ایدز به مراقبت‌های تغذیه‌ای - رفتاری نیاز دارد تا دستپاچگی و ترس

برای سلامتی روبان قرمز...

ترس از ناآگاهی می‌آید. زمانی که ما نمی‌دانیم با چه مساله یا اتفاقی روبه‌رو هستیم و باید چه کار کنیم. نمی‌دانیم برخورد درست چیست و چطور باید شرایط را مدیریت کنیم. نمی‌دانیم در برخورد با دیگران چه رفتاری در پیش بگیریم. نمی‌دانیم و می‌ترسیم. گاهی هم رفتارهای نادرستی بروز می‌دهیم که باعث ناراحتی دیگران یا ترس بیشتر خودمان می‌شود. «ایدز» یا همان ابتلا به ویروس اچ آی وی مثبت، هنوز کاملا برای ما حل نشده، اما نسبت به گذشته، شناخته شده‌تر است. بنابراین ترس ما هم کمتر شده و رفتارهای درست‌تری با افراد مبتلا به این بیماری داریم. چهارم تا دهم آذر هر سال، هفته اطلاع‌رسانی درباره ایدز و روز دهم آذر، روز جهانی ایدز نامگذاری شده است. به این مناسبت با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم‌پزشکی ایران صحبت کرده‌ایم تا درباره تغذیه افراد مبتلا و مراقبت‌های لازم بیشتر بدانیم.
کد خبر: ۱۲۴۰۰۳۵

«تا سال‌ها، پس از شنیدن اسم
اچ آی وی مثبت یا ایدز، نخستین گمان، ابتلا از طریق رابطه جنسی بود. به همین دلیل هم ایدز بیماری افرادی شناخته می‌شد که رابطه جنسی پرخطر داشتند.» دکتر وفا ادامه می‌دهد: «درحالی که بارها این نکته تذکر داده شده بود که «رفتار جنسی پرخطر» یکی از راه‌های ابتلاست.» او ادامه می‌دهد: «ایدز از راه خون و فراورده‌های خونی فرد آلوده به سالم، از طریق تزریق از سرنگ مشترک در افراد معتاد، مادر بیمار به جنین، از راه تیغ یا دیگر وسایل بُرنده‌ای که با خون تماس پیدا می‌کنند و ازطریق شیر مادر؛ انتقال پیدا می‌کند.» دکتر وفا درباره منابع عدم انتقال نیز می‌گوید: «ایدز از طریق مدفوع، عرق، بزاق، ترشحات بینی و خلط منتقل نمی‌شود. علاوه براین‌که ایدز با دست دادن، همسفر بودن، حضور در مکان‌های عمومی مثل مترو، اتوبوس، تاکسی؛ حمام عمومی، توالت و استخر، پتو، رختخواب، پوشاک، عطسه و سرفه و نیش حشرات منتقل نمی‌شود.»
باید سیستم را مقاوم کرد
ویروس ایدز، سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهد. دکتر وفا دراین باره می‌گوید: «این ویروس باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و ناتوانی این دستگاه در مقابله با عوامل بیمای‌زا، می‌شود. بنابراین مهم‌ترین کار، جلوگیری از اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و بازگرداندن توان مقابله آن با عوامل بیماری‌زاست. دراین صورت علاوه براین‌که عملکرد ویروس ایدز تاحد زیادی مختل می‌شود، بلکه دیگر عوامل بیماری‌زا نیز بدن را مورد تهاجم قرار نمی‌دهند.» او ادامه می‌دهد: یکی از بهترین راهکارها، تغذیه مناسب است.
سلاح سبز را به دست بگیرید
«‌میوه‌ها و سبزی‌ها یکی از بهترین گروه‌های غذایی برای ارتقای عملکرد سیستم ایمنی بدن هستند. دلیل آن نیز وجود مقدار مناسب و متنوعی از آنتی‌اکسیدان‌ها در این خوراکی‌هاست. بنابراین باید در برنامه غذایی روزانه، مقدار کافی از انواع میوه و سبزی وجود داشته باشد.» دکتر وفا در ادامه این توضیح می‌گوید: «معمولا وجود میوه و سبزی، در برنامه غذایی روزانه نادیده گرفته می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از این مساله، کنار هر وعده غذایی باید مقداری میوه و سبزی نیز مصرف شود تا در خوردن میوه و سبزی غفلت نشود. انواع سالاد با اضافه کردن مقداری میوه خرد شده می‌تواند نیاز بدن به میوه و سبزی را تامین کند.» او ادامه می‌دهد: «میوه‌ها و سبزی‌ها علاوه بر آنتی‌اکسیدان، سرشار از انواع ویتامین‌ها و موادمعدنی هستند.»
با پروتئین، احیا شوید
بدن برای بازسازی به پروتئین نیاز دارد. به همین دلیل دکتر وفا می‌گوید: «برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و از سوی دیگر بازسازی بافت‌های آسیب دیده، بدن نیاز به پروتئین دارد. اما منابع دریافتی این پروتئین باید از منابع با کیفیت باشد.» این متخصص تغذیه ادامه می‌دهد: «گوشت ماکیان، انواع ماهی به‌ویژه ماهی‌های چرب دارای اسیدچرب امگا 3، انواع تخم‌پرندگان، لوبیاها و انواع آجیل‌های خام بهترین منابع دریافت پروتئین برای افراد مبتلا به ایدز هستند.» دکتر وفا اضافه می‌کند: «اگر بیماری پیشرفت کرده باشد، بدن به پروتئین بیشتری نیاز دارد. بنابراین در این شرایط باید به شکل خاص‌تری پروتئین دراختیار بدن قرار گیرد.» او ادامه می‌دهد: «بهتر است انواع گوشت‌ها به شکل بخارپز یا
گریل شده کاملا پخته شده و در پختن آنها از روغن استفاده نشود.»
به بدن بنزین بزنید
منابع غذایی حاوی هیدرات کربن، درست مثل بنزین برای بدن عمل می‌کنند. دکتر وفا در این باره توضیح می‌دهد: «بنزین بدن، هیدرات‌های کربن هستند.
به این دلیل که انرژی موردنیاز بدن را تامین می‌کنند، اما منابع دریافت هیدرات کربن بسیار مهم است. غلات کامل، یعنی غلات حاوی سبوس، بهترین منبع دریافت هیدرات کربن هستند.» این متخصص تغذیه اضافه می‌کند: «غلات کامل حاوی ویتامین‌های خانواده B و فیبر هستند. بنابراین برای بهبود عملکرد سیستم عصبی و گوارش هم بسیار مفیدند. با مصرف فیبر، به خطر رسوب چربی در بدن یا لیپودیستروفی، که یکی از مشکلات افراد مبتلا به ایدز است نیز دچار نخواهید شد.»
با چربی‌های خوب همراه شوید
«چربی‌ها، مهم‌ترین منبع تامین انرژی هستند؛ اما کالری بالایی دارند.» دکتر وفا بعد از این توضیح می‌گوید: «اما بدن به منابع خوب آن که در خوراکی‌هایی مانند انواع ماهی، میوه‌های روغنی مانند آووکادو، دانه‌های روغنی خام مانند آفتابگردان، ذرت و... و آجیل‌های خام نیاز دارد. بنابراین برای تامین انرژی بدن می‌توانید از منابع چربی مفید نیز کمک بگیرید.»
سلول‌ها را سیراب کنید
«بدن یا بهتر بگوییم سلول‌ها نباید احساس تشنگی شدید و عمیق داشته باشند؛ به‌ویژه در افراد مبتلا به ایدز.» دکتر وفا ادامه می‌دهد: «روزانه تا 10 لیوان آب بنوشید.البته تعدادی از این لیوان‌ها یا فنجان‌ها باید آبمیوه طبیعی باشد. بهتر است برای تهیه آبمیوه طبیعی از مخلوط چند میوه کمک بگیرید و برای انتخاب میوه‌ها به دو گزینه میزان کالری و تناسب طعم توجه کنید. برای مثال آب پرتقال را با آب نارنگی و لیموشیرین یا گریپ‌فروت مخلوط کنید.»
شور و شیرین نشوید
«برای همه افراد، مصرف بیش از اندازه نمک و شکر مناسب نیست. این مساله درباره افراد مبتلا به ایدز از حساسیت بیشتری برخوردار است.» دکتر وفا ادامه می‌دهد: «از آنجا که مصرف داروهای ویژه افراد مبتلا به ایدز ممکن است با عوارض قلبی همراه باشد، بنابراین باید در خوردن نمک و شکر احتیاط کرد تا به این مساله دامن زده نشود.» دکتر وفا اضافه می‌کند: «بنابراین کمتر از 10 درصد از کالری دریافتی روزانه باید از خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های حاوی شکر بوده و روزانه کمتر از 2300 میلی‌گرم سدیم دریافت کنید.»
خام‌خوار نباشید
«در رژیم غذایی شما نباید هیچ‌نوع خوراکی نیم‌پز یا خامی وجود داشته باشد. به این دلیل که می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری شود؛ زیرا عملکرد سیستم ایمنی شما ضعیف است.» دکتر وفا ادامه می‌دهد: «از خوردن تخم‌مرغ خام، انواع استیک یا بیفتک نیم‌پز، سوشی، ماهی نیم‌پز و... خودداری کنید.»

به پزشک مراجعه کنید اگر...

با مشاهده یا تشدید بعضی نشانه‌ها حتما به پزشکی که تحت نظر او قرار دارید، مراجعه کنید. از این نشانه‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
از دست دادن اشتها: کاهش وزن بدن، می‌تواند به سلامت بدن آسیب وارد کند؛ اگر این کاهش وزن ناگهانی و نامناسب باشد. یکی از دلایل کاهش ناگهانی وزن بدن، بی‌اشتهایی است. بنابراین درصورتی که بی‌اشتها شدید، حتما مساله را با پزشک معالج درمیان بگذارید.
سرگیجه: اگر دچار این حالت شدید و در روز چند بار این مساله اتفاق افتاد، باید تعداد وعده‌های غذایی بیشتر، کیفیت آن بهتر و حجم آن کمتر شود.
خشکی دهان یا گلودرد: اگر دچار مشکل خشکی دهان، اختلال در بلع و گلودرد شدید، حتما به متخصص مراجعه کنید. مصرف غذاهای تند و ترش را متوقف کرده و محیط دهان را با نوشیدن آب، قبل و بعد از غذا، مرطوب نگه‌دارید.

مهتاب خسروشاهی

سلامت

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها