا کشورهای دیگر هستند، اشتراک‌گذاری کنیم. اما از طرف دیگر بسیاری از دیدوبازدیدهای شب عید داخل شهری هم تحت تاثیر قرار گرفته و حضور در کنار هم کمرنگ‌تر شده است. حتی در جمع دوستانه و محفل‌های خانوادگی حضور مهمانی ناخوانده‌ به نام تلفن همراه نظر همه را به خود جلب کرده است.

عید مجازی در کنار خانواده

یک جمع خانوادگی یا دوستانه را تصور کنید، معمولا در چنین جمع‌هایی به تعداد افراد حاضر در جمع، تلفن همراه نیز وجود دارد. این مهمان ناخوانده فضای گرم دوستانه یا خانوادگی را سرد می‌کند، چراکه هر فرد به جای ارتباط با فردی که کنار او نشسته، ترجیح می‌دهد با افراد آنلاین معاشرت کند. اتفاقی که در سال‌های اخیر شاهد آن هستیم، کمرنگ شدن جمع‌‌های دوستانه یا خانوادگی است؛ زیرا حتی هنگام حضور فیزیکی در خانه و وقتی کنار هم هستیم این فناوری‌های نوظهور را رها نمی‌کنیم. همیشه عادت‌ها وقتی خودشان را به ما نشان می‌دهند که درون آنها هستیم و دیگر خروج از آنها کاری ساده‌ نیست. به این ترتیب فناوری‌های نوین که می‌تواند به بهبود روابط و حفظ کانون گرم خانواده‌ که مهم‌ترین رکن یک جامعه است، کمک کند به ابزاری برای تخریب آن تبدیل می‌شود. بهبود شرایط همیشه خوب است، اما حذف رفتارهای درست با استفاده نادرست از فناوری معضلی است که می‌تواند بسیار زیانبار باشد.

محسن سمسارپور

ضمیمه کلیک جام‌جم