استارت‌آپ‌ها زیر چتر اتحادیه

اولین مساله این است که باتوجه به تنها شرط عضویت در اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی یعنی داشتن مجوز فروشگاه اینترنتی، این اتحادیه تمام مشاغل تحت وب را دربرمی‌گیرد، از کسب‌وکاری که فرش یا لوازم تخلیه چاه به صورت آنلاین می‌فروشد تا استارت‌آپ‌های بزرگ و کوچک. جالب این‌که استارت‌آپ‌ها نیز در یک حد و اندازه نیستند، مثلا استارت‌آپی که گردش مالی میلیاردی دارد، گاهی ممکن است هدف و منافعش با یک استارت‌آپ کوچک که تازه شکل گرفته متفاوت باشد. حال سوال این است که آیا اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی می‌تواند تصمیماتی اخذ کند که برای همه این طیف‌های متفاوت مفید باشد؟ با توجه به این‌که در
هیات‌مدیره آن متولیان استارت‌آپ‌های بزرگی مانند دیجی‌کالا، اسنپ و… به چشم می‌خورد، برای ضد انحصارگرایی چه تدبیری اندیشیده شده است؟

مساله دیگر همپوشانی احتمالی این اتحادیه با سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور خواهد بود. سازمان نظام صنفی از ابتدا با تشکیل اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی مخالفت کرد و همین چند روز پیش، باقر بحری، عضو هیات مدیره و رئیس کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان با اشاره به تفسیر اشتباه و خودخوانده متولیان اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی از ماده 87 قانون نظام صنفی کشور گفت: «نتایج اولین دوره انتخابات این اتحادیه نشان داد اعضای هیات‌مدیره آن با کمتر از 50 رای انتخاب شده‌اند و حتی با وجود مفهوم صنفی اتحادیه به نظر می‌رسد دو نفر از منتخبان این
هیات مدیره از وابستگان مرکز دولتی توسعه تجارت الکترونیکی هستند.» سازمان نظام صنفی اعلام کرده با ذات اتحادیه مخالف نیست، با این مخالف است که از وظیفه خود عدول کند. بنا به اظهارنظر کارشناسان سازمان، این اتحادیه طبق قانون فقط باید در خصوص کسب‌وکارهای سنتی که می‌خواهند وارد فضای مجازی شوند،
عمل کند.

از طرف دیگر تعامل بین این اتحادیه با نهادهای مرتبط مانند مرکز توسعه تجارت الکترونیک، مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد و… نیز از مواردی است که باید مشخص شود.

مساله دیگر ضمانت اجرایی و کارآمد بودن این اتحادیه است. آیا این اتحادیه می‌تواند از فیلترینگ استارت‌آپ‌ها (مانند آنچه برای استارت‌آپ‌های فین‌تک پیش آمد) جلوگیری کند؟ یا اگر فردی شکایتی از استارت‌آپی داشت، چه مرجعی قرار است به این شکایت رسیدگی کند؟

تشکیل اتحادیه آن هم در راستای اهداف اکوسیستم استارت‌آپی ایران نه‌تنها ایرادی ندارد، بلکه می‌تواند امیدوارکننده نیز باشد، اما با توجه به تجارب گذشته در تشکیل اتحادیه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مشابه می‌دانیم صرف به وجود آمدن این تشکل‌ها اگر کارایی لازم را نداشته باشد نه تنها کارآمد نیست، بلکه باعث قدرت گرفتن عده‌ای و زد و بندهای بعدی می‌شود. بنابراین توقع فعالان حوزه این است که این اتحادیه در مسیر درست حرکت کند.

مائده گیوه‌چین | دبیر کلیک