خروسک ،بیماری التهاب حنجره کودکان

خروسک یا التهاب حنجره از جمله این بیماری‌هاست که به گفته یک پزشک متخصص کودکان با برخی روشها می‌توان به سرعت از تنگی نفس کودک جلوگیری کرد.

خروسک چیست؟

نای یا تراشه لوله‌ای به اندازه 11تا 13 سانتیمتر است و ارتباط‌دهنده اصلی حنجره به ریه‌هاست. بیماری خروسک (کروپ) که یکی از شایع‌ترین عفونت‌های دستگاه تنفس است، حنجره، طناب‌های صوتی و بخصوص نای را درگیر ساخته و سبب تنگی راه‌های هوایی فوقانی می‌شود.دکتر راما نقشی‌زادیان، متخصص کودکان در گفت‌وگو با «جام‌جم» در این باره می‌گوید: بیماری خروسک در واقع التهاب و تنگ شدن حنجره و راه هوایی اصلی منتهی به ریه‌ها ( نای) است که موجب سخت شدن تنفس یا سرفه می‌شود؛ با وجود این‌که خروسک یک بیماری ساده و خفیف است، اما در صورتی که مشکل تنفسی برای کودک ایجاد کند به درمان سریع نیاز دارد. وی می‌افزاید: این بیماری مسری است و بیشتر در فصل زمستان و اوایل بهار بروز می‌کند.

این بیماری معمولا چند روز بعد از سرماخوردگی و با علائمی شبیه به آن آغاز می‌شود. دکتر نقشی‌زادیان می‌گوید: علامت کلاسیک خروسک، صدای خشن، استریدور (خرخر شدید)‌ و تنفس سخت به همراه سرفه‌هایی شبیه بانگ خروس است؛ سرفه‌ها معمولا طی 2یا 3 روز تشدید شده و اغلب در نیمه‌های شب و اوایل صبح رخ داده و چند ساعت نیز ادامه دارند. نباید فراموش کرد که هرچند این سرفه‌ها در نهایت در طول یک هفته قطع می‌شوند، اما ممکن است قبل از بهبود کامل کودک عود کنند.

وی می‌گوید: در این بیماری، تب بالا (بیش از 5/38درجه سانتی‌گراد)، نفس‌های تند، تنگی نفس و کبودی مخاط‌ها در موارد شدید دیده می‌شود.

این متخصص کودکان معتقد است: هرچند عفونت‌های باکتریایی هم در موارد نادری می‌تواند در ایجاد خروسک دخیل باشند، اما تقریبا عامل تمامی موارد بیماری، ویروس است. وی می‌افزاید: سابقه خروسک نیز می‌تواند در بروز بیماری موثر باشد. دکتر نقشی‌زادیان یادآور می‌شود: شروع بیماری از 6‌ماهگی تا 3 سالگی بوده و در پسران شایع‌تر است و هرچند گاهی بزرگسالان هم به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما به دلایلی از‌جمله کوچک‌تر بودن راه‌های هوایی، کودکان بیشتر مستعد ابتلا به خروسک هستند.

اگر حملات بیماری در روز رخ داده و تب نیز جزو علائم باشد، بیماری خطرناک‌تر است. دکتر نقشی‌زادیان توصیه می‌کند: در‌صورتی که کودک به دلیل مشکلات تنفسی قادر به قورت دادن آب دهان خود یا آب نباشد، تعداد تنفس به 40 بار در دقیقه و بالاتر برسد، انگشتان و لب‌ها کبود شوند یا علائم خروسک خفیف در عرض یک ساعت پس از درمان روبه بهبود نگذاشت، باید فورا به پزشک مراجعه شود.

شستن مکرر دست و تماس نداشتن با افرادی که دچار عفونت‌‌های تنفسی هستند، از جمله راه‌‌های پیشگیری از خروسک است. این متخصص کودکان می‌افزاید: دور نگه‌داشتن کودک از مکان‌‌های پُرجمعیت و افراد بیمار، جلوگیری از تماس کودک با افراد سیگاری، مرطوب نگه داشتن اتاق کودک با گذاشتن ظرف آب یا انداختن حوله خیس روی بخاری یا شوفاژ (با رعایت جوانب احتیاط) از جمله اقدامات موثر در پیشگیری از این بیماری است.

در موارد خفیف خروسک، اقدامات خانگی و درمان‌های حمایتی نظیر دادن شربت استامینوفن، مایعات گرم و استفاده از بخور سرد کافی است. دکتر نقشی‌زادیان می‌گوید: در موارد شدیدتر که با مشکلات تنفسی کودک همراه است علاوه بر استفاده از بخور سرد ـ که به خروج خلط از مجاری هوایی کمک می‌کند ـ در اورژانس بیمارستان کورتیکواستروییدها (داروهای ضدالتهاب)، استنشاق داروهای منقبض‌کننده عروقی و دادن اکسیژن نیز تجویز می‌شود. وی با بیان این‌که به ندرت ممکن است کودک به این درمان‌ها پاسخ ندهد، می‌افزاید: گاهی استفاده از لوله داخل تراشه (نای) برای بازکردن راه تنفسی و بستری شدن در آی‌سی‌یو نیز اجتناب ناپذیر است.

این متخصص کودکان می‌گوید: حفظ آرامش کودک و جلوگیری از اضطراب در کنترل و درمان بیماری بسیار موثر بوده زیرا هرگونه تلاش تنفسی، تنگی راه‌های هوایی را بیشتر و درمان موثر را سخت‌تر خواهد کرد. همچنین والدین نباید فراموش کنند که خروسک معمولا اشتها را کم می‌کند، بنابراین بایستی بطور مرتب مقادیر کمی از مایعات مثل آب، چای و آبمیوه به کودک خوراند.

سعید کریمی
جام‌جم