خرید آجیل عید، سنت پایدار ایرانی‌ها

وارد می‌شوم، پسته‌های خندان درشت، بادام‌های شور براق و آجیل‌های چهارمغز در ظرف‌های نقره‌ای قلمکار خودنمایی می‌کنند، در میان آن همه مشتری که به سرعت خواسته‌هایشان را با فروشندگان مطرح می‌کنند چند دقیقه‌ای طول می‌کشد تا بتوانم خواسته‌ام را بیان کنم هر چند از قبل برای گفت‌وگو هماهنگ کرده‌ام اما چند دقیقه‌ای طول می‌کشد تا مرا به دفتر هدایت کنند.

در مسیر رسیدن تا دفتر گونی‌های بزرگ آجیل را می‌بینم و کارگرانی که مشغول حمل و نقل هستند.

بوی آجیل تفت داده شده همه جا را پر کرده، به دفتر می‌رسم و با محمد آقا آشنا می‌شوم هر چند جوان است اما این شغل را از پدرش به ارث برده و نسل اندر نسل سال‌هاست که در این حرفه مشغول به کار است. گفت‌وگو‌ با این آجیل‌فروش باسابقه در زیر می‌خوانید.

امسال با توجه به گرانی آجیل انگار وضع شما بد نیست؟

خدا را شکر تا الان که بد نبوده به هر حال اینها سنت مردم است و مردم به سنت‌هایشان بها می‌دهند.

یعنی گرانی‌ها تاثیری روی کارتان نداشته؟

بله . تا حدودی به نسبت سال‌های قبل مشتری‌هایمان کمتر شده ‌ یا مقدار کمتری آجیل می‌خرند اما به هر حال می‌خرند حتی اگر شده کمتر از سال‌های گذشته.

در روز چند تا مشتری دارید؟

حدود 300 تا 400 نفر.

هر کدامشان حداقل یک کیلو پسته که می‌خرند؟

خوب همه جور مشتری‌ای داریم، بعضی‌ها هم فقط تخمه و میوه‌های خشک می‌خرند.

بیشتر مشتری‌های شما افراد پولدار هستند؟

نه، البته با توجه به منطقه ممکن است این تصور به وجود بیاید ولی چون اینجا قدیمی است خیلی‌ها از مشتریان قدیمی ما هستند که هر سال در این ایام به ما مراجعه می‌کنند.

قیمت‌ها برای این افراد بالا نیست؟

نه . با کیفیت کار ما آشنا هستند.

در روز چقدر آجیل می‌فروشید؟

بسته به نوع آجیل‌ها، متفاوت است نمی‌توانم دقیق بگویم.

از چه زمانی آجیل‌های عید را می‌آورید؟

از اوایل بهمن.

این آجیل‌ها را از کجا تهیه می‌کنید؟

آجیل مرغوب را باید جمع کرد. تصور کنید مثلا پسته خوب متعلق به رفسنجان و دامغان است ، بادام خوب به‌آذرشهر تبریز تعلق دارد، تخمه‌های خوب از مشهد می‌آید و...‌‌ قدیم چون مرکز کار ما در تبریز بود این آجیل‌ها را از سراسر کشور در آنجا جمع می‌کردیم ولی الان این کار در تهران انجام می‌شود.

چقدر آجیل برای فروش می‌آورید؟

حدود 40 تا 50 تن

همه این مقدار تا شب عید به فروش می‌رسد؟

نه، بخش کمی می‌ماند که در ایام عید و حتی بعد از آن به فروش می‌رسد.

قیمت آجیل قبل و بعد از عید فرق می‌کند؟

معمولا در ایام عید و چند وقت بعد از آن خیلی تفاوت قیمت ندارد.

‌طی سال چه روزهایی برایتان پر رونق‌تر است؟

شب یلدا و ‌ ده روز مانده به عید از شلوغ‌ترین روزهای کاری ماست.

در این ایام چند نفر اینجا کار می‌کنند؟

حدود 60 نفر.

کدام یک از آجیل‌ها از همه گرانتر است؟

آجیل‌های مغز از همه گرانتر هستند.

مثلا کیلویی چند؟

حدود 50 هزار تومان

خصوصیت آجیل مرغوب چه است؟

آجیل باید طعم واقعی‌اش را داشته و فاقد افزودنی باشد.

من شنیده‌ام خیلی از آجیل‌ها را رنگ می‌کنند، ‌این واقعیت دارد؟

البته در سال‌های گذشته این موضوع خیلی بیشتر بود اما چند سال است که به دلیل نظارت‌ زیادی که بازرسان وزارت بهداشت اعمال می‌کنند این قضیه کمتر شده است.

مردم کیفیت آجیل را از کجا باید بفهمند؟

کیفیت آجیل اول به طعم آن و بعد به سایز و درشتی آن ارتباط دارد وقتی کسی می‌خواهد آجیل تهیه کند باید حتما ابتدا آن را تست کند و از طعم آن مطمئن شود و بعد می‌توان در دستمال نمداری گذاشت و دید رنگ پس می‌دهد یا نه .

گفتید بازرسان وزارت بهداشت نظارت می‌کنند این نظارت کارآمد هم هست یا نه؟

بله و من از این موضوع خیلی خوشحالم، بازرسان پیگیری می‌کنند و در صورت دیدن تخلف مجازات و جریمه‌های سنگینی در نظر می‌گیرند.

آجیل بسته‌بندی بهتر است یا فله‌ای؟

به سلیقه مشتری بستگی دارد.

پرفروش‌ترین نوع آجیلتان کدام نوع است؟

آجیل چهارشنبه‌سوری که همان آجیل شیرین است و آجیل شب عید که شامل بادام، پسته، تخمه و فندق است.

به نظر شما چرا امسال این قدر آجیل گران شده؟

به نظرم آجیل اصلا گران نشده بلکه همانند هر چیز دیگری در جامعه ما قیمتش چند برابر شده است. خوب آجیل جزو ملزومات زندگی مردم نیست و کسی هر روز یا ماهی یکبار آجیل نمی‌خرد بنابر این به قیمتش هم زیاد توجه نمی‌کند و در مواقعی مثل نزدیک شدن ایام عید که افراد بنابر سنت ‌یا ضرورت ناگزیر به تهیه آن هستند افزایش قیمت به نظرشان می‌آید. بنابراین آجیل هم به نسبت سایر مایحتاج مردم افزایش داشته و این افزایش خاص آجیل نیست.

ولی همه می‌گویند اقلام آجیل در کشور خودمان موجود است و مثلا ما صادرکننده پسته هستیم چرا باید اینقدر قیمتش بالا باشد؟

ببینید همین صادرات و واردات هم برای ما آفت است. وقتی جنسی صادر یا وارد کشور می‌شود قیمتش بر اساس دلار محاسبه می‌شود و طبیعتا نوسانات دلار بر روی آن جنس هم تاثیر می‌گذارد.

نحوه رفتارتان با مشتری‌ها به چه صورت است؟

امسال اتفاقا به همه فروشنده‌ها سپرده‌ایم که با توجه به گرانی‌ها به مردم احترام بگذارند و بیشتر از مقدار درخواستشان برایشان آجیل نریزند و از طرف دیگر این امکان برای مشتریان وجود دارد که همه نوع آجیل‌های مغازه را تست کنند و بعد از این که مورد تائیدشان بود خرید کنند.

آجیل خارجی هم داریم؟

بله مثل بادام هندی و یکی دو نوع دیگر مثل میوه‌های تایلندی و هندی که در میوه‌های خشکمان است و بادام‌زمینی چینی.

طرفدار هم دارد؟

کم و بیش.

به عنوان آخرین سوال گران‌ترین و ارزان‌ترین جنسی که در اینجا عرضه می‌کنید چیست؟

ارزان‌ترین جنس ما شاهدانه است که کیلویی حدود 7000 تومان است و گران‌ترین آن مغز تخم صنوبر یا چلغوز است.

قیمتش چقدر است؟

حدود 140 هزار تومان.

چرا اینقدر گران؟

خوب از ترکیه وارد می‌شود.

طرفدار هم دارد؟

کم‌وبیش، بیشتر در غذا می‌ریزند. مزه‌اش مثل خلال‌‌بادام خودمان است.