تماشای آمریکا بدون رتوش

صباحی، در گفت‌وگویی که با جام‌جم داشت درباره شکل‌گیری آمریکا بدون رتوش بیان کرد: در این برنامه قرار است آمریکا را روایت کنیم، روایتی متفاوت که طبق آمار رسمی و دولتی خود آمریکا اتفاق افتاده است. اگر مصرف‌کننده عصر ارتباطات و مانند عموم ایرانی‌ها یک مصرف‌کننده بدون آموزش و مهارت رسانه‌ای باشید به تصوری از زندگی‌آمریکایی می‌رسید که در حال حاضر تصور غالب در ایران است، ولی اگر بتوانید همانند یک پژوهشگر عمل کنید یعنی پیشداوری نداشته باشید و برای فهم واقعیت اگر به بستر مجازی و رسانه مراجعه کنید به قدری محتوا وجود دارد که نیازی به حضور مستقیم در این کشور نیست.
انعکاس نادیده‌های آمریکایی
و اما همه این آمارها و صحبت‌ها قرار است چه چیزی را به مخاطب نشان دهد؟ صباحی دراین باره عنوان کرد: حوزه معیشتی آمریکایی‌ها، خانواده آمریکایی، وام و بدهی در آمریکا و آمار جنایت و خودکشی همگی زوایای پنهانی هستند که گاهی اصلا و در بعضی موارد خیلی کم به آن پرداخته شده است. مثلا طبق آمار رسمی در روز بیش از ۴۲ میلیون کوپن غذایی برای افرادی که نمی‌توانند تامین معیشت و غذای خود را بکنند توسط دولت پخش می‌شود یا طبق آمار رسمی ۷۷‌درصد آمریکایی‌ها بزرگ‌ترین میراثی را که زمان مرگ برای وراث خود به جای می‌گذارند به بدهی و وام‌های بانکی آنها اختصاص دارد. همه اینها مواردی است که خیلی‌ها در جریانش نیستند و فقط از دور، دست به مقایسه و نقد و تحلیل‌هایی می‌زنند که ناآگاهانه و از روی ظاهر ماجراست.
او می‌گوید همه اینها برای آن است که شاید مخاطب با دیدن این برنامه با واقعیت زندگی آمریکایی بیشتر آشنا شود و دست از مقایسه‌های سطحی بردارد. به عقیده صباحی یکی از مشکلات اصلی ما مقایسه و ایده‌آل‌های اشتباهی است که درذهن خیلی از ایرانی‌ها وجود دارد. ایده‌آل ونگاهی که او را از حرکت و تلاش برای رسیدن به آنچه باید باز می‌دارد. به همین دلیل وقتی این دست حقایق عنوان شود، رفته رفته دنیا و تصویر پوشالی آمریکا هم از بین می‌رود.
یک بررسی درونی و واقعی
در ادامه صباحی در پاسخ به این‌که بین همه کارهای تولیدی در این فضا، وجه تمایز این اثر چیست و چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد هم گفت: در آمریکا بدون رتوش اقدامی که به معنای حرکت سیاسی خاصی باشد صورت نگرفته، بلکه همان‌طور که گفتم ما به دنبال ترسیم زندگی آمریکایی و بیان آمارهایی از جنس معیشتی تا اجتماعی و اخلاقی آنها هستیم. آمریکا بدون رتوش بیشتر از درون جامعه آمریکایی می‌گوید تا سیاست خارجی آن و نقطه تمایز این مجموعه با دیگر کارهای تولیدی نیز همان بررسی درون جامعه آمریکایی است.
از آمریکا بدون سانسور تا اسرائیل بدون رتوش
این تهیه‌کننده که علاوه بر آمریکا بدون رتوش تولیدات دیگری هم با این رویکرد در دست تهیه دارد، درباره آنها بیان کرد: این پژوهش و نگاهی که در این مجموعه شکل گرفته ادامه خواهد داشت و ما آن را در دو بخش به طور موازی پی می‌گیریم. اول ادامه کار روی جامعه آمریکایی و اثبات علمی افول اقتصادی آمریکاست، موضوعی که خیلی وقت‌ها ناشیانه به آن پرداخته شده و لازم است به صورت مستدل و جامع به آن بپردازیم. بعد از آن هم در ادامه این برنامه و روندی که دارد به سراغ اسرائیل می‌رویم. در «اسرائیل بدون رتوش» هم قرار است با همان رویکرد، جامعه و تشکیلاتی که به نام آنها وجود دارد را بررسی کنیم.

نفی نگاه فانتزی به آمریکا

صباحی درباره ایده اصلی شکل‌گیری این برنامه با اشاره به نگاهی که بین مردم ایران به آمریکا وجود دارد بیان کرد: در واقع در این برنامه نگاه غلط و بسیار فانتزی ما از آمریکا باعث شده که بخواهیم با استفاده از اطلاعات واقعی این کشور چهره‌ای متفاوت و واقعی از آن را ترسیم کنیم.
آمریکای فعلی داخل زر ورقی از اطلاعات اشتباه قرار دارد و نگاه ما به زندگی در این کشور در تمامی ابعاد واقعی نیست. ما در این مجموعه و تولیدات دیگری که در پیش داریم به دنبال واقعی کردن نگاه جامعه به آمریکا، یا همان نمایش آمریکایی بدون رتوش هستیم.

استفاده از آمار آمریکایی
این که در این برنامه از چه منابعی استفاده شده هم موضوع دیگری بود که صباحی درباره آن گفت: برخلاف کشور ما که اطلاعات و آمار متناقض و متفاوتی از موضوعات مختلف ارائه می‌شود و سازمان‌ها و مراجع مختلف همیشه هم با هم بر سر آن اختلاف دارند، شفافیت اطلاعات در سازمان‌های مربوطه در آمریکا بالاست.
ما هم بعد از دیدن این شرایط و آمار و اخباری که در فضاهای مختلف منتشر شده بود، سراغ سازمان‌های همان کشور رفتیم و از اطلاعات آنها استفاده کردیم. در واقع عصر ارتباطات اینجا به ما کمک می‌کند. کاری که ما در این مجموعه کردیم نیز بیان آمار و اطلاعاتی از درون نهادهای رسمی آمریکایی است که به مخاطب نیمه پنهان دنیای آمریکایی را نشان می‌دهد.

فاطمه شهدوست

رسانه