گره تازه بر گره کور ترافیک تهران

این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که بسیاری از ناظران پیش‌بینی‌می‌کنند با ایجاد خطوط ویژه اتوبوسرانی در بزرگراه چمران، عملا این شاهراه ارتباطی پایتخت از حالت بزرگراه خارج شده و به خیابانی پرترافیک تبدیل خواهد شد. آنان در این زمینه به آغاز عملیات ایجاد این خط اشاره می‌کنند که همین حالا نیز ترافیک بسیاری را در بزرگراه چمران ایجاد کرده است.

راه‌اندازی خطوط اتوبوس‌های تندرو در برخی خیابان‌های پایتخت که بنا به تاکید مسوولان معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران قرار بود با هدف بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی و افزایش رغبت شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه عمومی به جای خودروی شخصی انجام شود، درعمل به‌دلیل برخی نواقص و مشکلات دردسرهایی را برای شهروندانی که در این مسیرها تردد می‌کنند و بویژه نارضایتی کسبه و ساکنان این محدوده‌ها به همراه آورده است.عدم تحقق انتظارات شهروندان تهرانی از راه‌اندازی خطوط بی.آر.تی، افزایش بار ترافیک در مسیر تردد خودروهای شخصی و اتوبوس سواری مسافران با اعمال شاقه تا جایی پیش رفته است که مسوولان شورای عالی ترافیک وزارت کشور در اظهارنظرهایی به انتقاد جدی از آن پرداخته‌اند.

نگاهی به پیشینه اجرای پروژه اتوبوس‌های تندرو بی.آر.تی در شهر تهران بیانگر این است که هرچند این خطوط با هدف بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی راه‌اندازی می‌شوند، اما شتاب‌زدگی مسوولان شهرداری تهران در اجرای این پروژه و نسنجیدن تمام جوانب امر از جمله این‌که آیا خط بی.آر.تی در مسیر مورد نظر کارایی دارد یا خیر، گاه نه تنها موجب بهبود وضعیت ترافیک نمی‌شود بلکه خود به عاملی برای تشدید ترافیک در محدوده مورد نظر تبدیل می‌شود.

راه اندازی خط بی.آر.تی در مسیر 30 متری نارمک که تا ماه‌ها موجب اعتراض و نارضایتی ساکنان و کسبه آن محدوده شده بود، نمونه‌ای از این موارد است.

راه‌اندازی خطوط اتوبوس‌های تندرو در مسیر 30 متری نارمک تا چهارراه سرسبز (به دلیل عرض بسیار کم خیابان)‌، ماه‌ها برای ساکنان این محدوده دردسرساز شد، به طوری که تردد اتوبوس‌های تندرو در این مسیر علاوه بر کندی تردد در لاین خودروهای عبوری شخصی، موجب ترافیک سنگین در کوچه‌ها و خیابان‌های اطراف این محدوده نیز شده بود و هنوز نیز وجود همین خط، از دلایل وجود ترافیک سنگین و دائمی در محدوده میدان رسالت تا بعد از چهارراه سرسبز به شمار می‌رود.

اما این تنها مسیری نیست که راه اندازی خط بی.آر.تی در آن موجب تشدید ترافیک محدوده و کندی تردد در لاین خودروهای شخصی شده، زیرا مسیرهای بی.آر.تی خیابان ولیعصر و ترمینال خاوران تا میدان آزادی نیز با وجود سپری شدن ماه‌ها از ایجاد آن همچنان با مشکلات مشابه دست و پنجه نرم می‌کنند.

موافقان طرح درحالی مهم‌ترین هدف از راه اندازی خطوط بی.آر.تی در خیابان‌های پایتخت را بهبود خدمات‌رسانی حمل و نقل عمومی و افزایش رغبت و اشتیاق شهروندان تهرانی به استفاده از وسایل نقلیه عمومی به جای خودروی شخصی می‌دانند که این طرح خودروهای شخصی در حال تردد در لاین مجاور مسیر را به دردسرهای فراوانی انداخته است.

برای اختصاص یک خط ویژه تندرو به اتوبوس‌های بی.آر.تی باید از ظرفیت موجود خیابان استفاده شود که این امر امکان‌پذیر نیست مگر این‌که از عرض باند متعلق به تردد خودروهای شخصی کاسته شود. وضعیتی که به معنی تراکم انبوه خودروها در یک باند کم‌عرض به همراه ساعت‌ها معطلی و کلافگی در میان هزاران خودرویی است که مسوولان شهری با اجرای طرح بی.آر.تی برای شهروندان تهرانی رقم زده‌اند. نمونه بارز این وضعیت را می‌توان در اولین خط بی.آر.تی دید که مسوولان شهرداری با افتخار شعار آن را «از چهارراه تهران‌پارس تا میدان آزادی در یک ساعت» تعیین کرده و تبلیغ می‌کنند.

گویی مسوولان ذیربط معتقدند شهروندان تهرانی برای تردد در این مسیرها صرفا باید از اتوبوس‌های خطوط بی.آر.تی استفاده کنند و در صورتی که دارای خودروی شخصی باشند، محکومند به این‌که ترافیک با اعمال شاقه را در لاین مجاور مسیر بی.آر.تی تحمل کنند !

خطوط بی.آر.تی در خیابان ولیعصر و مسیر تهرانپارس تا آزادی بخصوص در محدوده فردوسی تا انقلاب نمونه بارز این ادعاست و این مشکل بویژه در ساعات پیک ترافیک صبحگاهی و شامگاهی به اوج خود می‌رسد.

شهرداری تهران قصد دارد پروژه خطوط بی.آر.تی را این بار درحالی در مسیر بزرگراه چمران راه‌اندازی کند که هنوز این طرح به اجرا درنیامده، انجام عملیات آماده‌سازی مسیر ویژه تردد اتوبوس‌ها برای خودروهای عبوری مشکل‌ساز شده است.

شماری از شهروندان طی روزهای اخیر ضمن تماس با روزنامه جام‌جم در حالی که از چند برابر شدن بار ترافیک هر روزه این مسیر گلایه دارند، از مسوولان خواسته‌اند به این وضعیت رسیدگی کنند.

دبیر شورای عالی ترافیک وزارت کشور در گفتگو با «جام‌جم» در این خصوص که طرح بی.آر.تی چمران تا چه حد از سوی شورای عالی ترافیک پذیرفته شده است؟ می‌گوید: موضوع توسعه خطوط ویژه یا سریع‌السیر در مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک توسط شهرداری تهران پیش‌بینی شده و کلیات پیشنهاد راه اندازی 8 خط بی.آر.تی در آن به تصویب رسیده که محور چمران نیز جزو این مسیرها بوده است.

اما نکته‌‌ای که مجتبی شفیعی به آن اشاره می‌کند، این است که اگرچه شورای عالی ترافیک به اصل طرح راه اندازی خط اتوبوس‌های تندرو در مسیر چمران اشکالی نگرفته است؛ اما ابهاماتی که در جزئیات و روش اجرا وجود داشت، باعث شد تا موضوع را برای بررسی بیشتر به شهرداری تهران ارسال کند اما تاکنون پاسخی در این زمینه از سوی شهرداری تهران دریافت نکرده است. به گفته وی، مشکل نگران‌کننده پیش‌بینی تشدید ترافیک سنگین محور چمران طی روزهای آینده با راه اندازی خط بی.آر.تی در این مسیر رخ خواهد داد، چون برای اجرای این پروژه باید بخشی از مسیر حرکتی خودروهای شخصی گرفته شود و همین مساله احتمالا ترافیک، کندی تردد خودروهای شخصی و ازدحام ناشی از آن را رقم خواهد زد.

دبیر شورای عالی ترافیک وزارت کشور تاکید می‌کند: شورای ترافیک با سیاست کلی راه اندازی خطوط بی.آر.تی در پایتخت که بسیاری از شهرهای دنیا آن را تجربه کرده‌اند، موافق است اما بهتر است برای پیشگیری از افزایش بار ترافیک در این محورها لاین اختصاصی برای خط بی.آر.تی در قالب تقاطع غیرهمسطح ایجاد شود تا تردد خودروهای شخصی با اختلال مواجه نشود. به گفته شفیعی، هرچند در تمام دنیا توسعه حمل و نقل عمومی به معنی ایجاد محدودیت‌هایی برای تردد خودروهای شخصی است، اما اجرای چنین طرح‌هایی در جهت بهبود وضعیت خدمات‌رسانی حمل و نقل عمومی نباید به ایجاد مشکل و آسیب رساندن به تردد خودروهای شخصی تبدیل شود. اکنون شمارش معکوس برای راه اندازی خط بی.آر.تی بزرگراه چمران آغاز شده است اما شهروندان تهرانی منتظر هستند تا ببینند اجرای این طرح به عنوان مسکنی موقت وضعیت ترافیک این محدوده را بهتر خواهد ساخت یا آن که گرهی دیگر به گره کور ترافیک پایتخت اضافه خواهد کرد؟