آدمها و نقابها

امروزه گرایش روز افزون زنان ، دختران جوان و کم سن و سال به استفاده بی رویه از لوازم آرایشی به مرز بحران رسیده و نگرانی های عمیقی را برانگیخته است
کد خبر: ۱۳۹۹۶۶
و موج فزاینده استفاده از لوازم آرایشی چنان سرسام آور است که مهار آن دشوار به نظر می رسد.
چیزی که در کشورهای دیگر مختص زنان سالخورده است ، در کشور ما گریبان دختران نوجوان 14 ، 15 ساله را گرفته است.

آرایش از زمانهای بسیار قدیم بین خانمها و آقایان متداول بوده و آنها با علاقه فراوانی برای زیباتر نشان دادن خود می کوشیدند. در جامعه بدوی ، هم زنان و هم مردان آرایش می کردند. اما در این جامعه که طبقات اجتماعی و رقابت های اقتصادی و اجتماعی وجود نداشت ، آرایش و تزیین بدن برای زیبایی صورت نمی گرفته در آن زمان برای هر فرد جامعه که به یک گروه خویشاوندی وابسته بود، لازم بود با چنین شیوه ای نشانه گذاری شود.
با شکل گیری جامعه طبقاتی ، مد و ارائه هایی که نابرابری اجتماعی را نشان می داد، مخصوص طبقه ثروتمندان بود و پس از این دوره ، مردان مد و آرایش را به زنان واگذار کردند. رشد سرمایه داری و گسترش صنعت باعث شد سودجویان زیبایی به زنان ، نماینده نیمی از جمعیت چشم دوخته و تلاش کنند از آنان برای هدف های خود بهره گیرند. بنابراین مد و آرایش از گستره تنگ و باریک ثروتمندان خارج شد و از نظر اجتماعی برای همه زنان جامعه صورتی اجباری و ضروری یافته است.

خانواده و آرایش

نوع آرایش و وسایل آرایشی که در یک فرهنگ و ملیت برای زیباتر و جذابتر نشان دادن به کار می رود، ممکن است در فرهنگ دیگر کاملا مردود باشد. این امر در میان خانواده های مختلف نیز صدق می کند.اگر شرایط فرهنگی خانواده ، طرز آرایش فرد را طبیعی بدانند، مسلما خود وی نیز این اعمال و آرایش را طبیعی قلمداد می کند. در واقع ما ملاک خاصی برای ارزیابی آرایش افراد نداریم و از آنجا که آرایش ، ارتباط تنگاتنگی با ارزیابی خود از میزان جذابیت جسمانی دارد، پس کمیت و کیفیت آرایش به میزان رضایت روانی و درونی افراد بستگی دارد.
به همین دلیل حتی آرایش هایی که در نظر فردی غلیظ و زننده محسوب می شوند، درنظر افراد دیگر کاملا معمولی وعادی محسوب می شوند. محدودسازی بیش از حد نوجوانان باعث می شود آنان خواسته های والدین را منطبق با نیازهای روانشناختی و شرایط اجتماعی امروزی ندانند پس در غیاب والدین و در خارج از خانه از لوازم آرایش استفاده می کنند.
پس خانواده ها باید میزان آرایش را به فرزندان خویش آموزش دهند در غیر این صورت نظارت از دستشان خارج می شود.

هنجار یا نابهنجار

اما آیا این مساله یک مشکل روانی محسوب می شود؛ روانشناسان از آرایش به عنوان یکی از نیازهای روانشناختی افراد برای جذاب بودن نام می برند و معتقدند: از آنجا که جذابیت جسمانی یکی از عوامل تاثیرگذار در دوستی ها، ارتباطات بین مردم و حتی ازدواج است ، این مساله به عنوان یک ضرورت در زندگی شخصی و اجتماعی به شمار می رود.
پس افراد تلاش می کنند مردم بر این جذابیت بیفزایند که این امر خود از طریق نحوه پوشش و آرایش صورت می گیرد. به عقیده آنان ، در دوران بحران بلوغ در دختران نوجوان این مساله شکل دیگری به خود می گیرد یعنی به دلیل تغییر وتحولات ایجاد شده در نوجوانان برای ایجاد ارتباط با جنس مقابل و دریافت توجه از وی ، زیبا بودن و جذاب بودن نه به دلیل ایجاد برانگیختگی جنسی در طرف مقابل ، بلکه به دلیل تایید هویت خویش و یافتن جایگاهی در دنیای برون می باشد.
علاوه بر این در این دوران ، همانند سازی با همسالان جزو فاکتورهای مهم در زندگی نوجوانان است. در واقع همانند سازی پاسخ به نفوذ اجتماعی مبتنی بر آرزوی شخصی برای همانند شدن با شخصیتی صاحب نفوذ است که این فرد معمولا جزو دوستان و آشنایان نوجوان است.
معمولا نوجوانان ، زمانی که شخص و گروهی را جالب بیابند تمایل به همانند سازی با آن شخص یا گروه ، فزونی می یابد. اکنون الگوهای متداول در جامعه امروز در میان نوجوانان دیگر به شکل سنتی سابق نیست که در آن آرایش جایگاهی نداشت بلکه الگوهای امروزی همراه با آرایش و آراستگی هستند پس دختران نوجوان هم در شکل گیری هویت خویش به این الگوهای متعارف جامعه نزدیک می شوند و به همین دلیل در بحث آرایش نوجوانان نمی توان بحث های آسیب شناختی را مطرح کرد. از دیدگاه روانشناختی گرایش نوجوانان به استفاده از لوازم آرایش ، امری بهنجار و مبتنی بر اصول روانشناختی و شرایط جامعه ای است که این دختران در آن زندگی می کنند و نمی توان ایرادی را متوجه آنان دانست.
این نگاه در تقابل با نگاه سنتی است که اعتقاد دارد آرایش غلیظ یعنی این که خود واقعی تان را قبول ندارید و سعی دارید خود را با این مواد شیمیایی بیارایید پس این آرایش جنبه نقاب پیدا می کند و نقاب زدن چه روانی و چه مادی ، در هر دو صورت غلط است.
در واقع نمی توان از جامعه ای که به سمت مصرف گرایی و توجه به جذابیت سوق داده شده توقع ارزش گذاری به معنویات و معنوی نگری داشت.

خیلی خطرناکه

جدا از جنبه های اجتماعی و فرهنگی استفاده از لوازم آرایش از نگاه بهداشتی نیز حائز اهمیت است. دکتر شادی سرهرودی ، استاد فارماکولوژی در حاشیه سمینار اثرات سوئ مصرف مواد آرایشی و بهداشتی تقلبی می گوید: به طور کلی مصرف لوازم آرایشی دارای عوارضی است و برای بدن مضر است. البته کارخانه های معتبر سعی می کنند با افزودن مواد افزودنی مانند افزودن ویتامین ها تا حدودی به بدن کمک کنند و اثر سوء را برطرف کنند.
او می افزاید: مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی تقلبی نه تنها دارای مواد ویتامینی نیست ، بلکه موادی که در آن وجود دارد را با کیفیت پایین در آن استفاده می کنند و مواد مضر در آنها یافت می شود، مثلا ممکن است در داخل آنها سرب پیدا شود که این سرب با مصرف طولانی مدت ، سمیت مزمن ایجاد می کند و در بعضی موارد هم در داخل لوازم آرایشی ها پودر تالک وجود دارد که این پودر هم برای بدن مضر است.

نوجوانان و آرایش


آرایش در ایران با آرایش در غرب تفاوتی اساسی دارد. در کشورهای غربی بیشتر زن های 40 سال به بالا از مواد آرایشی استفاده می کنند، اما در ایران دختران نوجوان 11 سال به بالا صورت خود را با انواع لوازم آرایش ،آرایش کرده اند. گرچه زشتی و زیبایی امری نسبی است ، اما نکته نگران کننده این است که در بیشتر اوقات ، زنان و دختران جوانی که عارضه ای در صورت ندارند و شادابی و طراوت پوست آنها در حالت معمولی است هم به طرز بی وقفه ای از لوازم آرایشی زیباکننده استفاده می کنند.
دختران کم سن و سال ، زیبایی و طراوت چهره های خود را در پشت نقابهای زیبا کننده مصنوعی از دست می دهد و حریصانه به دنبال کامل کردن کلکسیون لوازم آرایشی خود هستند. اینان اعتقاد دارند تمام زیبایی و طراوت یک دختر به لوازم آرایشی که استفاده می کند بستگی دارد

دکتر سرهرودی ادامه می دهد: با توجه به این که بسیاری از این لوازم آرایشی در شرایط غیر استاندارد تهیه می شوند ممکن است مقدار زیادی میکروب به همراه داشته باشند که این مواد میکروبی برای لوازم آرایش چشمی همچون ریمل ها بسیار خطرناک است.
این داروساز می افزاید: مشکلات دیگر استفاده از لوازم آرایشی غیر بهداشتی ، پیری زودرس ، خشکی پوست ، تاول پوستی ، ایجاد کک و مک ، ایجاد لک و مشکلات چشمی مانند قرمزی ، سوزش چشم و سردرد است. وی اولویت مواد مصرفی آرایشی را لوازم آرایشی تولید ایران می داند و می گوید: لوازم بهداشتی ای که در ایران تولید می شود به دلیل این که تحت نظر وزارت بهداشت تولید می شود و مواد نامرغوب در آن به کار نمی رود و همچنین وزارت بهداشت از آنها نمونه گیری به عمل می آورد، در مقایسه با لوازم بهداشتی خارجی در اولویت است.

اقتصاد و آرایش

روی آوردن به آرایش به عوامل بسیاری بستگی دارد. وضعیت بد اقتصادی و بیکاری جوانان یکی از عوامل غیر مستقیم این مساله است. آمار بالای افراد مجرد در شرایطی که جذابیت جسمانی به عنوان یکی از لایه های بیرونی شخصیت فرد مورد ارزیابی قرار می گیرد، می تواند آرایش را دارای نقش تعیین کننده ای در شکل گیری ازدواج جلوه دهد.
در جامعه ای که تعداد افرادی که ازدواج می کنند، بنا به دلایل متعدد محدود است ، دختران برای این که فرصت ازدواج را از دست ندهند از هر شیوه ای برای بالا بردن جذابیت جسمانی خود استفاده می کنند.
بالا رفتن آمار جراحی های زیبایی و استفاده بیش از حد از لوازم آرایشی موید این مطلب است.

صورتک ها

شبها با شیرپاک کن ها و صابون های مختلف آرایش چهره هایشان را که در اثر استفاده بی رویه مواد آرایشی حالتی زمخت و مکدر پیدا کرده ، پاک می کنند و دوباره فردا، روز از نو روزی از نو!طبیعت انسان ، زیبایی را می پسندد و یکی از نیازهای انسان دیدن زیبایی هاست. در ادیان مختلف هم همواره زیبایی مورد توجه قرار می گیرد و این امری مختص زنان نیست. ایران سومین مصرف کننده لوازم آرایش در خاورمیانه است.
دکتر رسول دیناروند، معاون غذا و داروی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در این خصوص می گوید: آمار دقیقی از مصرف مواد آرایشی در ایران وجود ندارد اما می توان گفت رشد مصرف این مواد در ایران در 4 سال گذشته بیش از کشورهای دیگر بوده است.
دکتر دیناروند معتقد است: علت افزایش مصرف مواد آرایشی را در کشور بالاتر رفتن سطح درآمد عمومی و کاهش سخت گیری ها و نیز مسائل فرهنگی حاکم بر جامعه است.


دلارام شجاعی باغینی
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها