والی‌زاده و افشاریه از تهدیدات دوبله زیر‌زمینی می‌گویند

لوک و زورو در تعقیب زیر‌زمینی‌ها

اگر فیلمباز باشید، احتمالا گذرتان به سایت‌های دانلود فیلم افتاده است. منظورمان سایت‌هایی غیرقانونی و غیررسمی است که می‌توان با یک کلیک چه با خرید اشتراک به قیمتی ناچیز و چه حتی به‌طور رایگان، به انبوهی از فیلم و سریال‌های جدید و قدیم سینما و با بالاترین کیفیت دسترسی پیدا کرد و در خانه به تماشای آنها نشست.
کد خبر: ۱۱۴۴۹۴۶

خیلیها دوست دارند فیلمها را به زبان اصلی و با زیرنویس فارسی ببینند تا صدای واقعی بازیگران را بشنوند و بدون واسطه، حس و حال شخصیتها را دریافت کنند. در مقابل عده زیادی هم هستند که دوبله را به زیرنویس ترجیح میدهند و حوصله خواندن زیرنویس و احیانا از دست دادن برخی صحنههای فیلم به خاطر دنبال کردن دیالوگهای آن در پایین صفحه را ندارند.

برخی هم هستند که درباره هر دو شکل، موضع و نظر مثبتی دارند و دوست دارند هم نسخه دوبله فیلمها را ببینند و هم نسخه زبان اصلی و با زیرنویس فارسی را. در سالهای اخیر این امکان فراهم است که فیلمها با چند باند صوتی در اختیار مخاطبان قرار گیرد و آنها میتوانند به سادگی فیلم را از نسخه زبان اصلی به نسخه دوبله و بالعکس تغییر دهند.

نسخه دوبله فیلمهای کلاسیک و قدیمی این سایتها همگی مربوط به سالهای دور و زمان اکران آنها در سینما یا پخش آنها در تلویزیون است؛ آثاری عمدتا مشهور و محبوب که دوبلورهای برجسته ایرانی به جای ستارههای تاریخ سینمای جهان حرف میزدند.

در کنار این نسخه ها، نسخه دوبله فیلم و سریالهای جدید و سالهای اخیر جهان هم وجود دارد؛ آثاری که معمولا عنوان «دوبله کامل» در کنار آنها به چشم میخورد. منظورکارهایی است که دوبله آنها از آثار منتشر شده در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی وام گرفته شده و صدای دوبلورهای مطرح ایرانی هم در آن به گوش میرسد، اما آن صحنههایی که امکان پخش از رسانه ملی و شبکه نمایش خانگی را ندارد هم با زیرنویس فارسی قابل رویت است.

بجز اینها عنوانی چون «دوبله اختصاصی» هم در این سایتها دیده میشود و منظور فیلم و سریالهایی است که با صداهایی ناشناخته دوبله و معمولا نهچندان جذاب و دوست داشتنی در اختیار مخاطبان قرار میگیرد. بسیاری از کسانی که فقط نسخه دوبله فیلم و سریالها را میبینند، مشتری همیشگی این نسخهها هستند. باوجود این همه فیلم و سریال جدید که هر روز هم به شکل سرسامآوری به تعداد آنها هم افزوده میشود و بسیاری از آنها هم به دلایلی امکان دوبله و پخش از تلویزیون و شبکه نمایش خانگی را هم ندارند، فرصتی برای جولان شبکههای زیرزمینی و غیرقانونی دوبله فراهم کرده است.

هنرجویان کمتجربه برخی موسسات آموزش دوبله و گویندگی و علاقهمندان بیتجربه و بیتخصص دوبله، طعمههای خوبی برای گردانندگان سودجوی برخی از این سایتها و شبکههای فارسی زبان ماهواره هستند. افرادی که به هرحال در این بازار عرضه و تقاضا، فعالیت میکنند و به نیازهای موجود در این زمینه حتی با سطح و کیفیت پایین پاسخ میدهند.

گرچه هرازگاهی خبر برخورد قانونی با این سایتها و فعالیت غیرقانونی آنها منتشر میشود، اما میدانیم که فعالیت سایتهای مشابه، بهدلیل همان عرضه و تقاضا و عطش موجود در بازار فیلم و سریال متوقف نمیشود و کماکان ادامه دارد. سطح پایین کیفی دوبله این سایتها و برخی شبکههای فارسی زبان ماهواره، به نوعی ضربه و تهدیدی برای وضعیت دوبله رسمی و حرفهای کشور، چه در تلویزیون و چه در شبکه نمایش خانگی محسوب میشود و بسیاری از دوبلورها و گویندههای پیشکسوت و صداهای ماندگار قدیمی و دوبلورهای جوان و حرفهای عرصه دوبلاژ را خانه نشین و بیکار و کم کار کرده است.

بتازگی امیرهوشنگ زند، از گویندگان باسابقه و مدیردوبلاژهای ایرانی در گفتوگویی، از فعالیت گروههای زیرزمینی و غیرقانونی دوبله انتقاد و اشاره کرد که نهتنها با سایتهای خاطی در این زمینه برخورد نمیشود، بلکه آنها براحتی و منتفع شدن به شکل غیرقانونی به فعالیتشان ادامه میدهند.

در گزارش امروز صفحه سینمای جامجم، سراغ منوچهر والیزاده و غلامعلی افشاریه، دو نفر از اساتید دوبله ایران رفتیم و نظر آنها را درباره تهدیدات دوبله زیرزمینی جویا شدیم.

سودجویی از علاقه جوانان

منوچهر والیزاده، یکی از صداهای ماندگار دوبله ایران است و هر بار با شنیدن صدایش، احساس جوانی و نشاط به شنونده منتقل میشود. دوبلور لوک خوش شانس و بازیگرانی چون تام کروز، اوان مک گرگور و آکشی کومار در گفتوگو با جامجم به افت کیفی دوبله در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: دوبله همیشه افت و خیزهایی دارد و همیشه نسلی میرود و نسل دیگری میآید. تا مردم به این صداهای جدید عادت کنند، پانزده سالی زمان میبرد. الان افت دوبله بیشتر است و فعالیت گروههای زیرزمینی و دوبله فیلمهای غیرقانونی و حاشیهدار هم با کیفیت پایین به این وضعیت دامن زده است.

دوبلور تام هنکس و ویل اسمیت افزود: یکی از دلایل مهم این اوضاع نابسامان دوبله، افزایش استودیوهای تقلبی است. حالا وضع طوری شده که یکی با تماشای چند جلسه دوبله، خودش میرود آموزشگاه و کلاس دوبله و گویندگی باز میکند! وقتی هنرجویان این کلاسها و افراد علاقهمند نمیتوانند جایی در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی برای دوبله پیدا کنند، جذب دوبله زیرزمینی میشوند تا سرشان گرم شود. عدهای هم هستند که از علاقه این بچهها سودجویی میکنند. این افت خیلی بدی برای دوبله به حساب میآید و ارزشها از بین رفته است.

والیزاده ادامه داد: دوبله، یک شغل آزاد است و کسی نیست که بگوید آقا شما چرا دوبله میکنید؟ چون در اساسنامه قانونی برای آن تعریف نشده است. چه کسی میخواهد برخورد کند؟ الان دوبله راحت و دیجیتالی شده و دیگر آن حس و حال قدیم از بین رفته است. در گذشته افراد علاقهمند به استودیوها میآمدند و تست میدادند، اما الان طرف فیلم را دوبله میکند و میفرستد توی تلگرام و میگوید ببین من این فیلم را خوب حرف زدم یا بد! زمانه و پیشرفت تکنولوژی هم در این زمینه به کسانی که کار خلاف در دوبله میکنند، کمک کرده است.

هیچکس پاسخگو نیست

غلامعلی افشاریه، یکی از آن صداهای موقر و متین تاریخ دوبله است. صدای این گوینده پیشکسوت را شاید بیش از هر نقش دیگر، در سریال «زورو» و به نقش دون دیهگو به یاد داریم. این دوبلور، دوبله زیرزمینی را تهدید بزرگی برای دوبله حرفهای دانست و به جامجم گفت: گروههای دوبله زیرزمینی و قانونی کار را از بین بردهاند، چون با حداقل دستمزد و در زیرزمین کار میکنند.

مدیر دوبلاژ کارتون پسر شجاع افزود: متاسفانه هیچ تشکیلاتی هم پیگیر این مساله نیست. من و همکارانم عمری را در این زمینه فعالیت کردیم و خودم 58 سال است برای تلویزیون کار میکنم. حرفهایهای نسل قدیم و نسل جدید با شندرغاز دستمزد کار میکنند، اما بهدلیل فعالیت گروههای غیرقانونی و زیرزمینی دوبله، وضعیت آسیبپذیرتری پیدا کردهاند. راوی کارتون زمزمه گلاکن ادامه داد: افرادی در این دوبلههای زیرزمینی فعالیت میکنند که صلاحیت کار دوبله را ندارند. ضمن اینکه برخی از اینها فیلم و سریالهایی را هم دوبله میکنند که مساله دارند و قابل نمایش نیستند و دوبلورها هرچه دلشان میخواهد در فیلمها میگویند. افشاریه گفت: این مساله واقعا نیاز به واکاوی و آسیبشناسی دارد. امیدوارم این موضوع با پیگیری به نتیجه مثبتی برسد.

علی رستگار

روزنامهنگار

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها