نمایش‌هایی که ندیده قضاوت می‌شوند

صبح روز گذشته نشست بررسی ابعاد مردمی نمایش «دریادلان» در پاتوق جنبش رسانه انقلاب برگزار شد تا امیرحسین شفیعی کارگردان این نمایش، حسین مسافرآستانه کارگردان و بازیگر تئاتر، کورش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، علی کشوری کارگردان تئاتر و ... به بررسی دلایل موفقیت این نمایش بپردازند.

«دریادلان» که به‌تازگی اجرای خود را در آبادان پشت سر گذاشته و تا چهارم تیر پس از اذان مغرب و عشا در پارک دانشجو برگزار می‌شود، قرار است طی برنامه‌ریزی‌هایی که بزودی اعلام می‌شود، در دیگر شهرهای کشورمان هم اجرا شود. در ابتدای این نشست، مسافرآستانه اظهار کرد: تشییع شهدای غواص از جمله اتفاقاتی بود که تاثیر زیادی بر مردم، جامعه و هنرمندان داشت. طبعا چنین اتفاقاتی نه تنها در کشور بلکه در سطح منطقه و جهان بازخوردهایی دارد و می‌تواند هنرمندان همه رشته‌ها را به واکنش وادارد.

او با تاکید بر این‌که در چنین مواردی طبیعی است به هنرمندان آثاری هم سفارش داده شود، بیان کرد: برخی آثار سفارشی با این‌که تمام جوانب کار حرفه‌ای را رعایت کرده‌اند، باز هم فراموش شده‌اند. اما کاری مانند «دریادلان» برانگیخته از درون یک هنرمند بوده و آنقدر از برخی کلیشه‌هایی که مخاطب قبلا دیده بوده فاصله دارد که همه نسل‌ها را به خود جلب کرده است. مسافرآستانه با بیان این‌که ما در عرصه تئاتر دفاع مقدس برنامه‌ریزی بلندمدت نداریم، گفت: مدیران فاقد برنامه‌ریزی‌های کلان برای تئاتر این عرصه هستند. آنها عاشورا را هم فقط در ایام محرم می‌بینند و به همین علت ما کلا بی برنامه هستیم. کاری مانند «دریادلان» هم که با سیل مخاطب روبه رو بوده و واکنشی نسبت به یک واقعه بسیار مهم است، هم خیلی فرصتی برای اجرا ندارد. فراموش نکنیم. مردم نسبت به مسائل ارزشی حساسند و می‌خواهند کار کنند و منتظر سفارش نیستند. این خوب نیست که کارهای خودجوش مردمی مورد لطف قرار نمی‌گیرند.

در ادامه زارعی با اشاره به این‌که مردم ایران هشت سال مستقیم یا غیرمستقیم در جنگ حضور داشته‌اند و آن را با پوست و خون خود درک کرده‌اند، گفت: برخورد درست با مفاهیم جنگ می‌تواند آن کسی را که نسبت به دفاع مقدس گارد دارد را پای کار نشاند. نمونه این کار هم اروند خون و دریادلان است. گاهی سطحی و شعاری به کارها نگاه می‌کنیم و وقتی به واقعیت و نفس عمل درست نپردازیم دافعه ایجاد می‌کند. درست کار کردن موجب می‌شود مردم پای کار بنشینند.

او با تاکید بر بی‌تفاوتی مسئولان فرهنگی که هیچ قدمی برای ارتقای فضای هنری و فرهنگی برنمی‌دارند و صرفاً شعار می‌دهند، گفت: بها ندادن به موضوع کربلای 4 باعث مظلوم ماندن شهدای این عملیات می‌شود. مردم با آمدن این شهدا همذات‌پنداری کردند و مشاهده کردیم تشییع آنان همانند تشییع زمان جنگ بود. زارعی خطاب به رسانه‌هایی که هجمه‌هایی به اروند خون از ساخته‌های موفق او داشته‌اند، گفت: چرا وقتی کار را ندیدید قضاوت می‌کنید؟

پس از او شفیعی کارگردان نمایش «دریادلان» با اشاره به این‌که در آغاز شروع به کار فکر نمی‌کرده است این گونه مورد استقبال قرار گیرد، گفت: می‌خواستیم در بحث داغ شهدای غواص نمایشی کار کنیم. در یک تصمیم احساسی شروع به کار کردیم؛ ‌اما این تصمیم احساسی با قشر وسیعی از مردم مواجه شد. این قشر تئاتر را انتخاب نکرده بودند.

او افزود: سعی کردیم در نمایش از خلاقیت بهره ببریم. مخاطب از شعارها و المان‌های تکراری فرار می‌کند. مخاطبان خاص و حرفه‌ای تئاتر در انتهای کار از ما تشکر می‌کردند که شعار نداده‌ایم. این کارگردان درباره دشواری‌های کار در تئاتر دفاع مقدس گفت: هجمه‌ها زیاد است، هم همکارانت را از دست می‌دهی و هم دوستانت را. کار در حوزه دفاع مقدس این روزها کار ضدارزشی به حساب می‌آید.