راهکارهای دولت برای مقابله با کاهش قیمت نفت

به گزارش خبرنگار ما قیمت نفت از حدود یک و نیم ماه پیش رو به کاهش گذاشته واز آستانه 105 دلار به حدود83 دلار رسیده است. این در حالی است که بودجه کشورهای نفت خیز از جمله ایران با نفت حدودا صد دلاری بسته شده که این کاهش ظاهرا ادامه‌دار نیز باعث بروز کسری بودجه در بودجه‌های درحال اجرا خواهد شد.

با این‌که دولت یازدهم تاکنون واکنش روشنی به تاثیر کاهش قیمت نفت بر درآمدهای بودجه و وقوع کسری بودجه نشان نمی‌داد و ماجرا را به سکوت برگزار می‌کرد. دیروز مقامات ارشد دولتی از جمله معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور و وزیر اقتصاد در این باره لب به سخن گشودند.

با این حال دولت با اینکه تاثیر قیمت نفت بردرآمدهای بودجه 93 و همچنین پیش‌بینی قیمت نفت در بودجه 94 را می‌پذیرد، به طور شفاف از کسر بودجه، امسال سخن نمی‌گوید. این درحالی است که مجلس دیروز از تاثیر 9 درصدی کاهش قیمت نفت بر بودجه 93 سخن گفت و خواهان تراز کردن درآمدها و هزینه‌های بودجه متناسب با این کاهش شد.

همچنین مجلس احتمال تسلیم لایحه متمم برای این موضوع را رد نکرد؛ هرچند که دولت در آخرین اظهار نظرش فرستادن چنین متممی را بعید دانسته بود.

در نخستین اظهارنظر در این باره، وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به کاهش قیمت جهانی نفت به دامنه 80 دلار و پیش‌بینی نرخ صد دلاری در بودجه 93 و این‌که آیا دولت کسری بودجه خواهد داشت یا خیر، گفت: امیدوارم کسری بودجه نداشته باشیم.

به گزارش ایسنا، علی طیب‌نیا دیروز در حاشیه نشست هم اندیشی مسئولان هماهنگی هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی در گفت‌وگو با خبرنگاران و در پاسخ به این پرسش که چطور با کاهش قیمت نفت و رقم پیش‌بینی شده در بودجه، کسری بودجه نخواهیم داشت؟ اظهار کرد: وقتی نفت را می‌فروشیم، پول آن را چهار یا پنج ماه بعد دریافت می‌کنیم؛ الان هم در حال دریافت پول نفت فروخته شده در چهار، پنج ماه قبل هستیم.وی با بیان این‌که باید به فکر جایگزین درآمدهای نفت باشیم، افزود: آثار کاهش قیمت نفت در آینده ظاهر می‌شود که برای آن هم برنامه‌ریزی کرده‌ایم و سیاست‌های مناسبی را طراحی خواهیم کرد.

وی درباره برنامه‌های دولت برای مقابله با کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت، تصریح کرد: هم در هزینه‌ها باید صرفه‌جویی انجام دهیم هم در حوزه درآمدها باید به فکر وصول درآمدهای دیگر باشیم؛ درآمد مالیاتی یکی از همین‌هاست که در سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی هم جایگاه ویژه‌ای برای آن در نظر گرفته شده است.وی دلیل کاهش وابستگی به درآمد نفت و تامین هزینه‌های دولت از محل‌های دیگر را همین موقعیت فعلی دانست و تاکید کرد: نباید در موقعیتی قرار بگیریم که کاهش قیمت نفت تاثیر منفی در اقتصاد ما ایفا کند؛ من این شرایط را به فال نیک می‌گیرم؛ همانطور که تحریم‌ها باعث شد به طور جدی به مشکلات خود فکر کنیم و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در چنین فضایی ابلاغ شد؛ کاهش قیمت نفت نیز به ما می‌فهماند که حتما باید به فکر درمان این بیماری باشیم؛ هرچند درمان این بیماری ساده نیست و همراهی دولت و مردم را نیاز دارد.

طیب‌نیا در پاسخ به این پرسش که باتوجه به کاهش قیمت جهانی نفت، پیش‌بینی دولت از نرخ نفت در بودجه سال آینده چیست، گفت: هنوز در این باره به تصمیم قطعی نرسیده‌ایم و درحال بررسی موضوع هستیم.

حساب ذخیره ارزی را جدی می‌گیریم

وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این‌که با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت احتمال دارد سهم واریزی درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی در سال 94 کاهش یابد، اظهار کرد: در گذشته و در قوانین برنامه‌های سوم و چهارم حساب ذخیره ارزی پیش‌بینی شده بود؛ فلسفه وجودی این حساب این بود که بخشی از مازاد درآمدهای نفتی به آن واریز شود و در دوره‌هایی که درآمد نفت کاهش می‌یابد و باعث می‌شود درآمد نفت بیش از حد در بودجه کاهش یابد، از این محل مابه‌التفاوت آن تامین شود.

وی افزود: در قانون برنامه پنجم این حکم آمده است؛ علاوه بر صندوق توسعه، حساب ذخیره هم وجود دارد، اما در قانون بودجه بخصوص بودجه امسال متاسفانه نسبت به این موضوع بی توجهی شد. طیب‌نیا گفت: حساب ذخیره ارزی در اقتصاد باید جدی گرفته شود به طوری که بخشی از کارکردهایی که این حساب باید داشته باشد این است که از محل صندوق توسعه ملی کسری آن را تامین کنیم.وزیر اقتصاد همچنین گفت: طرح جامع مالیاتی در سازمان مالیاتی در حال اجراست و رئیس سازمان مالیاتی وعده داده تا پایان سال بعد این نظام در تمام کشور اجرایی شود که با اجرای آن اطلاعات کامل و شفاف مودیان مالیاتی را خواهیم داشت و سیستم علی‌الرأس و ارتباط مستقیم بین مودیان و ممیزان مالیاتی از بین خواهد رفت.

آماده مواجهه با کسری بودجه هستیم

در دومین اظهارنظر دولت دراین خصوص، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور گفت: با توجه به کاهش قیمت نفت، برای سال آینده باید خود را آماده کنیم تا در بودجه با کمبود مواجه نشویم.به گزارش تسنیم، محمدباقر نوبخت در همایش روز آمار و برنامه‌ریزی در جمع خبرنگاران افزود: پارسال بودجه 210 هزار میلیارد تومانی را به 150 هزار میلیارد تومان کاهش دادیم و برای سال 94 هم باید متناسب با منابع هزینه کنیم.

وی تاکید کرد: سال آینده هم باید منابع را مدیریت کنیم تا با کسری بودجه مواجه نشویم.معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به واقعیت بازار جهانی نفت و تقلیل منابع درآمدی افزود: در شش ماهه نخست امسال همه منابع تخصیص نیافت، زیرا زمانی که با کاهش تحقق منابع مواجه باشیم، موضوع تخصیص جدی‌تر می‌شود و با محدودیت منابع و همچنین نامحدود بودن تقاضا، تخصیص‌ها باید بهینه انجام شود.

نوبخت با تأکید بر اهمیت توجه به اقتصاد مقاومتی گفت: یکی از سیاست‌های دولت آن است که همگام با بودجه هزینه‌های جاری، بودجه عمرانی هم تخصیص یابد و به همین دلیل شاهد بودیم که در شش ماهه اول سال 93 درصد منابع لازم برای اجرای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای پرداخت شد.

وی پرهیز از آغاز طرح‌های عمرانی جدید و تکمیل طرح‌های نیمه تمام را از سیاست‌های دولت بیان کرد و افزود: تا پایان امسال 246 طرح نیمه تمام به بهره برداری می‌رسد.نوبخت اظهار کرد: در سفرهای رئیس‌جمهور کلنگ طرح‌های جدید زده نمی‌شود تا به طرح‌های نیمه تمام دولت اضافه شود، بلکه تأکید دولت در این سفرها آن است که همه طرح‌ها باید تا پایان سال 93 یا نیمه سال 94 به اتمام برسد.وی افزود: برای سال آینده نیز باید خود را آماده کنیم تا در بودجه با کمبود مواجه نشویم.

معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور گفت: اگر کاهش قیمت جهانی نفت ادامه یابد باید متناسب با منابع، بودجه دولت را تنظیم کنیم و در کنار آن توازن منطقه‌ای مد نظر در برنامه ششم نیز رعایت شود.

نظرمتفاوت مجلس

با وجود این، مجلس از قطعی بودن کسربودجه 9 درصدی دولت از محل کاهش قیمت نفت درسال‌جاری خبر می‌دهد. رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس دراین باره گفت: کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت خام ۹ درصد خواهد بود که در سه ماه آخر سال در منابع نفتی خود را نشان می‌دهد؛ از این‌رو دولت می‌تواند آن را جبران کند.

به گزارش شانا، غلامرضا تاجگردون، دیروز در حاشیه جلسه علنی مجلس درباره گمانه‌زنی‌ها در زمینه قیمت نفت خام در بودجه ۹۴، اظهارکرد: سناریوهای تعیین‌کننده قیمت نفت متفاوت است، اما به طور حتم زیر صد دلار خواهد بود.

وی افزود: قیمت ۸۰ دلار نفت یک اتفاق است و برداشت من این است که قیمت فعلی واقعی نیست و افزایش می‌یابد، بااین‌حال موضوع بستگی به معاملات بین‌المللی نیز دارد.

رئیس کمیسیون برنامه ‌و بودجه در پاسخ به این پرسش، که با کسری بودجه ۹۳ ناشی از کاهش قیمت نفت سبب ایجاد چه مشکلی می‌شود؟ گفت: کسری بودجه ۸ یا ۹ درصدی در منابع نفتی، سه ماه آخر سال خود را نشان می‌دهد که دولت می‌تواند آن را جبران کند.وی افزود: سال‌های گذشته کسری بودجه حدود ۴۰ درصد بوده است، با این‌حال (کسری بودجه) ۹ درصد مشکل زیادی ایجاد نمی‌کند.

اوپک برای بررسی کاهش قیمت نفت اجلاس فوق‌العاده ندارد

12 عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) بیست و هفتم نوامبر (پنجشنبه ششم آذرماه) برای دومین و آخرین بار در سال ٢٠١٤ میلادی، در محل دائم برگزاری نشست‌های این سازمان در وین اتریش گردهم می‌آیند.

به‌این ترتیب با وجود درخواست برخی اعضای اوپک مانند ونزوئلا، اوپک برای بررسی کاهش قیمت نفت اجلاس فوق‌العاده برگزار نخواهد کرد. همه تصمیم‌های وزیران نفت اوپک براساس اجماع میان اعضا صورت می‌گیرد، از این رو ١٢ عضو این سازمان باید برای برگزاری نشست فوق‌العاده اعلام آمادگی کنند که این اتفاق نیفتاده وحتی ایران نیز چنین درخواستی نکرده است.

به گزارش شانا، به نقل از دبیرخانه اوپک، وزیران نفت این سازمان برای بررسی سیاست‌های کلی تولید نفت خام خود در نیمه نخست سال ٢٠١٥ میلادی در وین اتریش حاضر می‌شوند.به دنبال افت حدود ٣٠ درصدی قیمت جهانی نفت خام برنت و رسیدن آن به سطوح پایین‌تر از ٩٠ دلار برای هر بشکه گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال برگزاری نشست فوق‌العاده اوپک مطرح شده بود.در این باره وزیر نفت کویت در واکنش به تحلیل‌های ارائه شده درباره تحولات اخیر بازارهای جهانی نفت خام گفت: بعید به نظر می‌رسد اعضای اوپک تصمیمی برای کاهش سقف تولید خود داشته باشند.

در همین حال کاهش قیمت فروش رسمی نفت خام از سوی عربستان که به نظر می‌رسد با هدف کنترل سهم خود در بازار صورت گرفته باشد، به صحنه رقابت میان اعضای این سازمان منجر شد؛ به طوری که برخی کشورها و از جمله ایران نیز قیمت رسمی فروش نفت خام خود را کاهش دادند.