پارکومترها به ‌کمک پارکبان‌ها می‌آید‌

هرچند حضور پارکبان‌ها در شهر طی این چند سال تاحدی از سرگردانی‌های شهروندان و بالا و پایین کردن خیابان‌ها به امید پیدا کردن فضای خالی برای پارک خودرویشان کاسته بود و سر و سامانی به معضل محل پارک‌ حاشیه‌ای در سطح شهر داده بود، اما گلایه‌ها و نارضایتی‌های گاه و بی‌گاه شهروندان از عملکردشان و تخلفات ریز و درشت برخی از آنها مانند دریافت مبالغ اضافی و بی‌سر و سامانی در نرخ‌های دریافتی از شهروندان موجب شد تا هم شهروندان و هم مسوولان شهری بتدریج در نگاه خوشبینانه خود به پارکبان‌ها تجدیدنظر کنند. ‌این وضعیت در کنار اظهارات اخیر رئیس راهنمایی و رانندگی تهران مبنی بر توقیف 70 شرکت پارکبان غیرمجاز در سطح شهر تهران که با به کارگیری چند نفر تحت عنوان پارکبان و در پوششی به ظاهر قانونی براحتی با سرکیسه کردن شهروندان برای خود درآمد چشمگیری را رقم می‌زدند، موجب شد تا نسخه پارکبان‌های شهرمان با سرعت بیشتری پیچیده شود.

گلایه‌های شهروندان از عملکرد پارکبان‌ها تمامی ندارد. آنها معتقدند سیستم پرداخت پول در ازای استفاده از محل پارک از قانون خاصی تبعیت نمی‌کند؛ به طور مثال هم‌اکنون چه شما بخواهید چند دقیقه برای انجام کار ضروری در یک محل توقف کنید و چه قصد داشته باشید چند ساعت خودرویتان را در آن محل پارک کنید، هیچ تفاوتی در پرداخت مبلغ بین این دو حالت وجود ندارد چرا که در قبض پارکبان‌ها مدت زمان 30 دقیقه یا کمتر اصلا لحاظ نشده است و شما باید برای حتی چند دقیقه توقف مبلغی را بپردازید. ‌از سوی دیگر در بیشتر موارد پولی که پارکبان‌ها از شهروندان در ازای مدت زمان توقف می‌گیرند خیلی زیادتر از مبلغ واقعی آن است، پاسخ اکثر پارکبان‌ها در مقابل اعتراض شهروندان به این موضوع هم جالب است؛ آنها می‌گویند ممکن است مدت توقف بیشتر از آنچه شهروند اعلام کرده طول بکشد و اگر کمتر از این بود می‌توانند هنگام بازگشت بقیه مبلغ را از پارکبان دریافت کنند.

اما موضوع جالبی که شهروندان به آن اشاره می‌کنند این است که در‌ بیشتر موارد وقتی آنها زودتر از موعد مقرر یا سر موقع به محل پارک خودروی خود باز می‌گردند دیگر پارکبان مورد نظر را در آن محدوده پیدا نمی‌کنند تا بتوانند باقیمانده مبلغ پرداختی را از وی بگیرند!

شاید در سایه نظارت‌های کمرنگ شهرداری تهران بر عملکرد شرکت‌های پارکبان بود که شرکت‌های غیرقانونی و پارکبان‌های تقلبی در سطح شهر شکل گرفتند، تخلفات ریز و درشت پارکبان‌ها افزایش یافت تا جایی که نارضایتی و گزارش‌های شهروندان از عملکرد برخی پارکبان‌ها به گوش مسوولان پلیس راهور رسید و پس از تحقیق و بررسی 70 شرکت پارکبان تقلبی شناسایی و توقیف شد‌.

همین اتفاق کافی بود برای این‌که مسوولان شهری و پلیس راهور بتدریج موضوع حذف پارکبان‌ها و روی کار آمدن مجدد دستگاه‌های پارکومتر را مطرح کنند.

رئیس پلیس راهور تهران که گزارش‌هایی از تخلفات برخی پارکبان‌ها در سطح شهر از مدت‌ها پیش به گوش وی نیز رسیده است در این زمینه با اشاره به سیر فعالیت پارکبان‌ها طی چند سال اخیر در شهر می‌گوید: در گذشته هر پارکبان گوشه‌ای از خیابان را ملک شخصی خود می‌دانست وآن را با هر قیمتی برای پارک خودرو به افراد اجاره می‌داد و سرانجام گلایه‌ها و گزارش‌های رسیده از شهروندان درباره برخی تخلفات پارکبان‌ها موجب شد کار ساماندهی پارکبان‌ها در دستور کار قرار بگیرد و در این زمینه 70 باند تقلبی را که با لباس پارکبان گوشه‌ای از خیابان را محل فعالیت خود کرده و گونی گونی پول از شهروندان می‌گرفتند شناسایی و منهدم شد‌.

شاید این روزها هیچ‌کس به اندازه پارکبان‌ها از آمدن دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای (پارکومترها) نگران نباشد. حالا که مسوولان ترافیکی شهر تصمیم گرفته‌اند دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای را جایگزین پارکبان‌ها کنند، پارکبان‌های شهرمان نمی‌دانند تکلیفشان چه خواهد شد. این یک واقعیت است که بسیاری از پارکبان‌های شهر ما از همین راه گذران زندگی کرده و خیلی‌هایشان با درآمدی که از این راه کسب می‌کنند گاه مخارج چند سر عائله را تامین می‌کنند.

حالا معلوم نیست با آمدن دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای تکلیف پارکبان‌ها چه خواهد شد؟ این همان موضوعی است که این روزها باعث نگرانی صدها پارکبانی شده که در گوشه و کنار خیابان‌های شهرمان مشغول به کار بوده اند و حالا بیم آن را دارند که با از دست دادن این شغل، درآمد ماهیانه‌شان را هم از دست بدهند. ‌اما رئیس پلیس راهور تهران می‌گوید: پارکبان‌ها از مناطقی که دارای دستگاه پارک حاشیه‌ای نیست جمع‌آوری نمی‌شوند، بلکه تا زمانی که دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای در شهر نصب شود به کار خود ادامه می‌دهند اما اگر مرتکب تخلفی شوند از سطح شهر جمع‌آوری می‌شوند.

به گفته سردار رحیمی، پارکبان‌ها هستند اما با نصب دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای دیگر این افراد حق دریافت پول از رانندگان را ندارند و تنها به عنوان نیروهای نظم بخش به فعالیت می‌پردازند.

سردار رحیمی تاکید می‌کند: با اجرای این طرح که توسط شهرداری تهران و با مشارکت پلیس راهور اجرا می‌شود، نظارت ماموران پلیس بر پارک‌های حاشیه‌ای تشدید و در صورت بروز تخلف با متخلفان برخورد می‌شود، رانندگانی هم که در ازای پارک خودرویشان به این دستگاه‌ها پول پرداخت نکنند از سوی ماموران راهنمایی و رانندگی اعمال قانون می‌شوند.

سال‌ها پیش مسوولان شهری برای حفظ فضای حاشیه خیابان‌ها و به منظور تقسیم عادلانه فضای پارک ‌شهری، اقدام به نصب خودپردازپارک کردند.

پارکومترها از همان روزهای آغازین، بسیار مورد ‌توجه شهروندان قرار گرفت‌ اما هنوز چند‌ سال از نصب خودپردازپارک نگذشته بود که این دستگاه‌های نقره‌ای‌شکل خیلی زود به یکی از مناظر کنار خیابان تبدیل شد و کارکرد معمول خود را که روزگاری توام با جذابیت بود، از دست داد.

مشکل کمبود پول خرد یا خرابی برخی دستگاه‌های پارکومتر از جمله دلایلی بود که مسوولان شهری وقت را برآن داشت تا برای حل این معضل پارک حاشیه‌ای چاره‌اندیشی کنند و جرقه جمع‌آوری تدریجی پارکومترها از سطح شهر و جایگزینی پارکبان‌ها به جای آنها از همان زمان زده شد.

حالا با گذشت چند سال از فعالیت پارکبان‌ها در سطح شهر برخی مشکلات موجود و ابهاماتی که در عملکرد آنها به چشم می‌خورد. یک‌بار دیگر مسوولان شهری را برآن داشته تا باز هم دستگاه‌های پارکومتر را جایگزین پارکبان‌ها کنند.

البته رئیس پلیس راهور تهران پیش‌بینی می‌کند با نصب دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای هوشمند طبق برنامه‌ریزی 25 تا 30 درصد از بار ترافیک تهران کاسته شود.

دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای یا همان پارکومترها از هفته آینده بازهم مهمان خیابان‌ها و معابر شهرمان خواهد شد و این طور که مسوولان شهرداری تهران و پلیس راهور می‌گویند، پارک خودرو تنها با پرداخت هزینه پارک در حاشیه خیابان‌ها ممکن خواهد بود.

البته روز 10 بهمن هزار دستگاه پارک حاشیه‌ای به صورت آزمایشی در تهران راه‌اندازی شد تا جایگزین پارکبان‌ها شود، این دستگاه‌ها در 3خیابان خالد اسلامبولی، بیهقی و احمد قصیر نصب شد تا رانندگان برای پارک مجبور باشند هزینه‌ای را پرداخت کرده و البته از شر ترافیک و پارک‌های دوبله رها شوند. براین اساس شهروندان باید برای هر ساعت پارک در محدوده طرح ترافیک ساعتی 600 تومان و برای سایر مناطق ساعتی 300 تومان بپردازند.

این دستگاه‌ها تنها 2 ساعت به رانندگان اجازه پارک می‌دهد و پس از اتمام این مهلت راننده باید بار دیگر با پرداخت هزینه جای پارک را برای مدت 2 ساعت دیگر اجاره کند. اما دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای در حالی جایگزین پارکبان‌ها شده که به نظر می‌رسد هنوز اشکالاتی در این دستگاه‌ها وجود دارد و بسیاری از شهروندان با گذشت نزدیک به 20 روز هنوز شیوه استفاده و تبعات نپرداختن پول جای پارک را نمی‌دانند.

اگرچه بسیاری از شهروندان اجرای این طرح و نصب دستگاه‌ها را باعث بهبود وضعیت جای پارک و ساماندهی توقف دوبله می‌دانند، اما بسیاری نیز با انتقاد از جریمه‌های ماموران پلیس با توجه به زمان نشان‌دهنده این دستگاه معتقدند پلیس باید فکری به حال زمان این دستگاه‌ها کند تا از جریمه غیرواقع رانندگان جلوگیری شود.

شهروندی که چندی پیش برای پارک خودروی خود از یکی از این دستگاه‌ها استفاده کرده ، می‌گوید: اگر راننده‌ای پس از اتمام زمان پارک اقدام به شارژ مجدد نکند، چراغ محل پارک خودرویش قرمز شده و پلیس او را جریمه می‌کند، این در حالی است که وقتی راننده‌ای هزینه پارک را می‌دهد، با گذشت چند دقیقه پلیس نباید خودرو را جریمه کند.

مسوولان شهری امیدوارند با آمدن دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای از نارضایتی شهروندان از عملکرد برخی پارکبان‌ها کاسته شود و موضوع فعالیت شرکت‌های پارکبان غیرقانونی نیز در سطح شهر ساماندهی شود که مشخص نیست عملکرد این بار دستگاه‌های پارکومتر تا چه اندازه موفقیت‌آمیز خواهد بود؟

در این میان یک پرسش مهم نیز مطرح می‌شود؛ برای این‌که در آینده‌ای نه چندان دور یک‌بار دیگر دستگاه‌های پارک حاشیه‌ای خود به معضل دیگری برای ساماندهی پارک‌های حاشیه‌ای در سطح شهر تبدیل نشود، مسوولان معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران چه راهکاری در این زمینه و برای رفع نقاط ضعف و مشکلاتی که چند سال پیش باعث شد دستگاه‌های پارکومتر از رده خارج شوند، اندیشیده‌اند؟