دردسری به نام میگرن

به گفته پزشکان سالانه 90 درصد مردم حداقل یک بار به سردرد مبتلا می‌شوند که حدود نیمی از این سردردها شدید و نیاز به درمان دارویی دارد.

هنگام بروز سردرد در اطراف ناحیه درد، احساس کشش، فشار یا التهاب اعصاب نخاعی مغزی، اسپاسم و التهاب یا تروما به عضلات گردن و جمجمه ایجاد می‌شود.

میگرن شایع و معمولی علائم مقدماتی ندارد، اما در میگرن حاد احساس سردرد متوسط تا شدید و ضربان‌دار با حرکات فیزیکی روزمره در بیمار زیاد می‌شود. این نوع سردرد همراه با تهوع و استفراغ و ترس از تشدید نور بوده و به طور معمول 4 تا 73ساعت طول می‌کشد.

در مورد میگرن کلاسیک نیز این نوع از سردرد با علائم اولیه عصبی همراه است که آن را به نام میگرن عارضه‌دار و پیچیده هم می‌نامند و شایع‌ترین علامت عصبی آن علائم بینایی است.

رئیس انجمن متخصصان داخلی درخصوص این بیماری می‌گوید: میگرن سردردی دوره‌ای با زمینه ارثی و خانوادگی است که در کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می‌شود، ولی پیدایش نشانه‌های آن در سنین نوجوانی است. این بیماری به دلیل انقباض و انبساط عروق خونی در رگ‌های سر به وجود می‌آید و استرس‌های روحی و بی‌خوابی می‌تواند باعث آن ‌شود.دکتر ایرج خسرونیا ادامه می‌دهد: میگرن یکی از شایع‌ترین علل سر درد است. که همراه با سردرد دوره‌ای، ضربان‌دار توام با رنگ پریدگی، تهوع و استفراغ است که ازیک تا چند روز ممکن است به طول بینجامد.

به گفته او، هنوز پس از سال‌ها تحقیق علت ایجاد این سردرد مشخص نشده است. این بیماری در زنان شایع‌تر است، ولی بی‌خوابی و استرس‌های روحی می‌تواند باعث بروز و شدت میگرن شود.

رئیس انجمن متخصصان داخلی می‌گوید: شروع سردرد می‌تواند از ناحیه گیجگاهی، پیشانی یا پشت سر باشد. گاهی بیمار نمی‌تواند نقطه خاصی را برای آغاز درد بیان کند ولی در بیشتر موارد در این بیماری، درد در یک نیمه سر وجود دارد.

همچنین پیشگیری از میگرن با داروها و توصیه‌های غیر دارویی امکان‌پذیر است. میگرن یک بیماری شایع به حساب می‌آید و بیشتر افرادی که به میگرن مبتلا هستند تا چند سال با حملات مکرر سردرد مواجهند.

میگرن در زنان 3 تا 4 برابر مردان است. مهم‌ترین عامل بروز میگرن در زنان تغییر یا نوسان هورمون استروژن عنوان می‌شود. در سیکل عادات ماهانه، وقتی مقدار استروژن پایین می‌آید، سردرد آغاز می‌شود. میگرن هنگام بارداری حدود 75 تا 85 درصد خود به خود بهبود می‌یابد.

میگرن معمولا بین 20 تا 30 سالگی اتفاق می‌افتد که به مرور زمان و با بالا رفتن سن بهبود می‌یابد.

عکس‌العمل‌های آلرژیک، نورهای شدید،
سر وصداهای بلند، فشار روحی و جسمی، تغییر در عادت خواب، کم‌خوابی، کشیدن سیگار، گرسنگی، نوسانات هورمونی، مصرف قرص‌های ضدبارداری، کاهش قندخون، ورزش‌های سنگین و... در میگرن نقش دارند. تحقیقات نشان داده که میزان قندخون در طول حملات میگرنی در سطح پایینی قرار دارد که موجب شدت درد می‌شود.

کم‌اشتهایی یا پراشتهایی، تمایل به خوردن خوراکی‌های خاص، زودعصبانی شدن، خوشحالی بی‌مورد، اختلال در خواب، خمیازه کشیدن پی‌درپی و آروغ زدن حالت‌هایی است که پیش از آغاز سردرد میگرنی بروز می‌کند.

پس از حمله میگرنی مبتلایان اغلب احساس خستگی و بی‌قراری می‌کنند. افراد میگرنی باید از مصرف برخی غذاهای خاص نظیر شکلات، پنیرکهنه، آجیل، قهوه، مشروبات الکلی، کافئین، ترشی‌ها، مواد مخدر، غذاهای مانده و نمک سود شده، چرب و سرخ‌کردنی پرهیز کنند.

همچنین استفاده از مسکن‌هایی نظیر استامینوفن و مسکن‌های ضدالتهابی برای موارد خفیف سردردهای میگرنی توصیه می‌شود، اما در سردردهای شدید یا سردردهایی که به مسکن‌های مذکور پاسخ نمی‌دهند، باید از ترکیبات دیگر استفاده کرد که حتما باید با مجوز پزشک باشد.

‌ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن و شنا که در آنها سر و گردن فرد تکان نمی‌خورد، صبحانه خوردن و داشتن برنامه منظم برای خوابیدن از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از میگرن است.

10 درصد کودکان دچار سر دردهای میگرنی هستند که در بیشتر موارد دلیلی برای نگرانی در این مورد وجود ندارد و آنان می‌توانند به انجام فعالیت‌های روزمره‌شان بپردازند.

به گزارش فارس و به نقل از «مجمع آموزش سردرد» در آمریکا، راه‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش تکرار و شدت سردردها در کودک کمک کند.

مثلا کودک باید به اندازه کافی مایعات بنوشد. بچه‌ها و بزرگ‌ترها نیاز به نوشیدن 4 تا 8 لیوان مایعات در روز دارند یا این‌که کودک باید شب‌ها در ساعات مشخصی بخوابد. خستگی و تلاش و تقلای زیاد 2عاملی هستند که می‌توانند موجب بروز سردردها شوند. بچه‌ها نیاز به 10 ـ 8 ساعت خواب شبانه دارند.

همچنین وعده‌های غذایی کودک باید در ساعات مشخصی از روز به طور کامل مصرف شود. به کودکتان اجازه ندهید تا وعده‌های غذایی را جسته و گریخته مصرف کند.به خاطر داشته باشید که ممکن است هر بچه‌ای دلایل متفاوتی برای بروز سردرد داشته باشد، پس سعی کنید کودکتان در رژیم غذایی‌اش از موادی استفاده کند که برایش سردردزا نباشد.

برای فعالیت‌ها و سرگرمی‌های کودک معقولانه برنامه‌ریزی کنید. سعی کنید از مهمانی‌های پر سر و صدا و با جمعیت زیاد یا فشار و استرس و ایجاد موقعیت‌هایی که موجب عصبانیت وی می‌شود، اجتناب
کنید.

در صورتی که پزشک کودک داروهای روزانه‌ای برای کاهش سردرد تجویز کرد، توجه داشته باشید که کودک هر روز آن را مصرف کند، حتی اگر دچار سردرد نباشد.

مصرف بابونه، سردرد‌های میگرنی را کاهش می‌دهد و برای درمان زخم و ورم معده مفید است.

مرتضی صفوی، متخصص تغذیه، ادامه می‌دهد بابونه زرد از خانواده گل مینا، ضداسپاسم، ضدالتهاب، قابض و خوشبوکننده است.

همچنین چای بابونه عفونت‌های انگلی و کرم را از بین می‌برد و در رنگ مو به عنوان نرم‌کننده استفاده می‌‌شود. از بابونه برای شستشوی زخم‌ها و بافت‌های سفت و سخت استفاده می‌کنند. بابونه تب‌بُر، تسکین‌دهنده درد و تقویت‌کننده معده است.

این متخصص تغذیه ادامه می‌دهد: تحقیقات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که این گیاه از آزاد شدن ماده‌ای به نام هیستامین که بر عروق تأثیر می‌گذارد و موجب افزایش سردرد‌های میگرنی می‌شود، پیشگیری می‌کند.برای درست کردن دم کرده بابونه، (2 تا 8 گرم) یک قاشق چایخوری گیاه بابونه خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و به مدت 5 دقیقه بگذارید تا دم بکشد.

مریم روزبهانی