دزد عروسک‌ها کجاست؟

یعنی کشوری با پیوست‌های رسانه‌ای توانسته درآمدی معادل یک‌سوم درآمد نفتی یک کشور را از طریق فروش محصولات جانبی یک شخصیت کسب کند. قدیم‌ها می‌گفتند «در تهران پول روی زمین ریخته فقط کافی است دولا شوی و آن را جمع کنی» حالا در حوزه شخصیت‌های کارتونی و عروسک‌ها هم این حرف صادق است؛ یعنی کافی است دولا شویم و پول‌ها را جمع کنیم. البته ماجرا به این سادگی‌ها هم نیست، برنامه‌ریزی و تولید هدفدار برای جلب توجه مخاطب، راهی است که باید در این صنعت به آن فکر کرد و قدم برداشت. اما در روزگار فعلی می‌بینیم که شخصیت‌هایی مانند «جناب‌خان»، «کلاه قرمزی»، «زی‌زی‌گولو» و ... که توانستند با مخاطب ارتباط برقرار کنند و در ذهن ماندگار شوند، رها شده و کسی سراغ کسب درآمد از محصولات جانبی آنها نیست. شاید نبود پیوست فرهنگی در تولیدات رسانه‌ای و همچنین جای خالی طرح توجیهی اقتصادی برای درآمدزایی از شخصیت‌های مشهور که در میان مخاطبان محبوبیت پیدا کرده‌اند، علت اصلی فراموش شدن آنها پس از گذشت مدتی از حضورشان در یک برنامه رسانه‌ای است. عروسک‌هایی که بخشی از خاطره دوران کودکی بسیاری از کودکان سال‌های دهه 60 و 70 را شکل می‌دهند و امروز تنها با حسرت از آنها یاد می‌کنند، در صورتی که به خاطر ظرفیت‌هایی که عروسک‌ها داشتند، می‌شد از آنها در دنباله‌های تلویزیونی استفاده کرد و محصولات بسیاری را تولید کرد و سود سرشاری از آنها را روانه اقتصاد فرهنگی کشور کرد. اقتصادی که این روزها حال و روز خوشی ندارد و روزی نیست که گلایه یکی از اهالی فرهنگ در حوزه‌های مختلف را در زمینه مشکلات اقتصادی عرصه فرهنگ شاهد نباشیم. شاید این‌طور به نظر بیاید که عروسک‌ها موجودات جانداری نیستند و مانند هنرمندان نیازی به یادکرد و پیگیری حال و روزشان نیست، در صورتی که این‌طور نیست. آنها در ذهن و زبان مخاطب زنده هستند و هنوز با گذشت سال‌های بسیار، کودکان آن روزها که امروز آدم‌های گنده‌ای شده‌اند با یادآوری خاطرات روزهای کودکی شاد می‌شوند. کاش یک نفر پیدا می‌شد و حال و روز «هادی و هدی»، «چاق و لاغر»، «سنجد» و ... را می‌پرسید تا روشن شود بر اثر بی‌توجهی چه کسی اثری از عروسک‌های ماندگار نیست و به تعبیری دزد عروسک‌های بچه‌های دیروز کجاست؟

حسام آبنوس/ روزنامه‌نگار