من‌چاقم‌؟! شما مقصرید

یکی از این مشکلات چاقی در کودکان است، موضوع چاقی کودکان آنقدر جدی است که اعضای سازمان بهداشت جهانی چندی پیش از تمامی کشورهای جهان درخواست کردند تا برای مقابله با چاقی کودکان که هر روز بر تعدادشان افزوده می‌شود، فعالیت کارخانجات تولید مواد غذایی آماده را محدود کرده و تبلیغات این مواد غذایی را هم کاهش دهند.

تحقیقات آماری نشان می‌دهد که 42 میلیون کودک زیر 5 سال چاق هستند، در حالی که 35 میلیون نفر از آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند. به همین دلیل کارشناسان سازمان بهداشت جهانی اعلام کردند که رعایت نکردن عادات و رژیم‌های غذایی مناسب و سالم از دوران کودکی و مصرف مواد غذایی آماده و به اصطلاح شکم پرکن علت اصلی چاقی کودکان است.

هر چند که در ایران آمار دقیقی از تعداد کودکان مبتلا به چاقی نداریم، اما هشدار کارشناسان نشان می‌دهد این مساله در ایران نیز با عدد و رقم بالایی رو‌به‌روست.

اما همه این هشدارها به اینجا ختم نمی‌شود، مشکل اصلی فقط کودکان نیستند بلکه نقش خانواده‌ها پررنگ‌تر است. شاید خیلی از خانواده‌ها این حقیقت را که خودشان مقصر هستند، نپذیرند، اما این مساله از سوی محققان تایید شده است.

بر‌اساس گزارش‌های محققان انگلیسی، این موضوع تایید شده که والدین مقصران اصلی چاقی و اضافه وزن و در نهایت بیمار شدن کودکان هستند؛ چرا که نسبت به رژیم غذایی و فعالیت بدنی فرزندان خود بی‌توجهی نشان می‌دهند.

به گزارش ایسنا، دکتر «راسل ونیر» و همکارانش در موسسه تحقیقاتی بهداشت کودک در لندن به این نتیجه دست یافتند که یکی از دلایل اصلی و مهم چاقی و اضافه وزن کودکان بی‌توجهی مادران و پدران در مورد رعایت نکردن اصول رژیم غذایی است.

به گفته این گروه از محققان، والدین بی‌توجه، تنها با این کار به فرزندان خود آسیب وارد می‌کنند و باعث می‌شوند تا آنها سریعتر به بیماری‌هایی نظیر آسم، دیابت و صرع مبتلا شوند.

اگر والدین پیش از آن که فرزندانشان در معرض چاقی مزمن و سوء تغذیه قرار بگیرند، آنها را برای معالجه نزد پزشک ببرند، سریع‌تر می‌توان آنها را درمان کرد.

علائمی چون خوردن و نوشیدن زیاد و نداشتن فعالیت بدنی کافی می‌تواند نشانه‌هایی از بروز چاقی مزمن و اضافه وزن شدید در کودکان باشد که این موارد بسیار مهم هستند و باید به آنها توجه داشت.

از طرفی، نگهداری طولانی مدت کودکان و دور کردن آنها از والدینشان می‌تواند بر وضعیت چاقی آنها اثر منفی بگذارد؛ چرا که آمارها نشان می‌دهد 37 درصد از کودکانی که در مهدهای کودک ‌ یا توسط پرستاران نگهداری می‌شوند، بیش از سایر همسالان خود در معرض چاق شدن و ابتلا به بیماری‌های مرتبط قرار می‌گیرند.

دانشمندان انگلیسی می‌گویند کاهش میزان نمک در غذاهای کودکان می‌تواند راهی برای مبارزه با چاقی و لاغر شدن آنها باشد.

آنها معتقدند؛ کودکانی که نمک کمتری می‌خورند و از نوشابه‌های شیرین کمتر استفاده می‌کنند، خطر افزایش فشار خون و چاقی را در خود کاهش می‌دهند.

نوشابه‌های شیرین منبع قابل توجهی از کالری برای کودکان هستند و ارتباط مستقیم با چاقی در آنها دارند.

اگر کودکان و نوجوانان ۴ تا ۱۸ ساله بتوانند میزان مصرف این نوشابه‌ها را به دو بار در هفته کاهش دهند، میزان کالری دریافتی آنها تا ۲۵۰ کالری در هفته کاهش می‌یابد.

کاهش هر یک گرم نمک در رژیم غذایی روزانه، مصرف نوشابه‌های شیرین را تا ۲۷ گرم در روز و مایعات را تا ۱۰۰ گرم در روز کاهش می‌دهد که البته این به سن، جنس، وزن بدن و میزان فعالیت فیزیکی نیز بستگی دارد.

دانشمندان توصیه می‌کنند که بزرگسالان نیز باید مصرف نمک را به کمتر از 2/3 گرم در روز یعنی حدود یک قاشق چای‌خوری کاهش دهند.

آنها براین باورند که محدود کردن تماشای تلویزیون و استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و تحرک و فعالیت بیشتر در مدارس و مهدهای کودک می‌تواند بهترین راه برای مقابله با چاقی و چاقی مزمن در کودکان باشد.

جالب است بدانید که محققان اعلام کرده‌اند که کودکان پیش دبستانی و حتی نوزادان هم نیاز به ورزش روزانه دارند. براساس تحقیقات جدید حتی کودکان زیر ۵ سال و نوزادانی که هنوز قادر به راه رفتن نیز نیستند، باید هر روز ورزش کنند.

بر این اساس تاکید شده کودکان زیر ۵ سال‌ که می‌توانند راه بروند باید حداقل ۳ ساعت در روز تحرک و فعالیت بدنی داشته باشند. والدین باید حتی المقدور از ساعت‌هایی که کودکان آنها در مقابل تلویزیون می‌نشینند به هر بهانه‌ای بکاهند و آنها را وادار به جست و خیز و فعالیت کنند.

متخصصان تغذیه نیز خاطرنشان می‌کنند که کمک به کودکان در جلوگیری از افزایش وزن از همان آغاز زندگی و سنین کودکی ضروری است.حتی افرادی که گرایش ژنتیکی در کسب اضافه وزن دارند، می‌توانند با کمک والدینشان از طریق تغذیه مناسب و ورزش کردن، از افزایش وزن خود به طور مناسب جلوگیری کنند. این آموزش از همان زمان شیردهی و با معرفی غذاهای جامد در زمانی که کودک آماده رشد است یعنی حدود 4 تا 6 ماهگی باید آغاز شود.

به گزارش ایسنا، متخصصان تغذیه همچنین چند راهکار خانگی برای سالم ماندن کودکان و جلوگیری از چاقی آنها ارائه کرده‌اند.

ـ در هر نوبت مقدار وعده‌های غذایی را کاهش و اجازه دهید که اگر کودک هنوز گرسنه است خودش غذای بیشتری درخواست کند.

ـ حتما به کودک غذاها و میان‌وعده‌های سالم که در آشپزخانه‌تان موجود هستند ـ مانند میوه ـ بدهید.

ـ چون ممکن است مجبور شوید چندین بار تلاش کنید تا کودکتان نوع خوردنی‌ای را که به او می‌دهید بپذیرد، لذا ناامید نشده و هیچگاه پیشنهاد یک خوردنی سالم به او را رها نکنید.

ـ به هنگام طبخ غذا از مواد و محتویات کم‌کالری مثل پنیر کم‌چرب یا شیر بدون چربی استفاده کنید.

ـ کودک خود را به انجام ورزش و تحرک بدنی تشویق کنید.

مریم روزبهانی