قرارداد با ژاپنی‌ها برای پیش‌بینی گردوغبار

به گزارش جام‌جم، با تداوم وقوع گردوغبار در استان خوزستان که هر سال نیز بر شدت آن افزوده می‌شود، راهکارهای زیادی اندیشیده شد و برنامه‌های متعددی در سازمان محیط زیست کشور و هیات دولت به تصویب رسید که از یک ماه پیش این برنامه‌ها (که عمدتا شامل نهال‌کاری و آبگیری تالاب‌هاست)، با جدیت درحال پیگیری و انجام است. هدف عمده این برنامه‌ها مهار کانون‌های داخلی گردوغبار است که در سطوح وسیعی از خوزستان و به دلیل خشکی تالاب‌ها و خشکسالی‌های یک دهه اخیر ایجاد شده است. قرار شده این برنامه‌ها در چند مرحله و در یک بازه پنجساله به سرانجام برسد و هموطنان خوزستان را دست‌کم از شر ریزگردهای داخلی نجات دهد.

اما تا زمان حصول این نتیجه، گردوغبار و مشکلات متعددش که گاهی فلج‌کننده کار و تحصیل و زندگی و حتی سلامت مردم جنوب است، همچنان مهمان خوزستانی‌ها خواهد بود.

البته در برخی کشورهای پیشرفته که با مشکل ریزگردها مواجه هستند، با ساخت و نصب دستگاهی برای پیش بینی زمان وقوع گردوغبار برای این معضل هم چاره‌اندیشی شده تا خسارات و پیامدهای منفی کمتری را در مناطق غبارخیز خود شاهد باشند. یکی از این کشورها ژاپن است که اخیرا تجربه خود در این زمینه را در اختیار ایران قرار داده است.

ژاپنی‌ها در اهواز

در همین زمینه هیات کارشناسی مشترک ایران و ژاپن برای بررسی بحران ریزگردها شامگاه دوشنبه هفته جاری در اهواز تشکیل جلسه دادند.

احمدرضا لاهیجان‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در این باره گفت: وزارت محیط زیست ژاپن و ایران تفاهم‌نامه‌ای برای تبادل اطلاعات و همکاری در حوزه مسائل زیست محیطی منعقد کردند که ریزگردها نیز از جمله این موارد است.

وی بابیان این که ژاپن در معرض گرد‌و‌غبار کشورهای همسایه قرار دارد، افزود: این کشور تجربه‌ای در زمینه پیش‌بینی و هشدار در زمان وقوع پدیده گرد و غبار دارد که این سیستم از سوی دانشگاه‌های این کشور ابداع و در مغولستان و چین نصب شده است.

به گفته وی، قرار شد این سیستم به صورت آزمایشی در ایران نیز استفاده شود، به همین منظور دو نقطه در خوزستان و سیستان و بلوچستان که بیشترین مشکل را در زمینه گرد و غبار دارند، تعیین شده است.

لاهیجان‌زاده با بیان این که سیستم تحقیقاتی ژاپن تا شهریور امسال در اهواز نصب می‌شود، تصریح کرد: به دلیل نیاز به اینترنت مطمئن، قرار است این دستگاه در اداره کل محیط زیست خوزستان نصب شود.

ویژگی‌های دستگاه

دستگاه پیش‌بینی‌کننده ریزگردها، قابلیت تشخیص و پیش‌بینی توده گرد‌و‌غبار را تا ارتفاع 122 کیلومتر دارد، این دستگاه می‌تواند منبع ذرات گرد‌و‌غبار (طبیعی یا صنعتی) را مشخص کند. همچنین می‌توان از این دستگاه در زمان وقوع پدیده وارونگی دما (اینورژن) و تعیین میزان آلودگی ناشی از صنعت یا خودرو، نیز استفاده کرد. اما باید منتظر ماند و دید این دستگاه با شرایط هوایی و اقلیمی اهواز (غلظت شدید ریزگردها و رطوبت هوا) همچنان کارایی خود را حفظ خواهد کرد یا خیر. مدیر طرح ملی مقابله با گرد و غبار نیز با بیان این که استفاده از این سیستم اکنون در مرحله بررسی است، گفت: این سیستم نمی‌تواند مشکل گرد و غبار خوزستان را حل کند، اما از آنجا که نیاز امروز خوزستان هشدار بموقع به شهروندان درخصوص وقوع گردوغبار است، در صورت موفقیت‌آمیز بودن آزمایش‌ها، تنها برای پیش‌بینی توده گرد‌و غبار از آن استفاده خواهد شد.

ضیاءالدین شعاعی افزود: توفان گرد‌و غبار بهمن 95 در خوزستان، در دنیا بی‌سابقه بوده و محققان این حوزه هنوز در حال بررسی علل قطع برق در نتیجه اختلاط شرجی و ریزگرد هستند.

درختکاری، حربه ژاپن در مقابل گرد و غبار

در همین حال معاون مدیر امور بین‌الملل وزارت محیط زیست ژاپن، هدف از مشارکت در این تحقیقات را پاسخ به درخواست سازمان حفاظت محیط زیست ایران برای استفاده از تجارب جهانی به منظور پیش‌بینی گرد‌و‌غبار عنوان کرد.

«میشی یو کاکه گاوا» افزود: تیم تحقیقاتی ژاپن تصمیم دارد کارایی این سیستم را در شرایط گرد و غبار بالا که در خوزستان رخ می‌دهد، آزمایش کند که در این صورت می‌توان دستگاه‌های دیگری را در عراق و ایران نصب کرد.

وی یادآور شد در ژاپن نیز گرد و غبار مناطق غربی این کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به همین دلیل همکاری تحقیقاتی با کشورهای مغولستان، چین و کره جنوبی برای پیش‌بینی توده گرد‌و‌غبار انجام شده است.

«کاکه گاوا» در عین حال درختکاری را تنها راهکار ژاپن برای مقابله با گرد و غبار دانست و تاکید کرد: ژاپن برای مقابله با گردوغبار، به درختکاری و توسعه فضای سبز این کشور اقدام کرده و در کشورهای دیگر نیز از طریق NGOها همین برنامه را دنبال کرده که بر اساس گزارش‌های دریافتی این اقدامات باعث کاهش گرد‌و‌ غبار شده است.

به گفته وی اما استفاده از سیستم پیش‌بینی گردوغبار در این کشور باعث شده هشدارهای لازم به مردم داده شده، مدارس بموقع تعطیل شود و آگاه‌سازی نسبت به جلوگیری از تردد کودکان و بیماران در محیط خارج صورت گیرد که همه این اقدامات در جهت حفظ سلامت شهروندان انجام شده است.

فاطمه مرادزاده

ایران