درمان اعتیاد نیازمند به روز رسانی

منطق می‌گوید دانش اعتیاد و مبارزه با آن باید همگام و حتی جلوتر از مافیای تولید و توزیع مواد مخدر و محرک‌ها باشد، اما واقعیت این است که ایران به عنوان یکی از محبوب‌ترین مسیرهای ترانزیت مواد در دنیا از این مافیا عقب‌مانده، آن هم عقب‌افتادگی که مسئولان نیز به طور رسمی آن را تائید می‌کنند. چالش حوزه اعتیاد در ایران، اکنون فقط مصرف تریاک، کراک و هروئین نیست، بلکه درگیری نابرابر با محرک‌ها و مواد توهم‌آور صنعتی و شیمیایی است. وقتی به تعریف بیماری اعتیاد دقت کنیم، درمی‌یابیم اعتیاد بیماری مزمن، عود‌کننده و پیش‌رونده است و در سال‌های اخیر از بعد سوم تعریف اعتیاد که همان پیش‌رونده بودن آن است، جامعه دچار آسیب جدی شده است.

کد خبر: ۶۸۸۵۳۶

امروز دیگر دغدغه درمانگران حوزه اعتیاد، مصرف تزریقی هروئین یا وحشت از درمان آن نیست، بلکه دگرگونی قابل ملاحظه در تغییر الگوی مصرف از یک ماده مخدر به موادمحرک است که برای آنها وحشت زاست. با وجود این، در سال‌های اخیر و با بهبود سیاست‌های درمانی اعتیاد، شاهد راه‌اندازی گسترده، اما بی‌مطالعه (از نظر اینجانب) مراکز درمان سوء‌مصرف مواد در کشور بوده‌ایم. البته قابل کتمان نیست وجود این مراکز زمینه را برای کنترل مصرف مواد مخدر همچنین کاهش تغییر الگوی مصرف از تزریقی به تدخینی و بالتبع مهار عوارض اعتیاد بخصوص پیشگیری از بیماری‌های عفونی منتقله از خون مانند ایدز و هپاتیت فراهم آورده است. اما چالش امروز جامعه درگیر اعتیاد کشور و بخصوص درمانگران و سیاستگذاران این حوزه، مواد محرک و روانگردان است و آنچه اکنون لازم به نظر می‌رسد مورد تحقیق، بررسی و اتخاذ سیاست‌های درمانی مداخله‌جویانه قرار گیرد، مصرف توامان مواد مخدر و محرک است. این در حالی است که مشاهدات نشان می‌دهد این پدیده حتی در بین بیمارانی که تحت درمان نگهدارنده با متادون در مراکز درمان سوءمصرف مواد قرار دارند نیز رواج پیدا کرده که به این نکته باید توجه شود.

کارشناسان این حوزه می‌دانند که درمان توامان مخدر و محرک بسیار مشکل و طاقت فرساست و این امر می‌طلبد سیاست‌های درمانی نوین و به روزی اتخاذ شود و مشارکت فعال همه دستگاه‌های ذی‌ربط، ضامن موفقیت آن باشد. متأسفانه با مراجعه به آمارهای موجود، موفقیت در درمان سوء‌مصرف‌کنندگان متاآمفتامین (شیشه) در خوشبینانه‌ترین حالت کمتر از 30 درصد است. از همین رو در آستانه روز جهانی مبارزه با مواد مخدر به عنوان درمانگر اعتیاد که سال‌هاست در این حوزه فعالیت داشته و مشکلات درمان را از نزدیک لمس کرده‌ام، لازم می‌دانم چند نیاز اساسی در این حوزه را یاد‌آور شوم.

1 ـ‌ تهیه پروتکل درمان سوء‌مصرف متاآمفتامین (شیشه) از ضروری‌ترین برنامه‌هاست و به نظر می‌رسد لازم است از همه ساز و کارهای موجود بخصوص از دانش متخصصان و محققان بهره برد تا این پروتکل محدود به بحث‌های روان‌درمانی محض نباشد.

2 ـ‌ با توجه به تولید شیشه در داخل کشور، مسئولان بر تهیه و توزیع پیش‌سازهای این ماده نظارت بیشتری داشته باشند.

3 ـ‌ به‌روز‌رسانی علم اعتیاد در کشور بخصوص آموزش مداوم مسئولان فنی مراکز درمان سوء‌مصرف مواد و پرسنل آنها با توجه به نیاز‌های جامعه امروز.

4 ـ‌ تربیت نیروهای متخصص در علم اعتیاد.

5 ـ‌ آموزش همگانی مستمر و مداوم از طریق رسانه‌های گروهی، مشارکت فعال در آموزش و پیشگیری بخصوص در مدارس، دانشگاه‌ها و پادگان‌ها، کارخانه‌ها و خوابگاه‌ها و آگاه‌سازی خانواده‌ها.

6 ـ الزام سازمان‌های مربوط در گنجاندن تست متاآمفتامین (شیشه) برای آزمایش‌های ازدواج، استخدام و دریافت گواهینامه.