اورژانس گرمازدگی

بدن ما به طور طبیعی دارای سیستم تنظیم دماست. اما شرایطی مانند گرمای زیاد سیستم تنظیم دما را با مشکلاتی رو به‌رو می‌کند. زمانی که آب بدن کاهش می‌یابد و تعریق که وظیفه خنک کردن و دفع حرارت را به‌ عهده دارد، خشک می‌شود، گرمازدگی بروز می‌کند. بخصوص شیرخواران و افراد مسن در شرایطی که هوا گرم است، نمی‌توانند سیستم تعریق مناسبی داشته باشند و زودتر درگیر می‌شوند. جوانان یا افرادی که به‌واسطه شغل‌شان مجبورند، ساعات زیادی را در هوای گرم، ورزش یا کار کنند و کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند بیش از پیش در خطر گرمازدگی قرار دارند.

بی‌حال نشوید

گرمازدگی گاه چنان جدی می‌شود که اگر بموقع درمان نشود، حتی ممکن است مرگبار باشد. کارگران و ورزشکاران نیز باید تا می‌توانند در سایه و محیط‌های خنک کار و فعالیت کنند و مایعات کافی بنوشند. منظور از مصرف مایعات، نوشیدن کافئین نیست، بلکه بهتر است همان آب گوارا و معمولی را بنوشند. از علائم اولیه و هشدار‌دهنده می‌توان به بی‌حالی، ضعف و برافروختگی چهره اشاره کرد. گرفتگی عضلات، تاری دید، کاهش تمرکز و گیجی نیز از دیگر نشانه‌ها است. گاه ممکن است فرد گرمازده تشنج کند و علائم حیاتی‌اش با مشکلاتی رو‌به‌رو شود که در این صورت باید هرچه سریع‌تر و در شرایط مناسب به درمانگاه یا اورژانس مراجعه کند.

کوچولوها هشدار!

قرار دادن کودکان در ماشین به بهانه‌هایی مانند خرید رفتن و... کار بسیار خطرناکی است. دمای ماشینی که ثابت است، بسیار از محیط بیرون داغ‌تر است و ما شاهد هستیم کودکان یا حیواناتی که در ماشین بی‌حرکت می‌مانند، گرمازده می‌شوند. حتی بهتر است اجازه بازی کودکان در ماشین‌های پارک شده را در پارکینگ‌های سرپوشیده هم به این سادگی‌ها صادر نکنید. ممکن است در
یک لحظه غفلت کودکان در ماشین گیر کنند و در نهایت در هوای گرم داخل ماشین با خطر مرگ رو‌به‌رو شوند. بد نیست بدانید نمی‌توان زمان معینی برای بازه خطر گیر کردن کودکان تعیین کرد و این زمان به میزان دما و محیط جغرافیا بستگی دارد.

دستپاچه نشوید

در حالتی که گرمازدگی رخ می‌دهد دمای بدن ممکن است تا40 یا 5/41 درجه هم برسد. اگر به طور اتفاقی فردی که گرما‌زده شده بود، سر راهتان قرار گرفت، هل نشوید. نکات زیر به شما کمک خواهد کرد تا به او کمک کنید.

به بدن فرد بی‌حال دست بکشید، اگر گرما زده شده‌باشد، بدن داغی دارد و ممکن است، گیج و منگ باشد.

او را به نزدیک‌ترین محل خنک ببرید و در صورت امکان دمای محیط را کم کنید.

لباس‌هایش را سبک کنید و او را باد بزنید.

برای خنک کردن بدن از اسپری آب‌پاش استفاده کنید، باید به آرامی دمای بدن او را تا 5/38 درجه پایین بیاورید.

اگر هوشیار است، به او مایعات خنک بنوشانید (دمای این مایعات نه خیلی پایین و در حدود 4 درجه باشد).

در صورت لزوم از نیروهای امدادی کمک بگیرید.

چه زمانی مشکل جدی است؟

تکلیف تشنج بر اثر گرمازدگی که روشن است و باید هرچه سریع‌تر فرد را نزد پزشک برد، اما در شرایطی که خبری از تشنج نیست اگر با وجود اقدامات گفته شده همچنان حال فرد جا نیامد یا به محیط پیرامون آگاهی نداشت باید حتما او را نزد پزشک ببرید تا اقدامات پزشکی لازم برای او انجام شود. در اورژانس راه‌های مختلفی برای درمان وجود دارد، گاه به بیمار سرم تزریق می‌کنند یا از پتوهای خنک‌کننده مخصوص استفاده می‌کنند، گاه نیز در قسمت‌هایی از بدن یخ‌های خشک مخصوص قرار می‌دهند تا گردش خون در بدن به راه بیفتد.

آب معمولی یا طعم‌دار؟

برخی افراد اصرار دارند به آب خود چیزی اضافه یا به جای آب از مایعات دیگری استفاده کنند.

باید بگوییم آب مناسب‌ترین نوشیدنی است. مشکل بروز گرمازدگی در قند خون یا دمای بدن است و نمی‌توان با اضافه کردن شکر به آب یا مصرف مواد قندی از آن پیشگیری کرد. البته می‌توان از موادی مانند خاک‌شیر و... نیز بهره گرفت، اما کافئین، نوشابه‌های گازدار یا الکل‌دار به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. در برخی شرایط لازم است ورزشکاران از محلول‌هایی همراه با املاح استفاده کنند که برای استفاده از این محلول‌ها می‌توانید از پزشک خود سوال کنید تا در صورت لزوم تجویز شود.

نیلوفر جامه‌بزرگی

جام‌جم