منوریل و 4 خط مترو در مشهد در سال 1404

آذرماه سال ۷۸ بود که کلنگ احداث قطار شهری مشهد به طور رسمی به زمین خورد تا عملیات اجرایی این پروژه آغاز شود و سال‌ها پی سال‌ها گذشت و آنچه دیده می‌شد فقط نرده‌های سبز رنگ و ریل‌های آماده بود که در طی 11 سال خودنمایی می‌کردند تا اینکه 2 اسفند سال 89 با افتتاح این ناوگان توسط سیدمحمد پژمان شهردار مشهد، انتظار دیرینه به سر رسید و بهره‌برداری آزمایشی از آن آغاز شد.

حال که عمر قطارشهری مشهد به 14 سال نزدیک می‌شود و دومین سال بهره‌برداری‌اش را پشت سر می‌گذارد تاثیر آن از هر زمانی بر ترافیک و توسعه حمل و نقل عمومی این شهر بیشتر حس می‌شود تا جایی که راه‌اندازی آن خون تازه‌ای در رگ‌های ناوگان حمل و نقل زیرزمینی پایتخت معنوی ایران جاری کرده که جابجایی 36 میلیون مسافر در طی دو سال بهره‌برداری بخش کوچکی از کارکردهای این وسیله ریلی بوده است در همین راستا به مناسبت پایان یافتن دومین سال بهره‌برداری از قطارشهری گریزی به عملکرد آن در طی این مدت می‌زنیم.

قطارشهری که تبدیل به قطار هوایی می‌شود

پروژه قطارشهری مشهد که آرزوی سوار شدن بر آن برای برخی از شهروندان در طی سال‌های 78 تا 89 زمان بهره‌برداری فقط در حد حرف ماند دیگر امروز به طرحی تبدیل شده که با افتتاح خط یک آن همچنان رو به توسعه می‌رود تا جایی که قرار است در آینده ادامه دهنده راه قطارشهری، قطارهوایی در پایتخت معنوی ایران باشد.

طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در چشم‌انداز سال 1404 علاوه بر بهره‌برداری 4 خط مترو در مشهد قرار است قطارهوایی افتتاح شود که طول تمام این خطوط به 125 کیلومتر با 118 ایستگاه خواهد رسید.

تمام برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای توسعه خطوط ریلی شهری در مشهد در حالی است که هنوز 5 کیلومتر از خط یک قطارشهری مشهد که عملیات احداث آن از سال 78 شروع شده همچنان به بهره‌برداری نرسیده و تاکنون کمتر از 30 درصد پیشرفت فیزیکی را داشته است.

ادامه خط یک قطارشهری مشهد که قرار است آخرین ایستگاه‌اش در فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد باشد، طبق وعده‌های داده شده توسط متولیان در سال 92 به بهره‌برداری خواهد رسید.

قابل ذکر است که در حال حاضر 19 کیلومتر از خط یک قطارشهری مشهد با 22 ایستگاه در مسیر فدائیان اسلام (نخریسی) تا وکیل‌آباد مورد بهره‌برداری قرار گرفته که بر اساس تفاهم‌های صورت گرفته در سال 87 با کشور چین تاکنون برای این خط 60 واگن خریداری و اختصاص یافته که با توجه به توسعه خط یک تا فرودگاه 60 واگن دیگر نیز برای این مهم موردنیاز این ناوگان حمل و نقلی است.

رکوردی که در بهمن ماه شکسته شد

با گذشت دو سال ازبهره‌برداری قطارشهری با استقبالی که از این وسیله حمل و نقلی توسط شهروندان مشهدی شده است حدود 3 درصد از جابجایی‌های درون شهری پایتخت معنوی ایران را قطارشهری تشکیل می‌دهد که تعداد مسافران آن از سال 89 که روزانه 5 هزار نفر بود به بیش از 110 هزار نفر در سال جاری رسیده است.

نکته جالب توجه رکورد شکنی جابجایی مسافر توسط قطارشهری است که در بهمن ماه امسال با 117 هزار نفر در روز شکسته شد و در مجموع با بیش از 2 میلیون و 800 هزار نفر نفر در 30 روز بیشترین حجم مسافران جابجا شده در یک ماه را به خود اختصاص داد.

جالب است بدانید که طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته بعد از بهره‌برداری از 4 خط قطارشهری سهم این ناوگان در جابجایی مسافران درون شهری به 35 درصد افزایش خواهد یافت.

دانش‌آموزان و دانشجویان بزرگ‌ترین قشر استفاده کنندگان قطارشهری

طی دو سال بهره‌برداری قطارشهری بیشترین حجم جابجایی مسافر توسط دانش‌آموزان و دانشجویان به ثبت رسیده است که این افراد حدود 40 درصد از تعداد کلی متقاضیان این وسیله حمل و نقلی را به خود اختصاص می‌دهند.

جابجایی مسافر توسط قطارشهری همچون سایر وسایل حمل و نقل عمومی دارای هزینه‌هایی است که بر اساس برآوردها، هزینه هر یک از مسافران که با این وسیله ریلی جابجا می‌شود 960 تومان می‌باشد که به سه سهم دولت، شهرداری و مسافر تقسیم شده و سهم پرداختی توسط مسافر 300 تومان در حال حاضر است که احتمال افزایش آن در سال آتی بسیار زیاد است.

از تعداد مسافران که بگذریم آنچه که در اجرا و پیشرفت این پروژه بزرگ اهمیت بسزایی دارد اعتبارات مختلف است که در بازه‌های زمانی مختلف اختصاص می‌یابد.

از سال 85 تا 90 از محل اعتبارات دولتی و شهرداری مشهد که سهم دولت 240 میلیارد تومان و سهم شهرداری مشهد 250 میلیارد تومان بوده است، کل اعتبار تخصیص یافته در سال‌های قبل از سال 85 مبلغ 200 میلیارد تومان بوده که در این دوره افزایش چشم‌گیری داشته است. از زمان آغاز به کار قطارشهری در سال 79 تاکنون مبلغ 890 میلیارد تومان در تمام خطوط قطارشهری مشهد هزینه شده است.

بهره‌برداری از خط 2 قطارشهری در سال 94

از خط یک قطارشهری گذشته آنچه که این روزها روی آن مانور داده می‌شود خط 2 قطارشهری مشهد است که برای حفاری آن دو دستگاه تی بی ام یکی از سمت طبرسی و دیگری از سمت رضاشهر مشغول به فعالیت هستند.

در حال حاضر دستگاه تی بی ام در ایستگاه طبرسی 2400 متر حفاری و تی بی ام دوم در ایستگاه دوم 1400 متر حفاری را به ثبت رسانده و با عبور از ایستگاه شهید کاوه و قوس تقاطع جمهوری به سمت ایستگاه کوهسنگی درحال حرکت است.

در حالی که خط 2 قطارشهری با دو دستگاه تی بی ام در حال حفاری است مطالعات خط 3 در 25 کیلومتر در مسیر شمال غربی به جنوب شرقی (قاسم آباد به شهرک ابوذر) با 22 ایستگاه به انجام رسیده و در حال حاضر مذاکرات برای واگذاری این خط به سرمایه‌گذار در حال انجام است.

از خط یک گرفته تا خط 3 و خط 4 که هیچ کدام از آن‌ها هنوز به طور کامل به بهره‌برداری نرسیده و در این گزارش به آن پرداخته شد، گزارشی از عملکرد قطارشهری است که توسط مسعود بیژنی مدیرعامل شرکت قطارشهری مشهد ارائه شده است.

بیژنی خبر خوشی مبنی بر افزایش ساعت خدمات‌رسانی قطارشهری در سال آینده تا 10 شب و همچنین انجام مطالعات فاز یک پیشرفته خط 4 قطارشهری را به شهروندان داد.  (ایسنا)