۸ راهکار کاهش قیمت ساخت‌وساز

بررسی سبد هزینه خانوار نشان می‌دهد که  در کلانشهری مانند تهران حدود ۶۰ درصد از حقوق کارگران صرف تامین مسکن می‌شود. کاهش ساخت مسکن برقیمت اجاره‌بها نیز تاثیر می‌گذارد. در این میان باید توجه داشت نرخ ارز به عنوان محرک اقتصادی تاثیر زیادی بر بازار کالاهای مصرفی دارد و ممکن است آنها را به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل کند. اتفاقی که اکنون در بازار مسکن نیز افتاده است. در واقع نوسان نرخ ارز بر بازار مسکن نیز تاثیر می‌گذارد. با این‌که در شش ماهه نخست امسال ارزش پول ملی ایران حفظ و نرخ ارز کنترل شده است، اما شاهد افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها هستیم که این موضوع به وجود تورم و همچنین کاهش عرضه مسکن بر‌می‌گردد. 

قوانین مسکن

سال ۸۷ قانونی به نام حمایت از تولید مسکن به تصویب رسید و در همین راستا مسکن مهر ساخته شد. سال ۱۴۰۰ نیز این قانون تکمیل شد و جهش تولید مسکن نام گرفت. تفاوت متمم قانون مسکن سال ۱۴۰۰ با سال ۱۳۸۷ این بود که در قانون جدید دولت موظف شد سالانه یک میلیون واحد مسکونی را بسازد. دولت‌ هم برای این‌که بتواند خانوارهای کم درآمد را خانه‌دار کند قوانینی را در نظر گرفته تا متقاضیان واقعی وارد این بازار شوند. 

کنترل قیمت

با توجه به تاثیرگذاری نرخ مصالح ساختمانی بر قیمت تمام شده مسکن، یکی از مواردی که دولت سیزدهم به دنبال اجرایی‌کردن آن است، کنترل قیمت‌ها در این بخش است. با توجه به تاثیرگذاری این حوزه در بازار مسکن، وزیر راه و شهرسازی درسخنانی به این مهم پرداخت که خروج عرضه سیمان و فولاد ازبورس، موجب کاهش قیمت مسکن می‌شود.مهرداد‌بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی نظارت و ساماندهی مشاوران املاک، کنترل بازار و مصالح و خروج مصالح سیمان و فولاد از بورس کالا را در کنترل و کاهش قیمت مسکن امری مهم دانست و گفت: در چهار ماه گذشته، رشد قیمت مسکن در بسیاری از شهرها منفی شده است. وزیر راه و شهرسازی افزود: یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت مسکن، گرانی مصالح ساختمانی است که این موضوع مهم در جلسه شورای عالی مسکن با حضور شخص رئیس‌جمهور بررسی و تصمیم‌گیری خواهد شد؛ هرچند این پیشنهاد مخالفانی دارد. 

از معدن تا مسکن

مصالح و مواد اولیه برای ساخت و ساز بخش زیادی از هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهند. آجر، ماسه، سیمان، گچ، پودر سنگ، بتون، میلگرد و انواع خاک جزو متداول‌ترین مواد اولیه‌ای هستند که به کار گرفته می‌شوند. موضوع کاهش قیمت مسکن با کنترل مصالح ساختمانی را از جنبه‌‎های گوناگونی مورد تحلیل قرار‌داد و «مدیریت یکپارچه معدن تا مسکن» را به عنوان راهکار اصلی برای کاهش قیمت مصالح ساختمانی و قیمت تمام شده برشمرد.
فرشید ایلاتی معتقد است هرچه مدت زمان ساخت کاهش یابد، به همان میزان قیمت تمام شده مسکن نیز کمتر خواهد شد، بنابراین باید تمرکز را به این سمت و سو ببریم که پروژه‌ها را هر چه سریع‌تر تمام کنیم تا شاهد تاثیرگذاری اثرات تورمی بر آنها نباشیم.
وی تراکم‌زدایی را از دیگر روش‌های کاهش قیمت تمام‌شده مسکن عنوان کرد و افزود: همچنین استفاده از فناوری‌های نوین و شیوه‌های جدید ساخت و ساز به این مساله کمک زیادی خواهد کرد. فراهم کردن زیرساخت برای رصد حلقه نهایی زنجیره توزیع مصالح ساختمانی به عنوان راهکار دیگر به‌منظور نظارت بر قیمت مسکن توسط کارشناسان مطرح می‌شود. برخی دیگر نیز بر این باورند حضور فولاد و سیمان در بورس‌کالا ممکن است زیرساخت افزایش قیمت مسکن را فراهم کند. در جریان رصد زنجیره توزیع کالایی مثل فولاد و سیمان طراحی وجود ندارد که بتوان به واسطه آن مراحل حمل، انبارداری و توزیع آنها را رصد کند که ایجاد چنین ساختاری بر عهده وزارت راه و شهرسازی است و می‌تواند مکمل خوبی برای شفافیت بورس کالا باشد. ایلاتی می‌گوید همچنین با توجه به ایجاد تقاضای میلیونی در نهضت ملی مسکن، دولت می‌تواند با مدیریت تقاضا و عقد قرارداد با تامین‌کنندگان فولاد، سیمان و سایر مصالح ساختمانی به صورت قراردادهای بلندمدت و سفارش عمده، قیمت تمام شده ساخت نهضت ملی مسکن را کاهش دهد.

راهکارهای کاهش هزینه ساخت مسکن

کنترل قیمت مصالح ساختمانی
نظارت بر قیمت مواد اولیه در بورس کالا
افزایش بودجه‌های عمرانی
اجرای طرح اجاره ۹۹ ساله
همکاری همه دستگاه‌های دولتی
حضور بخش خصوصی در بخش ساخت
عقد قرارداد با تولیدکنندگان
واگذاری زمین به متقاضیان