دستاوردهای نهضت سوادآموزی در سیما

به گزارش جام‌جم، گرچه تا به امروز در قالب نمایش آثار قابل‌توجهی با این مضمون ساخته نشده اما مدتی است شبكه آموزش به پخش مجموعه‌ای با عنوان «روی خط زندگی»اقدام كرده كه این مجموعه هر شب ساعت ۲۱ روی آنتن می‌رود. مجموعه‌ای به كارگردانی و تهیه‌كنندگی عبدالرضا فیروزان با مشاركت سازمان نهضت سوادآموزی در ۸ قسمت تولید شده كه در دهه فجر از این شبكه پخش می‌شود. داستان این مجموعه درباره یك زوج فیلمساز و برنامه‌ساز به نام‌های رضا و رعناست كه در ۴۳ سالگی پیروزی انقلاب، دستاوردهای سازمان نهضت سوادآموزی را در طول این سال‌ها بررسی می‌كنند كه در این میان رازی از زندگی رضا برملا می‌شود. با عبدالرضا فیروزان طراح، كارگردان، تهیه‌كننده و یكی از نویسنده‌ها گفت‌و‌گویی پیرامون این مجموعه داشتیم كه در ادامه ماحصل آن را می‌خوانید.

چطور شد كه برای ساخت این مجموعه سراغ نهضت سوادآموزی رفتید؟
یكی از دستاوردهای انقلاب تاسیس این سازمان است كه در دی‌ماه ۱۳۵۸ اتفاق افتاد. از آنجایی هم كه من آشنایی نزدیكی با این سازمان دارم و همچنین سال‌هاست همكاری دارم و می‌دانم تا چه حد آدم‌های بی‌ادعایی دارد كه در این سازمان مشغول به كار هستند و از اقدامات آنها نیز اطلاع دارم، بر آن شدیم كه سریالی را با این مضمون برای این ایام آماده پخش كنیم. البته برای این سازمان مجموعه‌های مختلفی را كار كردم و قرار است در ساخت یك مجموعه ۳۰ قسمتی هم با این مضمون با این سازمان همكاری كنم.
از آنجا كه راز رضا شخصیت اصلی داستان‌تان به نهضت سواد آموزی مربوط می‌شود، مهم‌ترین پیام این سریال برای مخاطبان چیست؟
در سوادآموزی آیتمی وجود دارد به نام چهره‌های موفق. یعنی كسانی هستند كه به هر طریقی در زمان خودش از تحصیل جا مانده‌اند و بعدها اقدام به سوادآموزی و تحصیل در مقاطع بالاتر را كرده‌اند و خروجی‌های خوبی را برای این سازمان رقم زدند. عده‌ای پزشك یا مهندس شده‌اند و برخی وكیل و معلم. بنابراین می‌خواهیم بگوییم هر آدمی كه می‌خواهد تحصیل كند در هر زمانی درس خواندن برایش دیر نیست و می‌تواند موفقیت‌هایی را نیز كسب كند.
خوشبختانه نهضت سوادآموزی این راه را برای همه باز گذاشته است. در كنارش به مشكلات برنامه‌سازی و فیلمسازی هم اشاره كرده‌ایم. مثلا این‌كه تا پاسی از شب باید در دفتر كارشان كار كنند و از خانواده مدتی دور باشند یا این‌كه بخواهند برنامه‌ای را به مناسبتی برسانند و زمان نداشته باشند. بنابراین سعی كردیم به این مسائل هم هر چند كوتاه نگاهی داشته باشیم تا زحمات این دوستان و همكاران هم دیده شود.
چرا این مجموعه در ۸ قسمت تولید شده. آیا داستان شما پتانسیل تعداد قسمت‌های بیشتری را نداشت؟
فكر می‌كنیم می‌شد به اهداف سازمان در همین چند قسمت هم اشاره كرد چون قرار بود یك كار مناسبتی باشد و به نظرم همین ۸ قسمت كافی بود. البته در ادامه این نوع فعالیت‌های نهضت در قالب آثار نمایشی كار دیگری را در دست تولید داریم.
درباره آن كار هم توضیح می‌دهید؟
قرار است یك مجموعه نمایشی در۳۰ قسمت به نام «مدرسه زندگی» تولید شود كه هم‌اكنون در مرحله پیش‌تولید قرار دارد. این مجموعه درباره مراكز یادگیری محلی است كه سوادآموزی دارند. سازمان نهضت سوادآموزی كارهای بزرگی انجام می‌دهد و در این زمینه خیلی كار كرده اما هیچ‌وقت به این اقدامات آن‌طور كه باید پرداخته نشده‌است ما در تلاشیم كه در آثاری كه می‌سازیم، به این موضوعات بیشتر بپردازیم و به آن توجه كنیم. اتفاقا خروجی‌های خوبی داشته از جمله دریافت جوایز بین‌الملل و این‌كه آدم‌های موفقی خروجی این سازمان هستند و در كل دستاوردهای بسیاری داشته است. مهم‌ترینش این است كه به‌نسبت گذشته تعداد افراد باسواد بیشتر شده و از تعداد افراد بی سواد كاسته شده‌است.
با این حساب شما به پل ارتباطی سازمان نهضت سوادآموزی و صداوسیما تبدیل شده‌اید؟
بله. تلاش می‌كنیم كه از طریق آثار نمایشی بتوانیم دستاوردهای این سازمان را نشان بدهیم. به نظرم نیاز است تلاش‌های این سازمان دیده شود و چه بهتر از طریق آثار نمایشی باشد. چون در این مدت هم آثاری كه ساخته شده مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته‌است.
آمار و ارقامی كه در سریال ارائه می‌شود یا مصاحبه با مدیران واقعی است؟
بله دقیقا اما در قالب نمایش كار كردیم كه برای مخاطبان جذاب باشد و فضای خسته‌كننده‌ای نداشته باشد. در واقع روی خط زندگی یك مجموعه تلویزیونی است كه تركیبی از نمایش و مصاحبه است. البته سعی كردیم با شرایط محدودی كه داشتیم كار قابل‌قبولی بسازیم.
فكر می‌كنید این مجموعه چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد و شما توانسته‌اید بخشی از دستاوردهای این سازمان را به نمایش بگذارید؟
من در این مجموعه سعی كردم دستاوردهای ۴۰ساله نهضت سوادآموزی را بیان كنم. یعنی با مصاحبه‌ها و گزارش‌هایی كه در این مجموعه داشتیم و حرف‌هایی كه زدیم تلاش كردیم دستاوردهای این سازمان را به مخاطب ارائه بدهیم.
چقدر جای ساخت چنین آثاری با این محوریت در رسانه ملی خالی است؟
به نظرم خیلی می‌توان روی موضوعات مرتبط با نهضت كار كرد و از قالب نمایش هم برای بیان یك‌سری حرف‌ها استفاده كرد. حتی می‌توان از زندگی افرادی كه با این سازمان شروع كردند و بعد توانستند موفقیت‌هایی كسب كنند فیلم و سریال ساخت. البته به‌دلیل این‌كه این سازمان بضاعت محدودی دارد كمتر فیلمسازی با آنها همكاری می‌كند.
شاید یكی از مهم‌ترین دلایلی كه باعث شده در این زمینه آثار نمایشی كمتر ساخته شود همین مساله است اما به‌شخصه برای من این موضوع دغدغه است و علاقه خاصی به این سازمان و فعالیت‌هایش دارم، همیشه دوست دارم به مسائل این سازمان بپردازم و اگر كاری از دستم بربیاید انجام بدهم و بابت این كار هم افتخار می‌كنم. تلاش هم می‌كنم آثاری كه می‌سازم تاثیرگذار باشد. چون فكر می‌كنم به نوعی ادای دین است و كار برای این سازمان ساختن بسیار ارزشمند است.

زینب علیپور طهرانی - رسانه / روزنامه جام‌جم