لباس گیلانی؛ رنگین کمان زیبایی

به اعتقاد کارشناسان، پوشاک بارزترین نماد فرهنگی، مهم‌ترین و مشخص‌ترین مظهر قومی و سریع‌الانتقال‌ترین نشانه فرهنگی است که به‌سرعت تحت تأثیر پدیده‌های فرهنگ‌پذیری در میان جوامع گوناگون انسانی قرار می‌گیرد.در کوهستان‌های سرسبز شمال و مزارع چای زنان اغلب رنگ لباس خود را طوری انتخاب می‌کنند که تضاد شدیدی با رنگ محیط داشته باشد و از فاصله دور هم در معرض دید بزرگ خانواده باشند، این امر در مورد زنان ساکن کوهستان‌های خشک نیز صادق است.پوشاک بانوان گیلک دارای تنوع و جلوه خاصی است. از بین آنها پوشاک زنان قاسم‌آباد، شاخص‌ترین پوشاک از لحاظ تنوع و سلیقه در منطقه است. این پوشاک 10 تکه است که شامل لچک، چارقد، پیراهن، جلیقه، یل و کت، تنبان یا شلیته، جوراب، چاروق، چادر کمر و عرقچین می‌شود.لچک و چارقد زنان این منطقه، تزئیناتی از نوارهای الوان در قسمت جلو دارد و از پارچه مشکی تهیه می‌شود و با شیوه خاصی به سر زنان بسته می‌شود.پیراهن زنان مسن بلند است، اما پیراهن جوانان تا حدودی کوتاه است به طوری که تا نیمه اندام ادامه دارد. معمولا در جلوی پیراهن چین‌های موازی و عمودی تعبیه شده است.یل از پارچه مخمل تهیه می‌شود، قد آن کوتاه و فاقد یقه است. جلوی یل از هم باز و با سکه‌های زیاد تزئین می‌شود. کت زنان کوهستان گیلان از پارچه‌های مخمل الوانی تهیه می‌شود.شلیته زنان گیلان بلند و چین دار است، در بین زنان کوهپایه مرسوم است که این تنبان‌ها از حاشیه پایین به طرف بالا تا اواسط قد تنبان نوارهای رنگین باشد.چادر بانوان گیلانی بسیار جالب است، پارچه این چادرها را خود زنان این منطقه می‌بافند، جنس چادر معمولا از نخ پنبه و ابریشم است که با نقوش بومی با طرح‌های بسیار زیبا بافته شده است، کلاه خانم‌های کوهپایه کوهستان مانند کلاه زنان کرد عرقچین است و اغلب از پارچه‌های سوزن‌دوزی تهیه می‌شود.طراح برجسته لباس محلی گیلان با اشاره به این‌که نقش و نگار موجود در لباس‌های محلی اوج هنر و ظرافت هنرپردازان را روایت می‌کند بر لزوم برنامه‌‌ریزی برای احیا و رونق دوباره لباس‌های محلی استان تاکید کرد.

خدیجه میلانچی ماندگاری این نوع پوشاک و لباس را در استان گیلان عجین بودن آن با باورها و اعتقادات زنان این استان دانست و افزود: تنوع و زیبایی این نوع لباس نشان می‌دهد که مردم استان تا چه اندازه به رنگ‌های شاد علاقه دارند.وی خاطرنشان کرد: مردم این استان به دلیل تنوع اقلیمی طبیعت، علاقه زیادی به تنوع رنگ‌ها دارند که این امر در نوع پوشاک آنها به خوبی به چشم می‌خورد.

لباس‌های محلی استان گیلان از جذاب‌ترین و زیباترین جاذبه‌‌های فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این خطه است که ماندگاری و استفاده از آن در گرو برنامه‌‌ریزی و فرهنگ‌‌سازی است. رنگ‌های شاد و نقش و نگارهای متنوع به‌کار رفته در لباس‌های محلی علاوه بر جنبه‌های زیبایی شناختی، آرامش روحی و روانی را برای فرد به ارمغان می‌آورد.رئیس فراکسیون گردشگری مجلس نیز در این ارتباط با اعلام این‌که لباس‌های محلی وسنتی استان گیلان از طرح و نقوش متنوعی برخوردار است، گفت: علاوه بر این لباس‌های بومی به دلیل تنوع، ظرفیت خلق آثار جدید و طرح‌ها و نقش‌هایی که بیشتر ملهم از طبیعت و مطابق فرهنگ بومی و اصیل ایرانی و اسلامی است، درخور معرفی است.اسدالله عباسی برلزوم ماندگاری لباس‌های محلی استان تاکید کرد و افزود: برای ماندگاری این میراث فرهنگی باید با حفظ اصالت، طرح‌ها و نقش‌ها را در مدل‌های جدید طراحی و گنجاند.