۳ رژیم لاغری معروف، و اشکالات و مشکلاتشان

در این مطلب به سه رژیم متداولی که افراد دارای اضافه‌وزن آنها را امتحان کرده‌اند، اشاره می‌کنیم و به اشکالات اساسی هر یک از آنها می‌پردازیم و در خاتمه از رژیم مدرن، صحیح، کارآمد و مهم‌تر از همه بی‌خطر می‌گوییم.

رژیم دکتر فیل

دکتر فیل مک‌گرا، یکی از روان‌شناسان بالینی در تگزاس است که روی افراد دارای اضافه‌ وزن تحقیقاتی انجام داده است. او می‌گوید: کاهش وزن با تغییر روانی بتدریج به تغییر در عادات تغذیه‌ای منجر خواهد شد. مشکلی که افراد بلافاصله پس از شروع رژیم‌های معمولی پیدا می‌کنند، برای خوردن وسوسه می‌شوند، که یکی از عوامل شکست برای کاهش وزن است. وی همچنین عقیده دارد که افراد به دلیل ترس نمی‌توانند احساسات مربوط به بیش‌خواری خود را بیان کنند. اگر مردم برای زندگی خود برنامه منظمی داشته باشند و هفت راهکار موفقیت در رژیم وی را دنبال کنند، بخت بهتری برای موفقیت در کاهش وزن خواهند داشت. در این رژیم بر تغذیه سالم و داشتن انتظارات واقعی از زندگی نیز تاکید شده است. یکی از مسائل مورد توجه، تعادل در مصرف بعضی از محصولات غذایی رژیم دکتر فیل است. در این رژیم غذایی بر مصرف گروه‌های غذایی خاصی تاکید نشده و فقط توصیه می‌شود فرد روش تغذیه‌ای صحیح را در کنار تمرینات ورزشی اجرا کند.

اشکالات رژیم دکتر فیل: یکی از رژیم‌شناسان دانشگاه بِرکلی کالیفرنیا، اظهار کرده است که توصیه‌های دکتر فیل اصلا ابتکاری نیست و فقط توصیه‌ عمومی محسوب می‌شود. البته این حقیقت که فرد لازم است 24 ساعت شبانه‌روز و هفت روز هفته قوی باشد و راهکارهای ارائه‌شده برای تغییر رفتار چند‌ساله، برای کاهش وزن نکات مثبتی است. بعضی از راهکارهای کنترل تغذیه و احساسات به نظر راحت می‌رسد، ولی کنترل آنها به صورت عملی، فرد را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.

رژیم براساس گروه‌های خونی

این رژیم با توجه به گروه خونی افراد تنظیم می‌شود. مثلا هر کس گروه خونی O دارد باید فقط گوشت بخورد و هرکس گروه خونی A دارد باید رژیم گیاه‌خواری داشته باشد.

اشکالات رژیم براساس گروه خونی: این رژیم از نظر علم امروزی بسیار پیش‌پا افتاده است، چون انسان‌ها ژنتیک و پیچیدگی زیادی دارند و صرفا با گروه خونی نمی‌توان رژیم غذایی آنها را تعیین کرد و پیروی از رژیم گروه خونی هیچ‌گاه تنوع ندارد. همچنین وقتی سن افراد بالا می‌رود، وضع پزشکی خاصی برای آنها ایجاد می‌شود. بیماری‌هایی از قبیل دیابت، افزایش فشار خون و بیماری‌های قلبی باعث می‌شوند فردی که گروه خونی O دارد از مصرف زیاد از حد گوشت‌ها اجتناب کند و مصرف میوه‌جات و سبزیجات خود را افزایش دهد. با استفاده از این رژیم اگر تغییری در غذاها ایجاد نشود، ممکن است برای فرد مشکلات جدی به‌ وجود آید. مصرف لبنیات در کسانی که عدم تحمل لاکتوز دارند، بدون توجه به گروه خونی، مشکل ایجاد می‌کند. محدودیت مصرف لبنیات نیز باعث دریافت کم کلسیم و مشکلات ناشی از آن می‌شود. افرادی که کمبود ویتامین یا کم‌خونی دارند باید گوشت بیشتری مصرف کنند تا مقدار کافی پروتئین به بدن‌شان برسد و این مساله به گروه خونی ارتباطی ندارد.

رژیم‌های نامتعادل در طولانی‌مدت فرد را در معرض خطر کمبودهای تغذیه‌ای قرار می‌دهد و سلامت را به مخاطره می‌اندازد؛ چون در بسیاری از وضعیت‌های پزشکی باید رژیم‌های خاصی گرفته شود و افراد به‌دقت تحت نظر قرار گیرند. کسانی که بیماری‌هایی از قبیل دیابت، بیماری‌های عروق خونی، اختلال در عملکرد کبدی یا بیماری‌های کلیوی دارند، نمی‌توانند از رژیم گروه خونی استفاده کنند.

تحقیقات و پذیرش عمومی: با این‌که وزن بسیاری از افراد با این نوع رژیم غذایی کم می‌شود و سلامت‌شان ارتقا می‌یابد اما این رژیم کاملا مورد پذیرش نیست.

رژیم کانادایی

تب رژیم کانادایی متاسفانه همه جا را گرفته؛‌ در حالی ‌که این روش برای کاهش وزن سریع است و خاص ورزشکارانی است که برای آماده‌شدن در رقابت‌های کشتی یا بوکس و نظایر آن ناگزیرند سریعا وزن کم کنند و خودشان هم می‌دانند این کاهش وزن، به علت غلط بودن روشش، موقتی است و وزن از دست رفته دوباره برخواهد گشت و بدن هم نسبت به رژیم‌های کاهش وزن بعدی مقاوم‌تر خواهد شد. از آنجایی که این روش مبتنی بر افزایش مصرف پروتئین‌ها و کاهش شدید مصرف کربوهیدرات‌هاست، در نهایت بعد از یک مدت کوتاه، فرد از این نحوه خوردن خسته می‌شود و تمایل پیدا می‌کند تا به شیوه قبلی خوردن یعنی مصرف کربوهیدرات‌ها و نشاسته‌ها برگردد و این احتمال هم وجود دارد که میل و ولع به خوردن نشاسته از گذشته هم بیشتر شود. به هر حال، حتی اگر مصرف نشاسته توسط فرد به وضع سابق برگردد، به دلیل به هم خوردن تعادل آنزیم‌ها و هورمون‌هایی که سوخت‌وساز نشاسته‌ها و پروتئین‌ها را تنظیم می‌کنند، حتی اندک مقدار مصرف نشاسته، باعث افزایش وزن ناگهانی وزن خواهد شد.

رژیم‌های مدرن

در برنامه‌های رژیمی متداول و مختلف هرچند وقت یک‌بار، مقدار غذای برنامه غذایی را کم می‌کنند؛ طوری که با کم‌کردن مقدار غذا، فرد دیگر از گرسنگی ملول و از خوردن غذاهای خام و آب‌پز و نظایر آن دل‌زده می‌شود، اما مزیت رژیم تجویزشده مدرن این است که معمولا مقدار غذای رژیم را کم نمی‌کنیم، بلکه مقدار غذای رژیم تقریبا ثابت نگه می‌ماند و با ویتامین‌ها، قرص‌های گیاهی و دمنوش‌های گیاهی سوخت‌وساز افزایش داده می‌شود.

رژیم مدرن، تنظیم هوشمندانه کالری براساس درجه تحمل و اراده فرد رژیم‌گیرنده است. در رژیم مدرن سعی بر آن است ترکیبات یا مواد غذایی که کالری ندارند و مانع کاهش وزن می‌شوند حذف شوند و میوه‌هایی که کالری سرشاری دارند به آن اضافه شوند؛ که حاوی انواع خاص آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنل‌ها هستند و باعث تنظیم تعادل باکتری‌های روده و ترشح هورمون سروتونین در مغز و کمک به برقراری تعادل سازوکار سیری و گرسنگی در مغز می‌شوند. همه آنها به نفع کاهش وزن است، در حالی‌ که نگاه سطحی‌نگر روش‌های موجود ، بعضی از میوه‌ها را هم محدود می‌کنند. این کار علاوه بر این‌که گرسنگی غیرضروری را به فرد تحمیل می‌کند،‌ احتمال تداوم رژیم را به حداقل می‌رساند. (دکتر رضا راست‌منش - متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی/سیب، ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)