تب انتخابات در افغانستان

به گزارش ایرنا، همزمان با نزدیک شدن به روز انتخابات و افزایش تهدیدات طالبان، نظامیان افغان برای تامین امنیت این انتخابات از صبح دیروز به حالت آماده‌باش در آمدند. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت کشور افغانستان اعلام کرد: نظامیان افغان برای تامین امنیت انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در روز شنبه هفته آینده در مراکز رای گیری مستقر خواهند بود. فرمانده کل عملیات‌ ویژه ارتش افغانستان نیز از تأمین امنیت در روز انتخابات اطمینان حاصل کرد و گفت که آماده هر گونه نبرد با شورشیان هستند. شبه‌نظامیان طالبان تاکنون بارها انتخابات را تحریم و تهدید کرده‌اند‌. این گروه که دولت کابل را حکومتی دست‌نشانده آمریکا می‌داند، می‌گوید نباید شهروندان در این انتخابات فرمایشی شرکت کنند‌. تهدیدها و بمبگذاری‌های اخیر از سوی این گروه موجب شد تا بسیاری از شهروندان این کشور که در مناطق تحت کنترل طالبان زندگی می‌کنند، بگویند از ترس این گروه در انتخابات شرکت نخواهند کرد.
وعده انتخاباتی شفاف
تعداد 18 نفر در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری افغانستان شرکت کرده بودند که با انصراف سه نفر هم‌اکنون تعداد رقبای باقیمانده به 15 نفر رسیده است. یکی از نگرانی‌های مهم شهروندان امکان تقلب در انتخابات است. با این حال حبیب‌الرحمان، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان قول برگزاری انتخاباتی کاملا شفاف را می‌دهد و می‌گوید: «ما به همه استان‌ها تاکید کرده‌ایم که هیچ‌گونه کوتاهی و اشتباه برای ما قابل قبول نیست. ما در 6 مهر از همکارانمان یک انتخابات شفاف می‌خواهیم.» با این حال برخی رسانه‌ها و کارشناسان سیاسی افغانستان از احتمال برگزار نشدن یک انتخابات فراگیر در این کشور ابراز نگرانی می‌کنند. در انتخابات پارلمانی سال گذشته بیش از 7000 مرکز رای‌دهی تعیین شده بود، اما در این انتخابات شمار این مرکزها به 5370 مرکز کاهش یافته است. نهاد تحلیلگران افغانستان می‌گوید بسیاری از مراکز رای‌دهی تنها در مرکز استان‌ها باز خواهند بود و با بسته ماندن مرکزها در بخش‌های دوردست، شمار زیادی از رای‌دهند‌‌گان از حق رای شان محروم خواهند شد. شبکه خبری بی‌بی‌سی نیز طی گزارشی می‌ گوید: با آن که در انتخابات پیش‌رو در افغانستان تلاش شده است از دستگاه‌های پیشرفته برای تسریع روند انتخابات و نتیجه آن استفاده شده است، هنوزهم این روند دارای چالش‌هایی است. افغانستان از کشورهایی است که اوراق رای‌دهی در داخل این کشور چاپ نمی‌شود. همین امر هزینه‌ای اضافی را بر دولت تحمیل کرده است. شبکه العربیه می‌گوید دولت آمریکا برای برگزاری این انتخابات 29 میلیون دلار کمک کرده است. گرچه برخی گروه‌ها اصرار داشتند که دولت باید در اماکنی انتخابات را به صورت الکترونیک برگزار کند اما گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که انتخابات در این کشور به همان صورت سنتی و از طریق صندوق و برگه‌های رای صورت خواهد گرفت. در این میان بردن صندوق‌های رای به مراکز استان‌های دور دست و رای گیری از شهروندان بی‌سواد مشکلات کار را دو چندان کرده و همین امر می‌تواند در نحوه رای دادن و شمارش آرا تاثیر بگذارد.
اولین انتخابات افغانستان در سال ۱۳۸۳ برگزار و حامد کرزای به ریاست جمهوری انتخاب شد. کرزای بار دیگر در انتخابات سال ۱۳۸۸ به پیروزی رسید. سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان طی دو دور در فروردین و خرداد93 برگزار شد که با کشمکش‌های سیاسی زیادی توام بود. روز گذشته حامد کرزای، رئیس‌جمهور سابق افغانستان یک بار دیگر در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس اظهار کرد «این رای‌گیری می‌تواند افغانستان را بی‌ثبات کند. من می‌گویم به جای انتخابات باید مذاکرات صلح را آغاز کنیم.» به گفته کرزای، برگزاری انتخابات در این مقطع زمانی »مثل این است که از یک بیمار قلبی بخواهید در مسابقه ماراتن بدود.»

نامزدهای مطرح

1ـ اشرف غنی
اشرف غنی، رئیس‌جمهور کنونی افغانستان به همراه امرا... صالح به‌عنوان معاون اول و سروردانش به عنوان معاون دوم برای رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور نام‌نویسی کرده است. اشرف غنی از اقوام پشتون است. امرا... صالح، رهبر «روند سبز افغانستان» تنها پس از 27 روز تصدی در وزارت کشور استعفا داد و به تیم انتخاباتی اشرف غنی به عنوان معاون اول ریاست‌جمهوری پیوست. سروردانش، معاون دوم اشرف غنی در انتخابات گذشته از حمایت کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی برخوردار بود، اما در این دور از انتخابات کریم خلیلی از تیم انتخاباتی عبدا... اعلام حمایت کرده است. در حال حاضر، تیم دولت‌ساز به رهبری اشرف غنی و ثبات و همگرایی به رهبری عبدا... از تیم‌های انتخاباتی مطرح انتخابات ریاست‌جمهوری آینده این کشور محسوب می‌شوند.

2ـ‌عبدا... عبدا...
عبدا...، رئیس اجرایی دولت افغانستان است که در سال 1338 در کابل به دنیا آمده، مادرش تاجیک و پدر وی نیز پشتون است. وی از افراد نزدیک به احمدشاه مسعود، رهبر جهاد و مقاومت در شمال افغانستان است که تحصیلات خود را در دانشگاه کابل در رشته پزشکی به پایان رسانده است.پس از روی کار آمدن دولت جدید نیز از سوی حامدکرزای به عنوان وزیر خارجه افغانستان تعیین شد، وی در سال‌های 2009 و 2014 نیز از نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری در این کشور بود. عنایت‌ا... بابر فرهمند، رئیس دفتر معاون اول ریاست‌جمهوری اوست که حمایت صددرصدی ژنرال دوستم موسوم به بانک رای اقوام اوزبک را با خود دارد. اسدا... سعادتی نیز حمایت کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی را به همراه دارد، خلیلی نیز از آرای قابل توجه اقوام هزاره برخوردار است.
عبدا... تاکنون توانسته است قوی‌ترین ائتلاف انتخاباتی را بین نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور تشکیل دهد و به همین دلیل شانس پیروزی او زیاد است.

3ـ رحمت‌ا... نبیل
نبیل، رهبر حزب محور مردم افغانستان از اقوام پشتون که پس از روی کار آمدن دولت جدید در افغانستان وی توسط حامد کرزای به عنوان معاون روابط داخلی شورای امنیت ملی تعیین شد، رئیس گارد ویژه ریاست‌جمهوری و ریاست امنیت ملی افغانستان را نیز در کارنامه خود دارد.
4ـ احمدولی مسعود
از اقوام تاجیک و برادر احمدشاه مسعود، رئیس جریان وفاق ملی و مسؤول بنیاد شهید مسعود است که مدتی به عنوان سفیر افغانستان در انگلیس ایفای وظیفه کرد.
5ـ نورالحق علومی
از اقوام پشتون و از اعضای حزب دموکراتیک خلق است که در دوران حکومت دکتر نجیب در سمت‌های مختلف دولتی کار کردو در حال حاضر رئیس حزب متحد ملی افغانستان است.
6ـ فرامرزتمنا
استاد دانشگاه و پیش از این به عنوان رئیس مرکز مطالعات راهبردی وزارت خارجه این کشور فعالیت داشت.
7ـ لطیف پدرام
پدرام، رهبر حزب کنگره ملی افغانستان یکی از جنجالی‌ترین شخصیت‌ها در بین نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور و از اقوام تاجیک است.
8ـ حکیم تورسن
در انتخابات 1388 نیز نامزد بود. یکی از چهره‌های جنجالی در بین نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور محسوب می‌شود که به اظهار نظرهای ضدو نقیض در برنامه‌های تلویزیونی این کشور مشهور است.
9ـ گلبدین حکمتیار
رهبر حزب اسلامی که از چهره‌های منفی در بین مردم کابل است و از اقوام پشتون است که مبارزه با شوروی، دولت افغانستان و فعالیت‌های تروریستی را نیز در کارنامه خود دارد.
10 ـ نورا... جلیلی
تا‌کنون هیچ سمت رسمی در دولت افغانستان نداشته، تحصیلات خود را در رشته پزشکی در دانشگاه کابل به پایان رساند.

سایر نامزدها
سایر نامزدها عبارتند از: عنایت‌ا... حفیظ از اقوام هزاره و اهل تشیع افغانستان است که در کنار تحصیلات آکادمیک علوم اسلامی را نیز فرا گرفته است. محمد شهاب حکیمی از اقوام پشتون است که تحصیلات عالی خود را در رشته کشاورزی در دانشگاه آمریکایی پاکستان به پایان رسانده است. محمد ابراهیم الکوزی از اقوام پشتون و رئیس شورای الکوزی از ولایت قندهار که سال گذشته نیز برای انتخابات پارلمانی نامزد شد، اما رای نیاورد. نور الرحمان لیوالاز اقوام پشتون، رئیس یک شرکت فناوری و یک تاجر غلام فاروق نجرابی از اقوام تاجیک است که پیش از این نیز نامزد شده بود.

رحیم محمدی

بین الملل