جرم، به‌وقت نوجوانی

دیروز در حاشیه همایش آموزش و حقوق برای دانش‌آموزان که در دبیرستان البرز برگزار شد به چنین مسائلی پرداخته شد. در این مراسم قوام فروزان، سرپرست دادسرای اطفال از تخلفات راهنمایی و رانندگی، ضرب و جرح و سرقت به عنوان سه جرمی یاد کرد که نوجوانان بیشتر مرتکب آن می‌شوند، جرم‌هایی که شبیه جرم بزرگ‌ترهاست؛ بررسی آمارهای منتشرشده در خصوص جرایم عمده در کشور و حوادث ترافیکی ثابت می‌کند که فرق زیادی بین نوجوانان و بزرگ‌ترهایشان وجود ندارد، چرا که ضرب و جرح عمدی، توهین به اشخاص عادی و سرقت در گروه جرایم اول کشور قرار دارد.

بنابراین بیراه نیست اگر بگوییم نوجوانان مرتکب جرم می‌شوند، چون والدینشان به گونه‌ای رفتار نمی‌کنند که الگوی مناسبی برای آنها باشند، البته این تنها دلیلی نیست که سبب می‌شود نوجوانان آن‌طور که باید پرورش پیدا نکنند؛ زیرا در کشورمان بجز آموزش و پرورش نهادی برای حمایت و آموزش به این افراد، مسئول نیست.

در این بین آموزش و پرورش نیز نتوانسته آن طور که باید نیازهای نوجوانان را پوشش دهد، به خاطر همین هنوز بخشی از مشکلات نوجوانان تابوی اجتماعی است و خانواده‌ها و نوجوانان راهکار حل مسائلی نظیر مصرف مواد مخدر یا رفتار‌های جنسی را بدرستی نمی‌دانند.

این درحالی که در چاردیواری خانواده نیز شرایط مناسب نیست، زیرا بسیاری از والدین با رفتار نامناسبشان سبب دور شدن نوجوانان از خانواده می‌شوند. البته در این بین نمی‌توان والدین را فقط مقصر دانست، زیرا برای آگاه کردن آنها نیز ارداه‌ای وجود ندارد.

این شرایط سبب شده براساس بررسی‌های دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش رفتارهای پرخطر، اختلال‌های بهداشت روان، اختلالات خانوادگی، انحرافات اخلاقی، اختلالات تحصیلی، اختلالات فرهنگی و بزهکاری‌ها نیز به عنوان عامل مخاطره‌آمیز و تهدیدکننده دانش‌آموزان شناخته شود .

بنابراین به نظر می‌رسد برای داشتن آینده‌ای بهتر باید این نگاه را که فقط نوجوانان و جوانان مقصرند تغییر داد و با طراحی و اجرای برنامه‌ای ویژه، بزرگ‌ترها را نیز نسبت به غفلت‌هایشان آگاه کرد.

مهدی آیینی

جامعه