چالش با پایش

قانون؛ خط قرمز
سیدامیر سیاح، مدیر گروه دانش و اقتصاد شبکه یک در پاسخ به این سوال که آیا اعتراضات دولت و نهادها و برخی بخش‌های چالشی‌ پایش تاکنون باعث شده به موضوعی نپردازید به جام‌جم می‌گوید: گرچه فشارهایی کم و بیش خارج از سازمان به ما وارد می‌شود، اما خط قرمز ما در برنامه قانون است و در چارچوب قانون پیگیر مطالبات مقام معظم رهبری و مردم هستیم. حال ممکن است گاهی دستگاه‌های اجرایی و تشکل‌ها پا را فراتر از قانون بگذارند و همین باعث اصطکاک شود، اما اعتراض‌ها هیچ‌وقت باعث نشده تا برنامه متوقف شود، چون ما در محدوده قانون عمل کرده‌ایم و فشارهای بیرونی نتوانسته به برنامه لطمه‌ای وارد کند.
وی درباره این‌که به لحاظ بودجه مشکلی پیدا نکرده‌اید توضیح می‌دهد: به هر حال بودجه بخش مهمی است و منجر به محدودیت‌هایی می‌شود، اما ما به خاطر بودجه با مشکل حادی رو به رو نشده ایم. ضمن این‌که ما همیشه تلاش کرده ایم تا برنامه پایش را به روز نگه داریم و نقاط ضعف را برطرف کنیم.
مدیر گروه دانش و اقتصاد شبکه یک درباره اهداف و ماموریت‌های برنامه پایش می‌گوید: هدف ما حمایت از کار و سرمایه ایرانی است و سعی می‌کنیم رقابت و شفافیت را ایجاد کنیم. دلیل موفقیت و تاثیرگذاری برنامه هم این بوده که ما در قالب برنامه مستقل از کالای ایرانی حمایت می‌کنیم و همین منجر به محبوبیت برنامه شده است.
سیاح درباره این‌که آیا قرار است مجریان برنامه پایش تغییر کنند؟ عنوان می‌کند: ترکیب دلاوری و اسفندیاری خوب است و نظرسنجی‌ها هم نشان می‌دهد که مردم ارتباط خوبی برقرار کرده‌اند و قرار نیست این ترکیب تغییر کند.
هدفمند کردن سرمایه‌های سرگردان
مسعود بانصیری که تهیه‌کننده روزهای سه‌شنبه پایش است، درباره برنامه می‌گوید: برنامه پایش به من ارث رسیده است، چون تهیه‌کننده مولف برنامه نیستم و قبل از من و گروهم، افراد دیگری این برنامه را تهیه و اجرا می‌کردند و زحمت آن را می‌کشیدند. به همین دلیل بعد از این‌که برنامه پایش را به من سپردند، تلاش کردیم امانتدار خوبی باشیم و بینندگان آن را افزایش بدهیم.
وی ادامه می‌دهد: در مدتی که تهیه برنامه پایش را دارم، سعی کردیم مخاطب را از دست ندهیم و به تعداد مخاطبان بیفزاییم. رمز موفقیت برنامه پایش این است که تلاش کرده‌ایم حرف دل مردم را بزنیم. همچنین طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب از کالای ایرانی حمایت کنیم. خوشبختانه اقبال مردمی هم نسبت به برنامه زیاد است و با علاقه پیگیر آن هستند.
این تهیه‌کننده عنوان می‌کند: در حال حاضر بین مردم نقدینگی وجود دارد، اما نمی‌دادند با پولی که در اختیار دارند چه کارهایی می‌توانند انجام بدهند تا سهمی در اقتصاد ایران داشته باشند. کارشناسان در برنامه روز سه‌شنبه پایش به مردم توضیح می‌دهند که چگونه می‌توانند با سرمایه اندک کارآفرینی کنند. در واقع ما یاد می‌دهیم چگونه به این مهارت دست پیدا کنند که سرمایه‌هایشان را از سرگردانی خارج کنند تا پول‌هایشان را صرفا در خانه نگهداری نکنند. به عنوان نمونه به آنها آموزش می‌دهیم که راه‌اندازی پرورش یک نوع ماهی در چه زمینی امکانپذیر است؟ چقدر کارگر لازم است؟ سود سالانه این کار چقدر خواهد بود؟ و ... در واقع ما مردم را در کسب و کار راهنمایی می‌کنیم و سعی داریم مشاوران خوبی باشیم.
بانصیری درباره این‌که آیا در این مسیر با خط قرمزهایی هم رو به رو شده اید که باعث شود به یکی از مسائل روز نپردازید، توضیح می‌دهد: برخی مواقع یک مدیر صنفی در یک شهرستان سریع مجوز کسب و کار می‌دهد، اما یک مدیر دیگر و در یک شهرستان دیگر این مجوز را راحت صادر نمی‌کند.
متاسفانه گاهی مشکلاتی در ضعف اجرای قانون داریم و در برنامه سعی می‌کنیم به چنین مواردی بپردازیم و از مردم خواسته ایم با تلفن‌های همراهشان فیلم، ویدئو یا سلفی بگیرند و برای ما بفرستند تا به شکایت آنها در قالب برنامه رسیدگی کنیم.
وی در پاسخ به این که برخی انتقاد دارند برنامه پایش فقط به دولت انتقاد می‌کند و به دیگر نهادها کاری ندارد، توضیح می‌دهد: نه، این طور نیست. برنامه پایش روزهای یکشنبه به مسائل سیاسی و اقتصادی می‌پردازد و روزهای سه‌شنبه به معرفی کارآفرینان نمونه اختصاص دارد. در مجموع این طور نیست که ما فقط عملکرد دولت را مورد نقد قرار بدهیم، بلکه تلاش می‌کنیم به همه نهادهایی که در اجرای قوانین ضعف دارند، بپردازیم.
ضمن این‌که باید قبول کنید که بیشتر نهادها زیرمجموعه دولت محسوب می‌شوند. این تهیه‌کننده درباره این‌که آیا پیش آمده که تهدید هم شوید، می‌گوید: نه، ولی هر فردی ظرفیتی دارد و گاهی مسائلی که در برنامه پایش مطرح می‌شود، درست به مسؤول انتقال داده نمی‌شود و همین منجر به گلایه و اعتراض می‌شود. البته ما همیشه اعلام کرده ایم که فضای برنامه باز است و مسؤولان می‌توانند پاسخگوی شکایت‌های مردمی باشند.
خرده تهدیدهایی که مهم نیستند
محمد دلاوری، چهره شناخته شده بخش خبر رسانه ملی است که از مدتی پیش اجرای روزهای یکشنبه برنامه پایش را به‌عهده دارد. او درباره این‌که با توجه به چالشی بودن برنامه، آیا پیش آمده به خاطر بحث کردن با مهمان برنامه، مورد تهدید قرار بگیرد، می‌گوید: خیلی کم پیش آمده و خرده تهدیدها خیلی اهمیت ندارد و گاهی هم تذکر داده شده که در مباحث برنامه مراقبت بیشتری کنم.
وی در پاسخ به این که واکنش‌اش در مقابل تذکر چگونه است، عنوان می‌کند: تلاش می‌کنم مسائل کلی کشور و رسانه ملی در برنامه رعایت شود و در عین حال به این مساله توجه دارم که این باعث نشود ممیزی کنیم یا حرفی باشد، اما تلاش می‌کنیم به شکل جدی به مباحث بپردازیم تا مورد توجه مردم هم قرار بگیرد.
این مجری ادامه می‌دهد: البته سیاستمداران هم باید تحمل شان را بیشتر کنند، زیرا فقط برنامه پایش نیست که انتقاد می‌کند، بلکه کل رسانه‌های دنیا این کار را انجام می‌دهند و سیاستمداران هم به این مهارت دست پیدا کرده‌اند که نسبت به انتقادهای جدی و تند، عصبانی نشوند.
دلاوری درباره این‌که در طول روز چقدر مطالعه برای برنامه پایش می‌کنید، تاکید می‌کند: به واسطه شغلم هر روز پیگیرم و درباره خیلی از موضوعات صحبت می‌کنم. هیچ‌وقت دور نیستم و به نوعی صحبت درباره موضوعات روز کشوری بخشی از زندگی روزمره ام شده است.
وی با اشاره به بازتاب‌های خوب مردمی می‌گوید: خوشبختانه بازتاب برنامه پایش در میان مردم فوق‌العاده است، حتی برخلاف تصور اولیه خودم است و مردم واقعا محبت زیادی به ما دارند.
البته باید بگویم همه گروه برای موفقیت برنامه تلاش می‌کنند و این‌طور نیست که فقط من سهیم باشم. واقعا تیم تولید فشارهای زیادی را تحمل می‌کنند، اما دیده نمی‌شوند و حتی نامشان هم برده نمی‌شود. در واقع برنامه پایش حاصل یک کار گروهی منسجم است که با علاقه در مسیر هدفی که ترسیم کرده‌اند، قدم برمی‌دارند.

عقب‌نشینی دولت به خاطر مخالفت مردمی

برخی از قسمت‌های برنامه پایش مردم را به چالش زیادی واداشته است. یکی از این چالش‌ها زمستان 91 رخ داد. دولت وقت قصد داشت مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها را انجام بدهد. به همین دلیل معاون اول رئیس‌جمهور وقت در برنامه حاضر شد و کارشناس برنامه با او مناظره کرد.
در برنامه نظرسنجی موافق و مخالف با طرح برگزار شد و مردم رای دادند. بعد از اتمام نظرسنجی‌ها، تعدادی آرای مخالف بیشتر بود و همین باعث شد تا دولت عقب بنشیند و طرح اجرا نشود. همین نظرسنجی برنامه پایش منجر به سر و صدای زیادی شد و فردای آن روز مردم در کوچه و خیابان درباره این اتفاق صحبت می‌کردند.

ستاد پیگیری برنامه پایش

یکی از اقدامات مثبت در برنامه پایش که سهم عمده‌ای در موفقیت آن داشته، راه اندازی ستاد پیگیری مشکلات مردم است. این ستاد در قالب ده تا 13 نفر هستند و مشکلات مردم را در سایت میدون که متعلق به برنامه است، رصد کرده و بعد از بررسی‌های انجام‌شده با فرد مورد نظر ارتباط برقرار می‌کنند و از او می‌خواهند مشکل مربوط را در قالب گرفتن فیلم با تلفن همراه در اختیار برنامه بگذارد.
بعد از آن، محتوا در اختیار برنامه قرار داده می‌شود و عوامل سازنده متناسب با مشکل پیش آمده از مسؤولان دعوت به عمل می‌آورند تا پیگیر مطالبات مردمی باشند. البته گاهی هم مسؤولان خیلی توجه نمی‌کنند و حاضر نیستند در برنامه حضور داشته باشند.

نام‌های دردسرساز

گاهی حمایت از کالای ایرانی و کارآفرینان نمونه هم به اتفاقات با نمک در برنامه پایش منجر می‌شود، زیرا برخی کارآفرینان علاقه‌مند هستند نام خودشان را روی محصول تولید شده، بگذارند و آن وقت، همین دردسرساز می‌شود و عوامل سازنده برنامه پایش به‌سختی می‌توانند نام محصول را در برنامه بگویند.
به عنوان نمونه فردی به عنوان کارآفرین در برنامه دعوت‌شده بود که فلج بود. او دستگاهی ساخته بود که موتورسیکلت‌ها نیاز به باتری نداشته باشند و نام محصول را نام کوچک خودش گذاشته بود! یا گروهی دیگر دستگاهی به نام چوب‌خردکن اختراع کرده بودند و نام یک گروه بانکی را گذاشته بودند. گرچه محصول کارآفرینان به تولید انبوه نرسیده، اما ذکر همین نام‌ها مشکلاتی را به همراه دارد.

فاطمه عودباشی
رسانه