به گزارش جام جم آنلاین، برای دست یابی به اطلاعات بیشتر در مورد این گیاه مطالعه مطالب را دنبال کنید.
گز انگبین که با نام های گزگزو، طرفا، گز مازج، خشک انگبین، گز علفی، گز خوانسار و من و السوی و… شناخته می شود ، درختی بوته ای با ارتفاعی میان ۶ تا ۱۰ متر است که قطر آن نیز به ۳۰ سانتی متر می رسد.
درخت گز انگبین انشعاب های زیادی دارد ، همچنین داشتن چوب سخت ، برگ های کوچک و صاف ، برگ هایی به رنگ غباری سفید از ویژگی های دیگر این درخت می باشد.
گز انگبین در ترکیب خود ۴۰ تا ۵۰ درصد قند فروکتوز ، حدود ۲۰ درصد لوولوز، نزدیک به ۴۰ درصد تانیک اسید و حدود ۲۰ درصد دکستروز دارد.
انگبین گون از نظر شیمیایی نوعی ماده خوراکی سفید رنگ و عسل مانند است که به طور مستقیم توسط حشره و یا به کمک حشره ها بر روی گیاه تولید می شود، است که بر روی گیاه گون یا خار انگبین تولید می شود. هر ساله با آغاز فصل پاییز میلیون ها پشه گز در بخش گلستان کوه خوانسار و در اطراف گیاه گون جمع می شوند که بعد از ساختن گز انگبین و تخم گذاری از بین می روند.
طبع برگ، ریشه و پوست گز انگبین سرد و خشک می باشد اما طبع شهد آن گرم و خشک است . یکی از استفاده های اصلی گز انگبین کمک گرفتن از آن در طب سنتی و صنعت دارو سازی است.از مواد موجود در ترکیب شیمیایی گز انگبین می توان به فروکتوز اشاره کرد.
فروکتوز قند ساده ای می باشد که نسبت به ساکارز شیرین تر است اما سرعت جذب آن نسبت به قند های دیگر کند تر می باشد . خواص فروکتوز همچون خواص عسل طبیعی است و یکی از منبع های قندی به خصوص را دارد.
از شناخته شده ترین خاصیت های گزانگبین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
گزانگبین به دلیل داشتن فروکتوز برای کمک به اسپرم سازی مردان موثر است همچنین این گیاه در درمان ناباروری نیز تاثیر مثبت دارد.
مصرف گیاه گز انگبین از ابتلا به یبوست و بواسیر جلوگیری می کند ، گزانگبین از بهترین ملین برای کودکان و افراد سال دار به شمار می رود. همچنین قند موجود در گزانگبین برای افراد دیابتی ضرری ندارد و این بیماران می توانند از این گیاه پر فایده استفاده کنند.
گز انگبین می تواند سبب تقویت اعصاب، تقویت قوای جسمانی و تقویت قوای جنسی شود.
بخور گرفتن شاخه و برگ گیاه گز انگبین یکی از راه های درمان خانگی سرما خوردگی است که این کار بومی منطقه خوانسار است. در طب سنتی از جوشانده پوست درخت گز انگبین برای قطع کردن اسهال و اسهال خونی استفاده می شود.
گز انگبین خاصیت نرم کنندگی و رفع خشونت سینه، درمان تنگی نفس و رفع ناراحتی های دستگاه تنفس را نیز دارد. گز انگبین سبب تقویت دستگاه گوارش، تقویت کبد، معده و روده می شود و افزون بر تقویت دستگاه گوارش را ضد عفونی هم می کند. از گز انگبین خوانساری برای تهیه گز اصفهان استفاده می شود.
انگبین دارای ویتامین های متنوع چون ویتامین دی و کلسیم است ، به همین خاطر استفاده مناسبی برای درمان و جلوگیری از درگیر شدن به نرمی استخوان است. انگبین جایگزینی برای شکر و قند های مصنوعی است که می توان از آن شربت درست کرد. شربت انگبین اگر در مصرف کودکان قرار بگیرد سبب محکم شدن استخوان بندی آن ها می شود.
در طب سنتی از خاکستر این گیاه، برای درمان و بهبود سوختگی ها استفاده می شود.
مصرف گز انگبین، برای درمان یرقان که از ضعف کیسه صفرا سر چشمه بگیرد ، مفید می باشد.
مصرف شهد گز انگبین برای درمان ورم، گرفتگی و انسداد مجرا های مرتبط با طحال موثر است. شهید گز انگبین برای زخم روده و اثنی عشر هم یک عامل برای بهبودی است .
انگبین ها شهدى هستند که حشرات پس از مکیدن از شیره ى پرورده ى گیاهان آن را مى سازند. این حشرات پس از مکیدن شیره ى پرورده ى گیاهان آن را به کیسه اى که در بدن خود دارند مى برند و در آن جا مواد را به شربتى شیرین تبدیل مى کنند که این شربت پس از خارج شدن از بدن حشره ها منعقد شده و به صورت انگبین در مى آید. پشه های سازنده ى گز انگبین ،زنبور هاى کوچکى هستند که در برگ ها و ساقه هاى این بوته خانه مى سازند و از شیره ى پرورده ى گیاه گز انگبین تغذیه مى کنند .
این پشهها از برگ و ساقهى گون گز تغذیه مى کنند و پس از تغذیه ماده های سنگین شده به سوى پایین می آید در روى ساقه ى ۳۷۹ گون گز می نشیند.
این پشه ها تخم خود را که حدود ۷۵ عدد است در ساقه بوته فرو می برند و مخفى مى کنند و پس از اتمام کار خودشان از بین مى روند. اگر زمستان سخت و پر برف باشد تخم آن ها بیشتر دوام می آورد و بهتر می ماند و سال آینده محصول بیشترى از گز انگبین به دست مى آید.
گز انگبین چندین نوع قند و الکل دارد و مقدارى صمغ و لعاب و مواد معدنى و عامل زنده در ترکیب آن می باشند.
براى به دست آوردن گز انگبین باید سطحی از پوست بز را پهن کنند زیرا بوته گیاه به دلیل داشتن صمغ و لعاب چسبنده است و به پارچه مى چسبد.
پوست شرح داده شده را را زیر درخت گون گز پهن مى کنند و یک غربال روى آن مى گذارند و سپس به وسیله یک چوب دستى به برگ و ساقه ها ضربه مى زنند تا همه ی محصول بوته از غربال رد شود و روى پوسته ریخته شود.
بیشتر افراد برای استفاده دارویی از گز انگبین ، شهد آن را مورد استفاده قرار می دهند. به این صورت که میتوان مقداری از شهد گزانگبین را در آب جوش حل کرده و پس از آن مصرف کرد. میزان مجاز و مناسب این ماده جهت مصرف های درمانی در هر وعده ۲۰ تا ۵۰ گرم می باشد.
منبع: بیتوته
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد