اسرارِ مگو در شبکه‌های اجتماعی

خیلی‌ها نگران هستند شرکت‌ها اطلاعاتشان را به سرقت ببرند، اما حقیقت اینجاست که خود ما خیلی از اطلاعاتمان را دو دستی تقدیم می‌کنیم، بی‌آن که حواسمان باشد‍. همین که بدانید فیسبوک از طریق پست‌ها و نظرات شما چه اطلاعاتی درباره‌تان کسب می‌کند، برق از سرتان خواهد پرید. در ادامه به مواردی اشاره می‌کنیم که اگر حریم خصوصیتان برایتان مهم است، هرگز نباید آن را به اشتراک بگذارید.

1-وقتی در سفر هستید

خیلی از ما، پس از این که بلیت، ویزا یا صرفا مرخصیمان جور می‌شود تا یک سفر درست و حسابی برویم، وسوسه می‌شویم هیجانمان را با دوستان و آشنایان به اشتراک بگذاریم. اگر چنین فکری به سرتان زد، بیشتر فکر کنید.

به اشتراک گذاشتن مقصد سفر و زمان برگشت‌تان با تمام دنیا، کار هوشمندانه‌ای نیست. معلوم نیست چه کسی پست‌تان را ببیند و براساس آنچه نوشته‌اید، نقشه سرقت از منزلتان را بریزد.

اگر واقعا مایلید لذت سفرتان را با دیگران سهیم شوید، به جای این که هر عکسی را به محض گرفتن به اشتراک بگذارید، صبر کنید به خانه برگردید و سپس سر فرصت، بهترین تصاویر خود را انتخاب کنید. شاید هیجانش کمتر باشد، اما امنیتش بیشتر است.

2- ژئولوکیشن و چک- این

همه می‌دانیم گوشی‌های هوشمند می‌توانند موقعیت جی.پی.اس افراد را پیدا کنند، اما آیا می‌دانستید آنها قادرند جایتان را هم از طریق مرورگر اینترنتی شما پیدا کنند؟ نرم‌افزارهایی مانند فیسبوک و توییتر از این طریق از محل حضور شما اطلاع پیدا کرده و تقریبا بهترین گزینه را برای انتخاب لوکیشن در اختیارتان می‌گذارند.

افراد سودجو قادرند اطلاعات ژئولوکیشنی شما را استخراج و حتی اطلاعات خصوصی شما را گردآوری کنند و شما را مورد حمله داکس ـ انتشار عمومی اطلاعات خصوصی ـ قرار بدهند.

همچنین از قابلیت check-in که در بسیاری از نرم‌افزارهای اجتماعی هست، استفاده نکنید. شاید اشتراک محل حضورتان در هر لحظه با خانواده، به نظر خیلی جذاب بیاید، اما واقعا به خطراتش نمی‌ارزد.

3- افشای اطلاعات محرمانه

چه در یک اداره دولتی کار کنید، چه در تیم تولید یک سریال تلویزیونی جدید و چه مثل ما خبرنگار و مترجم باشید، هیچ وقت پیشاپیش اخبار را منتشر نکنید. در بعضی موارد، این خبط به دلخوری و ناراحتی منجر شده و در بعضی موارد می‌تواند پیگرد قانونی در پی داشته باشد. کلا عجله زیادی در خبررسانی، نه اخلاقی است نه منطقی.

4- شکایت و رجزخوانی

اگر نمی‌خواهید شکایت‌هایی که از محل کار یا کارفرمای خود دارید توسط دیگران دیده شود، به هیچ عنوان ناراحتی خود را به فضای مجازی نکشانید؛ بخصوص اگر در لحظه نوشتن، سرتان داغ باشد. حرفتان را مزمزه کنید. آینده‌نگری کنید و اگر حس کردید تا یک هفته آینده حس‌تان تغییر خواهد کرد، دست نگه دارید. صبوری کمک می‌کند اگر لزومی به شکایت نوشتن هم باشد، آن را با منطق و صلابت قلم انجام بدهید، نه با گفتار نسنجیده.

این قانون به نظر دادن درباره پدیده‌های اجتماعی و سیاسی در فضای مجازی هم قابل تعمیم است.

5- مدرک‌سازی سهوی

کاربر عزیز اگر جایی بوده‌اید که نباید، اگر کاری کرده‌اید که نباید و اگر با کسانی گشته‌اید که نباید، از پست کردن عکس‌هایش احتراز کنید! چنین پست‌هایی شاید چند لایک و تملق‌های رفقا را در پی داشته باشد، اما پیش از ارسال پست‌تان، با خود بیندیشید که آیا در حال یک سرمایه‌گذاری مثبت هستم یا یک خطای خانمان‌برانداز؟

6- خریدهای تازه و پرهزینه

یکی دیگر از چیزهایی که اغلب مایلیم در شبکه‌های اجتماعی پزش را بدهیم، وسایل و گجت‌های تازه و گرانقیمتی هستند که می‌خریم! چه گوشی باشد، چه تبلت، لپ‌تاپ، ماشین، خانه یا هر چیز دیگر ممکن است از سر هیجان و خوشحالی ـ نه لزوما پز دادن ـ بخواهیم تصاویرش را به اشتراک بگذاریم، اما دو دلیل برای دوری از این کار وجود دارد.

یک دلیل این‌که وقتی بخشی از زندگیمان را توی چشم دیگران می‌کنیم، ممکن است حس حسادت یا حتی انزجار دیگران را برانگیزانیم. دلیل دوم هم به احتیاط برمی‌گردد. نمایش ماشین یا گوشی یا هر چیز تازه‌ای که خریده‌ایم به بقیه دنیا، لزوما توجه سارقان را جلب نمی‌کند. گاهی ممکن است یک فرد بدخواه با استناد به عکسی که گذاشته‌اید، برایتان گرفتاری درست کند یا در محیط کار به مرکز طعنه‌ها و کنایه‌های اطرافیان تبدیل شوید.

7- پند و اندرزهای فردی

صفحات و کانال‌های زیادی در فضای مجازی فعالیت دارند که افراد در آنها از دیگر اعضا درخواست راهنمایی می‌کنند. ممکن است این راهنمایی‌ها در زمینه مصرف دارو، لاغری، حقوق قضایی، نحوه بهبود رابطه عاشقانه یا هر چیز دیگری باشد. چه تخصص داشته باشید، چه خیال کنید تخصص دارید از این کار حذر کنید!

دستمزد بالایی که روانشناسان متخصص می‌گیرند، بیخود و بی‌دلیل نیست. آنها باید بیمار، وجوه شخصیتی، جزئیات ریز زندگی‌ و حتی نحوه تفکر و عقاید باطنی‌اش را بدانند تا بتوانند او را درست راهنمایی کنند. اگر در مقام جوینده نصیحت هستید هم از مشاوره گرفتن در محیط مجازی پرهیز کنید.

8- کلاهبرداری، دعوت‌ها و قرعه‌کشی‌ها

این روزها زیاد می‌بینیم که از درمان قطعی فلان مرضی که هیچ دانشمند پذیرفته‌شده‌ای راه‌حلش را نیافته حرف می‌زنند. شماره شخصی هنرمندان را منتشر می‌کنند و وعده دیدن ویدئوهای خصوصی آنها را می‌دهند یا می‌گویند فلان پست را بین فلان تعداد فرد به اشتراک بگذارید و گوشی موبایل ببرید. اگر کارتان شده به اشتراک گذاشتن چنین پست‌هایی بدانید که این کار در بهترین حالت ممکن، ترویج اسپم است و در بدترین حالت، نوعی سوءاستفاده، اما فراتر از آن، بسیاری از پست‌های اینچنینی، چیزی جز کلاهبرداری نیست؛ کلاهبرداری‌هایی که گاهی در دنیای حقیقی به شکل بازاریابی شبکه‌ای بروز کرده و در دنیای مجازی ممکن است در حقیقت بهانه‌ای برای اشاعه بدافزار و گشایش راه‌های نفوذ به محتوای خصوصی افراد و سوء‌استفاده از آنها باشد.

9- هر چیزی که بعدا پشیمانتان کند

این را ملکه ذهن خود کنید: «هر چیزی در محیط مجازی به اشتراک بگذارید، عملا غیرقابل زدودن است!» معلوم نیست پست‌های شما را چه کسی دیده، چه کسی ذخیره کرده و چه کسی با افراد دیگر به اشتراک گذاشته است. بسیاری از متودهای «تخریب خودکار» یا Self-Destruct صد درصد موثر نیستند. پس اگر می‌خواهید چیزی منتشر کنید که از درست بودنش مطمئن نیستید یا به آن اعتقاد ندارید، دست نگه‌دارید، مبادا بعدا پشیمان شوید که سودی ندارد.

سیاوش شهبازی