نگاهی به مجموعه‌های تلویزیونی روی آنتن رفته در طول این سال‌ها، روایتگر نقش‌هایی است که بازیگران بسیاری برای بازنمایی چهره امام (ره) بازی کرده‌اند. برخی ازمستندهایی که صحنه‌هایی از مبارزات و حضور امام خمینی(ره) را بازسازی کرده‌اند صرفا به نمایش یک چهره کلی از این شخصیت تاریخی پرداخته‌اند و برخی هم، جزئیات بیشتری از او را نشان داده‌اند.
شکرخدا گودرزی؛ روایتی از یک چهره ماندگار
شاید بتوان گفت شبیه‌ترین چهره‌ای که یک بازیگر توانست از امامخمینی(ره) برای مخاطبان تلویزیون به تصویر بکشد، نقشی بود که شکرخدا گودرزی در سریال «معمای شاه» ایفا کرد تا همان چین و شکن‌های چهره امام را برای دوستدارانش تداعی کند. جالب اینجاست که خودش بعد از چند ساعت گریم، گفته بود شباهتی که چهره‌اش به امامخمینی(ره) داشته، خودش را غافلگیر کرده بود. او پس از معمای شاه همکاری‌‌های دیگری را با محمدرضا ورزی درسریال‌های ایراندخت وستارخان داشت اما جدی‌ترین حضورش در نقش بنیانگذار انقلاب اسلامی بود که بایک گریم خاص، بیشترین شباهت رابا این شخصیت تاریخی پیداکرده بود.نکته مهم میزان آشنایی این بازیگر باشخصیتی مثل امام بوده‌که خودش تاکیدکرده بودباتوجه‌به انتظار مردم وآشنایی عموم باشخصیت امامخمینی(ره)، تلاش کرده بود تحقیق و پژوهش بسیاری درباره این شخصیت تاریخی داشته باشد. گودرزی منابع مکتوب، تصویری و صوتی را بررسی کرده بود تا بتواند یک بازی کامل را به نمایش بگذارد.
عبدالرضا اکبری؛ بازیگری با دو حضور
عبدالرضا اکبری، بازیگر دیگری است که توانست چهره امامخمینی(ره) را برای مخاطبان تداعی کند. او در دو اثر «فرزند صبح» و «یازده دقیقه و سی ثانیه» نقش‌آفرینی کرده بود. اولی اثر سینمایی و دومی یک تله‌فیلم بود که چهره امامخمینی(ره) را به نمایش گذاشته بود. فیلمنامه تله‌فیلم یازده دقیقه و سی ثانیه به روزهای آغازین جنگ تحمیلی برمی‌گردد و روایتگر گروهی از خبرنگاران تلویزیونی است‌که برای ضبط پیام حضرت امام(ره)درخصوص شروع جنگ تحمیلی در شهریور سال ۵۹ راهی جماران می‌شوند. داستان این تله‌فیلم اوایل سال ۵۹ و همزمان با اولین حمله عراق به تهران و بمباران فرودگاه مهرآباد اتفاق می‌افتد. چند نفر از گروه فیلمبرداری سازمان صداوسیما مأمور می‌شوند که بعد از بمباران فرودگاه به جماران بروند و پیغام امام(ره) را ضبط کنند تا به اخبار ساعت ۸ و ۳۰دقیقه برسانند اما هنگام ضبط سخنرانی امام(ره) اتفاقاتی می‌افتد که مسیر قصه را تغییر می‌دهد. علاوه‌بر امام خمینی(ره)، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی و کودکی حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی، یادگار حضرت امام نیز در این تله‌فیلم به تصویر کشیده شده است. عبدالرضا اکبری که در این تله‌فیلم نقش امام خمینی(ره) را ایفا می‌کرد، درباره تفاوت‌های دو نقش خود در دو اثر متفاوت، گفته بود: در فیلم تلویزیونی، ایفاگر نقش حضرت امام(ره) در زمان حمله عراق به ایران هستم. امام(ره) در آن سال سخنرانی تاریخی و تاثیرگذاری داشتند و مردم را به آرامش دعوت کردند. این سخنرانی هم در فیلم خواهد بود.
ولی‌ا...مومنی؛ تست گریم برای نمایش معمار انقلاب
از دیگر مجموعه‌های تلویزیونی که نقش امام خمینی(ره) را به نمایش گذاشته بود، می‌توان به سریال «سال‌های حادثه» اشاره کرد که محمد آزادی در این اثر نمایشی، نقش امام خمینی(ره) راایفا کرده بود.جالب اینجاست که او برای سریال سال‌های پرحادثه به‌عنوان تهیه‌کننده حضور داشت اما تست گریم بسیاری ازبازیگران ولو بازیگران مطرح سینما،برای بازی در نقش امام خمینی(ره) قابل‌قبول نبود. حتی یک بار هم ولی‌ا...مؤمنی برای این نقش انتخاب شداما باز هم مورد پسند قرار نگرفت و با صلاحدید کارگردان، تست گریم خیلی اتفاقی روی صورت آزادی زده شد و نتیجه بسیار بهتر از گریم بازیگران دیگر شد. به همین ترتیب، آزادی در این فیلم در نقش امام(ره)ظاهر شد.بیش از۸۰درصد این سریال واقعی و براساس اتفاقات دهه۶۰ بود.گفته می‌شود بیش از دوسوم داستان این سریال دوران کودکی احمدعلی را نشان می‌دهد که پدرش در مبارزات انقلاب اسلامی، پیرو خط امام(ره) بوده و شهید می‌شود. بخش‌هایی از این سریال نیز به صورت داستان به آن اضافه شده است. همچنین بخش‌های زیادی از این مجموعه مربوط به کودکانی است که درگیر مسائل جنگ و حوادث و اتفاقاتی بودند که آن زمان بر جامعه حاکم بوده است. محمد آزادی به عنوان بازیگر نقش امام(ره) دراین سریال ایفای نقش می‌کردکه همراه بابازیگرانی همچون میرطاهر مظلومی، امیر زریوند، مجید شهریاری، ثنا صادقی، سیاوش قاسمی، اردشیر کاظمی، شراره رخام، فرشید شفیعی، امین بنی‌الهی، صالح دلدم، محمدرضا رهبری، صفر کشکولی و سید جلال طباطبایی در این مجموعه ایفای نقش کرده بودند.
جمشید هاشم‌پور؛ راوی احتمالی یک زندگی
اماعلاوه‌بر بازیگران ذکرشده تاکنون بازیگران دیگری همچون جمشیدهاشم‌پور و ولی‌ا... مومنی برای بازی در نقش امامخمینی(ره) تست گریم شده‌اند. همچنین آثار دیگری هم روی آنتن تلویزیون رفته که تلاش کرده بخشی از شخصیت یا سلوک و مبارزات امام خمینی را به تصویر بکشد. مجموعه‌هایی مثل سریال «آفتاب و زمین»که درسال ۱۳۷۹به کارگردانی جواد شمقدری از شبکه دو سیما پخش شد. این سریال به دوران تولد و زندگی امام خمینی(ره) درشهر خمین پرداخت. سریال «روح‌ا...» هم، با محوریت زندگی امامخمینی(ره) به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی وکارگردانی سیامک صرافت درسال‌های ۹۱و۹۲روی آنتن رفت. همچنین سریال سال‌های حادثه که در۱۰قسمت پخش شد، به کارگردانی سعید چاری، به دهه اول انقلاب وحوادث پیرامون آن می‌پرداخت ودرست زمانی را روایت می‌کرد که اوایل انقلاب و بمب گذاری‌های منافقین صورت می‌گرفت. اهمیت پرداختن به شخصیت امامخمینی(ره) و نمایش آن در قاب تلویزیون را باید از این منظر بررسی کرد که روایت تاریخ ازطریق آثار نمایشی، تاثیر متفاوتی دارند و تاکنون سریال‌هایی که با همین دست فرمان تولید شده‌اند، بخشی ازچهره امام خمینی(ره) را برای همیشه درنظر مخاطبان ماندگار کرده‌اند. کما این‌که این اتفاق برای بسیاری از چهره‌های تاریخی مثل شهید بهشتی هم صورت گرفته و توانسته علامت سؤال درستی را برای مخاطبان نسل جدید به همراه داشته باشد تا پرسشگر تاریخ خود باشند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
