آمریکا را اعتماد نباید و نشاید

اما چرا آمریکا غیرقابل‌اعتماد است؟ ریشه‌های این بدعهدی و تفرعن قرن بیست و یکمی کجاست؟ بدیهی است تشریح همه ابعاد ذی مدخل در این مقال نمی‌گنجد اما به‌اختصار می‌توان نکاتی را برشمرد.

به‌طورکلی باید گفت بن‌ مایه تفکر هیات حاکمه آمریکا به‌ویژه در نیمه قرن بیستم به بعد، توسعه سرمایه‌داری و حکمرانی براساس قواعد امپریالیستی بوده و هست.

نمونه‌های زیادی در بیان رسمی روسای‌جمهور آمریکا از تافت، ویلسون، روزولت تا بوش و ترامپ می‌توان یافت که قابل‌تأمل است.

به‌عنوان مثال رئیس‌جمهور ویلسون سال 1917 در دانشگاه کلمبیای نیویورک، صریحا اعلام کرد: «ایالات مرز نمی‌شناسد و به خارج از کشور راه پیدا می‌کند، بنگاه‌های تجاری سراسر جهان را میدان فعالیت و بازار می‌شناسند، پس لازم است قدرت نظامی آن را همراهی کند؛ حتی اگر به قیمت جریحه‌دار شدن استقلال ملت‌های گردنکش تمام شود.»

اسناد کنگره آمریکا به ما یادآوری می‌کند طی سال‌های 1900 تا 1925 آمریکایی‌ها برای حفظ منافع خود، نیروهای نظامی‌شان را هفت‌بار به چین، سه بار به کلمبیا، سه بار به کوبا، چهار بار به دومینیکن، دو بار به کره، سه بار به مکزیک، یک‌بار به نیجریه، شش بار به پاناما، یک‌بار به سوریه و دو بار به ترکیه اعزام و گسیل داشتند.

این شواهد متعلق به سال‌های دور و قرائن و اقدامات چند دهه اخیر آنها در اشغال عراق و افغانستان، حمایت همه‌جانبه از نظام‌های استبدادی و غیردموکراتیک در منطقه، طرح و اقدام نظامی مستقیم و غیرمستقیم علیه حکومت‌های مستقل از آلنده تا اورتگا، پشتیبانی همه‌جانبه از رژیم‌صهیونیستی، همچنین دخالت‌های متعدد در امور داخلی ایران، نقض عهدنامه 1955، نقض بیانیه الجزایر 1981، حمله نظامی به خاک ایران در 1978 و 1988، عملیات طبس، تحمیل جنگ به ایران، تحریم‌های ظالمانه اولیه و ثانویه و بدعهدی و خروج از برجام و... همگی مؤید خط راهبردی سلطه، استکبار و تهی بودن از منطق مذاکره و دیپلماسی برای کشوری است که دولت در سایه آن معتقد به لیبرالیسم افراطی و اولویت منافع آمریکا و تحقق آن به هر قیمتی است.

پرواضح است به چنین سیستم فاسدی هرگز نمی‌توان و نباید اعتماد کرد. هرچند نفس مذاکره با همه کشورها غیر از رژیم‌ صهیونیستی پذیرفته شده، ولی آیا می‌توان با شیطان آن هم از نوع بزرگ مذاکره کرد و حتی به توافق رسید و منافع ملی را هم بر فرض محال تأمین کرد؟ چه تضمینی است که آمریکا بر عهد و پیمان خود استوار باشد؟ راه‌حل خوداتکایی، خودکفایی و نیز افزایش قدرت بازدارندگی ایران اسلامی، با تکیه بر فرصت‌های بی‌نظیر موجود در کشور است.

علی فهیم‌ دانش - پژوهشگر حقوق و رسانه / روزنامه جام جم