نجات باورنکردنی بعد ازسقوط ازطبقه پنجم

رعایت نکردن همین نکات ایمنی در ساختمانی که صمد یارستانی در آن کار می‌کرد، نزدیک بود جانش را بگیرد. با این‌ که چند روزی از وقوع حادثه می‌گذرد، اما نقاش جوان هنوز مشکل دارد تا رو به راه شود و سرکارش برگردد، دست‌کم به دو هفته یا بیشتر زمان نیاز دارد.

محل وقوع حادثه ساختمانی واقع در پردیس بومهن است. حادثه‌ای که هرچند جراحت جدی برای نقاش جوان به یادگار نگذاشت. با این حال جان به در بردن از چنین سقوطی از نظر همه و حتی خودش هم عجیب است و به معجزه می‌ماند. ستون فقرات صمد هنوز هم درد می‌کند و به خاطر همین درد نمی‌تواند خوب صحبت کند. حرفه یارستانی نقاشی نمای ساختمان است و حدود هفت سالی می‌شود از این راه امرار معاش می‌کند. کار او اما با خطرات فراوانی همراه است و این گونه نیست که با راحتی نما را نقاشی کند و تمام شود و به همین علت محل کارش باید ایمن‌سازی شود تا با مرگ رو‌دررو نشود. اما رعایت نکردن نکات ایمنی از سوی سازندگان ساختمان، بالاخره کار دست صمد داد و چیزی نمانده بود در 32 سالگی خانواده‌اش را داغدار بکند.

او روز حادثه مثل همیشه همراه دوستش سر ساختمان رفت تا کارشان را شروع کنند. چند ساعت بعد که نور خورشید تیزتر و داغ‌تر شد، تشنگی امان هر دو را برید. صمد به داخل ساختمان رفت تا آب بیاورد. چون ساختمان نیمه‌کاره بود، دو راه پیش روی او بود. یا باید از راه پله‌ها می‌رفت که هیچ روشنایی نداشت و بسیار تاریک بود یا باید از محوطه آسانسور استفاده می‌کرد که آن هم حفاظ ایمنی نداشت.

تلاش برای زنده ماندن

صمد به طبقه پنجم رفت و از آنجا به جای این که به سمت راه‌پله برود، ناخواسته وارد محوطه آسانسور شد و اتفاقی که نباید می‌افتاد رخ داد و مرد جوان حدود 20 متر و با سرعت زیادی به طبقه همکف سقوط کرد. در همان حین که داشت سقوط می‌کرد مدام به دیوارهای اطرافش چنگ می‌انداخت تا دستش را به جایی بند کند. صمد بخوبی می‌دانست اگر با سر به زمین سفت برخورد کند، مرگش حتمی است و مراقب بود با سر به زمین فرود نیاید.

تلاشش جواب داد و هرچند سقوطش بسیار دردناک بود، اما سرش به جایی اصابت نکرد. تمام بدنش از شدت درد تیر می‌کشید، اما حس به ادامه زندگی و نجات پیدا کردن باعث شد درد را فراموش کند. با این که توانی نداشت، اما به تنها چیزی که فکر می‌کرد این بود که خودش را از چاله آسانسور بیرون بکشد و کمک بخواهد. اوضاعش به قدری وخیم بود که فکر می‌کرد نهایت تا یک ساعت دیگر زنده می‌ماند. به خونریزی داخلی فکر می‌کرد که دیر یا زود جانش را می‌گرفت. با این فکرها بسختی خودش را از چاله بیرون کشید و با تمام توانش فریاد زد، کمک خواست و بعد از حال رفت.

صدای سقوط او به حدی شدید و بلند بود که آن را تمام کسانی که در ساختمان کار می‌کردند شنیدند. کارگران که از شنیدن این صدا وحشت‌زده شده بودند به سمت چاله آسانسور دویدند. همه با دیدن جسم خون‌آلود صمد فکر کردند روح از بدن او خارج شده و فوت کرده است. کارگران به محمد محمدپور، دوست صمد که همراه او نمای ساختمان را رنگ می‌کرد، خبر دادند که دوستت سقوط کرده است. محمد ناباوارنه به حرف‌های کارگران گوش داد.

از نظر او این حرف بیشتر به یک شوخی خنده‌دار شبیه بود تا واقعیت. با این‌که هنوز سقوط دوستش را باور نداشت، اما به طبقه همکف رفت و همه چیز را با چشمان خودش دید. صمد غرق در خون روی زمین افتاده بود و گویی جان در بدن نداشت. با اورژانس 115 تماس گرفت و آنها را در جریان حادثه سقوط دوستش قرار داد.

کارگران هنوز هم می‌میرند

لحظات به کندی می‌گذشت و محمد که نگران حال صمد بود، دوباره و چند باره با اورژانس تماس گرفت تا بالاخره آمبولانس از راه رسید و مجروح را سوار خودرو کرد. محمد هم که نمی‌توانست در ساختمان منتظر بماند سوار آمبولانس شد و به جای دلداری دادن به صمد و این‌که اتفاق خاصی نخواهد افتاد و حالش به زودی خوب می‌شود، کنار او نشست. صمد هم که می‌دید حال و روز محمد از او بدتر است، به شوخی به او گفت آخرش مردن است و بدتر از این که نمی‌شود. با این حرف، محمد گریه کرد و صمد دست دوستش را گرفت و گفت نگران نباش چیز خاصی نیست.

پزشکان در بیمارستان صمد را معاینه کردند و گفتند به خاطر شدت سقوط ریه‌اش ترک برداشته و هوا درون آن جمع شده و سنگینی نفسش هم به این دلیل است. استخوان پایش هم هرچند نشکسته، اما ترک برداشته است.

او هنوز هم باور نمی‌کند از حادثه سقوط جان سالم به در برده باشد. این اولین بار نیست که جان کارگر ساختمانی به خطر می‌افتد و به گفته صمد سابق بر این در همین پردیس بومهن کارگری از طبقه چهاردهم یکی از برج‌ها به پایین سقوط کرد و جانش را فقط به دلیل نبود حفاظ امنیتی براحتی پیشکش مرگ کرد.

کار ساخت و ساز این برج به خاطر مرگ یکی از کارگران دو ماه به وقفه افتاد و پس از این مدت کار دوباره شروع شد بدون این که آب از آب تکان بخورد. صمد هنوز هم از این مساله که برخی از مسئولان ساخت و ساز ساختمان‌ها و برج‌ها توجهی به سلامت کارگران ندارند گله‌مند است و به عقیده او نصب چند حفاظ امنیتی در مناطق پرخطر برای هشدار به کارگران کار سختی نیست و با انجام این کار براحتی می‌توان از مرگ یک انسان جلوگیری کرد.

رعایت نکات ایمنی هنگام ساختمان‌سازی

یکی از بزرگ‌ترین معضلات ساختمان‌سازی در ایران رعایت نکردن نکات ایمنی هنگام ساخت است که منجر به تلفات جانی می‌شود. برای جلوگیری از این معضل رعایت این موارد لازم است.

تمامی معابر، پلکان‌ها، سطوح شیبدار، پرتگاه‌ها و نقاطی که احتمال خطر سقوط کارگران در آن می‌رود، باید با نرده و پوشش‌های موقت و مناسب ایمن شوند.

کارگران باید مجهز به کلاه و کفش ایمنی باشند و بسته به شرایط و نوع کار، سایر وسایل حفاظت فردی همچون دستکش، ماسک، کمربند و طناب نجات نیز مطابق ضوابط آیین‌نامه مربوط باید در اختیار آنها قرار داده شود.
ـ از کار کردن کارگران روی بام ساختمان‌ها هنگام باد و توفان و بارندگی شدید یا هنگامی که سطح بام پوشیده از یخ است، جلوگیری شود.

ـ کارگرانی که روی بام‌های شیبدار با شیب بیش از ۲۰ درجه کار می‌کنند باید مجهز به کمربند ایمنی و طناب نجات باشند.

ـ معابری که برای عبور فرغون یا چرخ‌های دستی ساخته می‌شود باید دارای سطوح صاف باشد و برای عبور هر فرغون حداقل یک متر عرض در نظر گرفته شود.

ـ دستگاه‌های بتون‌‌ساز باید دارای ضامن باشند تا هنگام تمیز کردن‌، دستگاه را قفل و از حرکت اتفاقی آن جلوگیری شود.

ـ بالا بردن تیرهای آهن باید با استفاده از کابل یا طناب‌های محکم انجام شود و برای جلوگیری از خم شدن بیش از حد کابل باید چوب یا وسیله مشابه دیگری بین تیر آهن و کابل قرار داده شود. در این شرایط از زنجیر برای بالا بردن تیر آهن استفاده شود.

- هنگام نصب ستون‌ها یا تیرهای آهن، قبل از جداکردن نگهدارنده تیرآهن باید حداقل نصف تعداد پیچ و مهره‌ها را بسته یا جوشکاری لازم انجام شده باشد.در مواردی که ستون‌های آهن روی هم قرار می‌گیرند نباید بیش از یک طبقه ستون بدون جوشکاری و اتصالات لازم روی ستون زیرین قرار داده شود.

هنگام بارندگی شدید و وزش بادهای سخت و یخبندان، از نصب و بر پاداشتن تیرهای فلزی خودداری کنید. جوشکاری الکتریکی روی داربست‌های آویزان که با کابل نگهداری می‌شود کار خطرناکی است.

- از گذاشتن بار و تکیه دادن داربست به کارهای بنایی که ملات آن به‌طور کامل سفت نشده است خودداری کنید. کارگران را نباید به بالا بردن و پایین آوردن بار و ابزار کار سنگین به وسیله نردبان وادار کرد.

ـ هنگامی که کارهای بنایی در طبقات زیرین انجام می‌شود باید سقف با پوشش مناسبی برای نصب و بر پا داشتن تیرآهن و کارهای بتونی و نصب سنگ در طبقات قرار داده شود تا کارگران از سقوط مصالح از طبقات بالا ایمن باشند.

ـ ظرف محتوی قیر داغ نباید در محوطه بسته نگهداری شود مگر آن که قسمتی از محوطه باز بوده و تهویه به‌طور کامل و کافی انجام شود.

ـ بالا بردن آسفالت یا قیر داغ به‌وسیله کارگر و نردبان ممنوع است. شعله‌‌های باز، مشعل، کبریت مشتعل و وسایل مشابه نیز نباید در مجاورت دهانه‌‌های مجاری فاضلاب، خطوط اصلی گاز و مجاری مشابه قرار داده شود.
ـ برای گرم کردن بشکه‌‌های محتوی قیر باید ابتدا قسمت فوقانی قیر در ظرف ذوب شود. از حرارت دادن و تابش شعله به قسمت‌های زیرین ظرف قیر در ابتدای کار خودداری شود.

لیلا حسین زاده