استعدادیابی به سبک افخمی و عسگرپور

پیش به‌سوی شهرت
برنامه‌های استعدادیابی سال‌هاست در آن طرف آب‌ها راه‌افتاده‌اند و طرفداران زیادی هم دارند. این برنامه‌ها اصولا با بهره‌بری از لحظات دراماتیکی که در اوج تلاش و خواهش شرکت‌کنندگان برای بقا در برنامه ایجاد می‌شود، مخاطب را جذب و مثل یک سریال او را همراه خود می‌کشد و با هیجان‌های معمول یک مسابقه تلویزیونی نیز بیننده را به وجد می‌آورد. در ایران هم مدتی است این نوع برنامه‌ها رونق گرفته و با شکل و شمایلی ایرانی شده روی آنتن می‌رود. برنامه‌هایی مثل شب کوک،‌ زمانی برای خندیدن،‌ قند پهلو،‌ آقای گزارشگر و خنداننده‌شو از این قبیل برنامه‌ها بوده و است. خندوانه در این زمینه تا به حال برنامه‌های متنوعی را روانه آنتن کرده؛ برنامه‌هایی مثل لب‌آهنگ و رقابت استندآپ کمدی میان هنرپیشگان که گرچه کارکرد برنامه‌های استعدادیابی را ندارند اما نمونه‌ای کمتر دراماتیک و در عین حال جذاب آنهاست.

صحنه در دست آقای کارگردان
در خبرها آمده است احتمالا اجرای برنامه نیز با میرباقری خواهد بود اما این کارگردان اعلام می‌کند که هنوز برای روی صحنه هنرپیشه رفتن به عنوان مجری با او توافق نشده است. اگر چنین شود میرباقری هم به جرگه کارگردانانی چون موتمن و جیرانی می‌پیوندد که اجرا را هم تجربه کرده‌اند.

جدی بگیریم؟
برنامه‌های استعدادیابی وقتی در قالب برنامه‌های تلویزیونی به نمایش درمی‌آیند سویه‌های سرگرمی‌شان قوت می‌گیرد و از این رو بیش از آن‌که به هدف هنرپیشه کردن شرکت‌کنندگانشان نزدیک شوند، به عنصر سرگرم‌ کردن بینندگانشان بها می‌دهند. امروز نام بسیاری از شرکت‌کنندگان در چنین برنامه‌هایی را به خاطر نمی‌آوریم. کسانی که در روزهای پخش برنامه یکشبه به شهرت رسیدند امروز جایی در اخبار ندارند. البته معدود کسانی هم هستند که راهشان را پیدا کرده و ادامه داده‌اند. سازندگان چنین برنامه‌هایی حمایت از نیروهایی که پرورش داده‌اند را
تا جایی وظیفه خود می‌دانند و ادعای بحقی هم است. هنرپیشه شدن اما کمی سخت‌تر از دیگر هنرهایی به نظر می‌رسد که در دیگر برنامه‌ها به آنها پرداخته می‌شد و باید دید شرکت‌کنندگان هنرپیشه تا چه اندازه در این راه سخت دوام می‌آورند و از سکوی پرتاب خود به نحو احسن استفاده می‌کنند؟ و آیا می‌توان این برنامه را مثل برنامه‌های استعدادیابی غیروطنی که عامل معرفی و رشد بسیاری شده‌اند، جدی گرفت یا نه؟

با کارگردانان هنرپیشه شو
«رهایم مکن» ساخته عسگرپور سریال ماه رمضانی شبکه سوم سیما و آخرین حضور او در تلویزیون بود. این کارگردان را با سریال‌هایی چون جراحت،‌ شیدایی،‌ نفس گرم و گل‌های گرمسیری می‌شناسیم و در سینما نیز از او اقلیما و مهمان داریم را دیده‌ایم. عسگرپور امروز با «هنرپیشه» خود را در راه سختی قرار داده است. راهی تازه که به جهت شمار زیاد علاقه‌مندان به بازیگری نگاه‌های زیادی را به سمت خود جلب می‌کند.
بیژن میرباقری را هم با کارگردانی مجموعه‌های تلویزیونی چون رنج پنهان،‌ داوران و فیلم‌های سینمایی مثل طبقه سوم،‌ ربوده شده و ما همه خوبیم شناخته‌ایم. او هم در این برنامه دوشادوش عسگرپور قرار گرفته و قرار است تلاش برای رسیدن به رویای هنرپیشه شدن عده زیادی را قاب بگیرد.

آدم‌های عادی، قصه‌های پرسوز
در این برنامه‌ها همان‌طور که اشاره شد سعی می‌شود شرکت‌کنندگان از میان مردم عادی انتخاب شوند که سال‌ها پشت درهای بسته موفقیت و شهرت مانده‌اند. آدم‌هایی که مترصد چنین فرصت‌هایی برای نمایش توانایی‌های خود هستند. جالب است اغلب این برنامه‌ها از یک فرمول خاص برای معرفی شرکت‌کنندگانش استفاده می‌کنند.
هر شرکت‌کننده قصه‌ تلاش‌های چند ساله‌اش را برای رسیدن به رویای خود می‌گوید و غالبا این بخش تاثیر زیادی روی احساسات مخاطب می‌گذارد و در انتخاب فرد مورد علاقه‌اش در مسابقه موثر است. هنرپیشه هم از رای مردم در کنار نظر داوران به منظور برگزیدن بهترین‌ها بهره می‌برد و باید دید در این برنامه از چه ترفندهایی برای معرفی شرکت‌کنندگان و همراهی و همدلی بیشتر مخاطبان استفاده می‌شود.

شعبده‌های فرزاد موتمن
همان‌طور که گفته شد، فرزاد موتمن نیز از کارگردانانی است که این روزها اجرای بخشی از برنامه «سینماگرام» متعلق به شبکه چهار سیما را به عهده دارد. موتمن در بخش مربوط به خود با نام «فرزاد موتمن تقدیم می‌کند» با طرح مبحث ایده تا فیلمنامه، هر هفته از راه‌های رسیدن به ایده‌های خلاق و پس از آن تبدیلش به یک فیلمنامه می‌گوید. مبحثی تخصصی که برای علاقه‌مندان به فیلمنامه‌نویسی کاربردی به نظر می‌رسد. موتمن خود امتحانش را با کارگردانی شب‌های روشن براساس فیلمنامه اقتباسی سعید عقیقی از داستان داستایوفسکی پس داده و پس از آن نیز آثارش گرچه از روزهای اوج فاصله گرفته‌اند اما همچنان مورد توجه منتقدان هستند.

هنرپیشه شدن در هاله‌ای از ابهام
دست‌اندرکاران «هنرپیشه» دوست دارند جزئیات برنامه خود را تا هفته آینده و برگزاری نشست خبری در سکوت پیش ببرند. میرباقری در گفت‌وگو با یک رسانه نیز از شرح بخش‌ها و ساختار برنامه خودداری کرده و گفته است: «یک برنامه اطلاع‌رسانی کامل داریم که هفته آینده قرار است برگزار شود و در آن به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ می‌دهیم. به هر حال ما یک کمپینی در فضای مجازی آغاز کرده‌ایم که اگر خیلی زود پاسخ سوالات ایجاد شده را بدهیم، ممکن است کمپین دچار ریزش شود.»
گفته میرباقری نشان می‌دهد گروه سازنده هنرپیشه حسابی تبلیغات برنامه را جدی گرفته‌اند و از همین حالا روی کاشت عنصر تعلیق و برداشت جذابیت از آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. همین موضوع انتظارات از برنامه را بالا می‌برد و مخاطب را چشم انتظار یک برنامه متفاوت و غافلگیرکننده نگه می‌دارد.

پل هنرپیشه شدن
یکی از مهم‌ترین سوال‌های هر علاقه‌مندی که تا امروز شاهد اخبار و تیزرهای این برنامه بوده این است که چگونه می‌تواند با «هنرپیشه»، هنرپیشه شود؟ آن‌گونه که در سایت این برنامه آمده است علاقه‌مندان برای حضور و شرکت در این مجموعه می‌توانند با دانلود یک اپلیکیشن ثبت نام و شانس خود را بدون هیچ هزینه‌ای برای بازیگر شدن امتحان کنند.
علاقه‌مندان باید در حالی‌که یکی از سناریوهای پیشنهادی در نرم‌افزار این برنامه را اجرا می‌کنند از خود فیلم بگیرند و برای برنامه ارسال کنند. آنان پس از گزینش اولیه، دوره‌های چند ماهه‌ای می‌گذارند و در هر قسمت از برنامه نیز با ‏چالش‌هایی مواجه می‌شوند. البته تمام این اتفاقات مقابل دریچه دوربین «هنرپیشه» رخ می‌دهد و مخاطبان در زمستان 97 همراه لحظه‌های شرکت‌کنندگان خواهد بود. این افراد طی برنامه زیر نظر استادان بازیگری آموزش می‌بینند، نقد می‌شوند و با رای مردم به مراحل بعدی صعود می‌کنند.

هفت منهای افخمی
افخمی کارگردانی است که او را بیشتر با ساخت سینمایی‌های جهان‌پهلوان تختی و شوکران و سریال کوچک جنگلی می‌شناسیم. او که مدتی پیش با اجرای آخرین سری برنامه هفت روی آنتن بود این روزها با هم‌زمانی پیشنهاد دوباره این برنامه و همچنین اجرا و کارگردانی برنامه‌ای سینمایی برای شبکه پنج مواجه شده است و به گفته خودش برنامه شبکه پنج را aبه «هفت» ترجیح داده و قرار است بزودی وارد فاز تولید این برنامه شود؛ برنامه‌ای که هنوز تهیه‌کننده آن از سوی گروه اجتماعی شبکه پنج معرفی نشده است.

یک سینمایی متفاوت
گویا برنامه افخمی، فضایی متفاوت‌تر از دیگر برنامه‌های سینمایی و بویژه برنامه گذشته او یعنی هفت خواهد داشت. آنچنان که افخمی می‌گوید با نگاهی گسترده‌تر این برنامه سینمایی به سینمای بین‌الملل و به طور کلی هنر و فرهنگ می‌پردازد. پایگاه اطلاع‌رسانی سیما اعلام کرده یکی از اهداف این برنامه نیز استعدادیابی است و شاید به همین منظور مخاطبان هدف این برنامه بیشتر نوجوانان و جوانان هستند. هنوز شیوه و جزئیات طرح استعدادیابی این برنامه مشخص نشده است و روشن نیست بحث استعدادیابی در این برنامه تا چه اندازه جدی خواهد بود، اما با توجه به فضای کلی برنامه افخمی با هنرپیشه بعید به نظر می‌رسد همپوشانی چندانی داشته باشند.

نوشین مجلسی

رسانه