ساعتی با استاد دلهره و هیجان

این سریال مجموعه‌ای طولانی و متشکل از فیلم‌هایی با زمان50 دقیقه است که در هر قسمت پخش می‌شود. این سریال که به نام «ساعتی با آلفرد هیچکاک» آن را می‌شناسیم بخشی از مجموعه سریالی به نام «آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند» است و همان طور که از نامش برمی‌آید این مجموعه، سریالی است که آلفرد هیچکاک تهیه کرده و تولید آن را به عهده داشته و می‌توان گفت این سریال مانند فیلم‌های این استاد سینما آثاری هیچکاکی و از دنیای تعلیق و دلهره است.

هیچکاک همیشگی

«ساعتی با آلفرد هیچکاک» بخشی از مجموعه سریالی به نام «آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند» است که آلفرد هیچکاک استاد سرشناس سینما آن را تهیه کرده است. . آلفرد هیچکاک یک کارگردان انگلیسی متولد 1899 بود و سال 1980 در سن 81 سالگی درگذشت. هیچکاک بعد از موفقیت در انگلستان در حالی که کارگردان جوانی بود به هالیوود رفت و عمده فعالیت‌هایش در صنعت فیلمسازی را در آنجا ادامه داد. هیچکاک را استاد دلهره و تعلیق در سینما می‌دانند، چراکه فیلم‌های او ارائه داستان‌های معمایی و دلهره‌آور بود. هیچکاک طی 60 سال فعالیت جدی و مستمر سینمایی‌اش در ساخت حدود 50 فیلم سینمایی سهم داشت و تبدیل به سرشناس‌ترین و مهم‌ترین کارگردان تاریخ سینمای جهان شد. در بسیاری از نظرسنجی‌های تخصصی، هیچکاک به عنوان مهم‌ترین کارگردان تاریخ سینمای جهان شمرده می‌شود. فیلم‌هایی چون سرگیجه، روانی، شمال از شمال غربی و پنجره پشتی چهار فیلم از هیچکاک است که در میان صدفیلم برتر تمام دوران قرار دارند. خودش درباره سبک و سیاق کاری‌اش می‌گوید: «برای فیلمسازان دستورالعمل‌هایی وجود دارد که باید درست به کار بگیرند، من اما به پیام فیلم توجه نمی‌کنم. من مثل نقاشی هستم که روی تابلو یک گل را نقاشی می‌کند. ساخت فیلم پول می‌خواهد. وجدان من به عنوان کارگردان می‌گوید باید کاری کنم که سرمایه‌گذار بتواند پولش را برگرداند. سینما صحنه نمایشی مملو از صندلی مخاطبان است که باید آنها را پرکرد و برای نگهداشتن آنها روی صندلی بهترین راه تعلیق است. اگر قرار بود سیندرلا هم بسازم مطمئن هستم مردم زمانی از دیدن فیلم راضی می‌شدند که توی کالسکه یک جنازه پیدا می‌شد. خیلی از تماشاگران فیلم‌هایم از فرط اضطراب و هیجان فریاد می‌زنند و من از این اتفاق خوشحال می‌شوم. من روش داستانگویی را از خود داستانگویی بیشتر دوست دارم.»

ساعتی با استاد دلهره

ساعتی با آلفرد هیچکاک مجموعه‌ای منتخب از آثاری به تهیه‌کنندگی آلفرد هیچکاک است که در دو شبکه سی‌بی‌اس و ان‌بی‌سی طی سال‌های 1955 تا 1965 روی آنتن رفت. در آن زمان هیچکاک برنامه‌ریزی کرده بود مجموعه‌ای را تهیه کند و بسازد که به مدت سه دهه از تلویزیون پخش شود. سریالی که بعدها مجله معتبر تایم آن را به عنوان یکی از صد اثر برگزیده تمام دوران تاریخ تلویزیون انتخاب کرد. انجمن نویسندگان آمریکا نیز این مجموعه را در میان بهترین متن نمایشی تمام دوران سریال سازی برگزید. ساعتی با آلفرد هیچکاک مجموعه منتخبی از متن‌ها و داستان‌های فوق‌العاده است که به سبک هیچکاک ساخته شده‌اند. هرچند این سریال به دلیل پخش از تلویزیون و سختگیری‌ها و ممیزی‌های تلویزیون در آن زمان نمی توانست مانند آثار سینمایی هیچکاک در ساخت دلهره بی‌پروا باشد، اما در نهایت نتیجه حاصله آثاری با سبک و سیاق استاد دلهره سینمای جهان است.

یک سریال هیچکاکی

ساعتی با آلفرد هیچکاک که در ادامه آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند تولید شده یک سریال با سبک و سیاق آلفرد هیچکاک است. هیچکاک برای نشان دادن این موضوع از همان ابتدا روی صفحه ظاهر می‌شود و داستان را به مخاطب معرفی می‌کند، همان طور که در پایان نیز برای یک جمع‌بندی متفاوت و هیچکاکی به صحنه می‌آید. در هر قسمت دوربین محو در یک نقاشی ساده با المان‌های هیچکاکی است. موسیقی زمینه هم موسیقی مراسم تشییع جنازه مارس چارلز گراند است که از یک مراسم خیمه‌شب‌بازی عروسکی به همین نام گرفته شده است. آلفرد هیچکاک هر بار همچون یک شبح از گوشه سمت راست تصویر وارد می‌شود و در مرکز تصویر می‌ایستد. او بعد از ایستادن مقابل دوربین همواره می‌گوید: «عصر بخیر» و این گونه است که سریال دلهره‌آور ساعتی با آلفرد هیچکاک آغاز می‌شود. در این بین استفاده از موسیقی زمینه که ساخته برنارد هرمن است نیز یکی از نکات کلیدی برای القای دلهره و هیجان فیلم به مخاطب است. استفاده از طراحی کاریکاتورگونه در همان ابتدا و موسیقی تشییع جنازه مارس گراند به نوعی بیانگر ارتباط عمیق و جدی آلفرد هیچکاک با فرهنگ عامه است. هیچکاک با استفاده از لحنی هجوآمیز و مسخره برای معرفی هر فیلم در استودیویی خالی به تعلیق و هیجان مخاطب می‌افزاید. متن‌های جالب و تک‌گویی‌های آلفرد هیچکاک در ابتدا و انتهای هر قسمت را جیمز بی‌.آلاردایس نوشته است.

2 نسخه از یک سریال

صحنه‌های معرفی و پایان‌بندی هر قسمت حداقل برای دو نسخه اصلی نوشته شد؛ یک نسخه برای مخاطبان آمریکایی و دیگری برای مخاطبان اروپایی. در نسخه آمریکایی اغلب هجو و به تمسخر گرفتن یک کالای محبوب تجاری یا حامیان مالی و درواقع می‌توان گفت نسخه‌های آمریکایی بیشتر هجو نگاه تجاری در آن سال‌ها بود، اما در نسخه اروپایی به جای کنایه‌های تجاری دیالوگ‌های طنز مرتبط با فرهنگ آمریکایی جایگزین شد. حتی برای برخی نسخه‌ها صحبت‌های هیچکاک در ابتدا و انتهای فیلم به زبان‌های فرانسه و آلمانی ضبط شد.

پایان‌های عجیب

سریال ساعتی با آلفرد هیچکاک معمولا پایانی عجیب دارد که بعد از صحبت‌های آلفرد هیچکاک در پایان‌بندی هر قسمت عجیب‌تر هم می‌شود. معمولا پایان هر قسمت کمی مجهول می‌ماند و انتظار می‌رود با سخنان پایانی هیچکاک روی تیتراژ نهایی پایان نیز قابل فهم شود، اما هیچکاک در پایان با یک جمع‌بندی کاملا هجو، دور از انتظار و حتی غلوآمیز اخلاقیات غیرقابل باور و پیام‌های شعارگونه سریال‌های آمریکایی را به چالش می‌کشد.

قسمت‌هایی که طولانی شد

ابتدا فیلمنامه‌هایی به مدت 25 دقیقه برای هر قسمت از سریال ساعتی با آلفرد هیچکاک نوشته شد که در نهایت این زمان به 50 دقیقه برای هر قسمت رسید.

قسمت‌هایی که هیچکاک ساخت

آلفرد هیچکاک اما فقط تهیه‌کننده این سریال نیست، چراکه او 17 قسمت از 268 قسمت این سریال را خودش کارگردانی کرد.

لطیفه‌های خشک و طنز سیاه

فیلم «سرگیجه» ساخته آلفرد هیچکاک در بسیاری از معتبرترین نظرسنجی‌ها در صدر بهترین فیلم‌های تمام دوران قرار دارد، اما هیچکاک به همان اندازه که برای این فیلم انرژی گذاشت روی پخش سریالش از تلویزیون نیز متمرکز بود. چه کسی می‌تواند شبح هیچکاک را روی موسیقی برنارد هرمن ببیند و تحت تاثیر قرار نگیرد؟! این بهترین معرفی برای ورود و تماشای این سریال جذاب است. هیچکاک به عنوان معرفی‌کننده سریال هر بار ابتدا روی صحنه می‌آید و با استفاده از لطیفه‌های خشک و طنز سیاهش وعده داشتن ساعتی لذتبخش از دلهره و هیجان هیچکاکی را به مخاطب می‌دهد. مجموعه سریال‌های ساخته هیچکاک اولین بار سال 1955 با عنوان آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند آغاز شد و سپس از سال 1965 همین مجموعه با عنوان ساعتی با آلفرد هیچکاک ادامه یافت.

اسامی بزرگ در سریال

ویلیام فریدکین، کارگردان سرشناس فیلم‌های ارتباط فرانسوی و جن‌گیر یکی از کارگردانانی است که در این مجموعه همکاری کرده است. فریدکین قسمت پایانی یکی از قسمت های این سریال را به نام «خارج از فصل» کارگردانی کرده است. سیدنی پولاک، دیگر کارگردان مطرح و سرشناس نیز برخی قسمت‌های این سریال را کارگردانی کرده است.

بازیگران سرشناس

بازیگران مطرحی در طول سریال ساعتی با آلفرد هیچکاک بازی کرده‌اند؛ پاتریشیا هیچکاک، دختر آلفرد هیچکاک یکی از این بازیگران است. رابرت هورتون، جیمز گلیسون، جان ویلیامز، رابرت اچ هریس، راسل کالینز، پرسی هلتون و کارمن متیوز دیگر بازیگران مطرحی هستند که در نقش‌های اصلی این سریال بازی کرده‌اند، اما بازیگران مطرح دیگری چون لارنس هاروی، والتر ماتیو، جوزف کاتن و باربارا بل‌گدس نیز در نقش‌های کوتاهی در این سریال ایفای نقش کرده‌اند.

امید ذاکری نیا