تغییرات اقلیمی و وابستگی مردم جرقه آتش در جنگل

عباس بانچ‌شفیعی در گفت و گو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که دلیل گسترش آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور بویژه در سال‌های اخیر چیست؟ اظهار کرد: یکی از دلایل اصلی تغییرات اقلیم است به این مفهوم که افزایش گرمای زمین و کاهش نزولات جوی باعث شده استعداد جنگل‌ها برای آتش گرفتن بیشتر شود و وقتی رطوبت چوب کاهش پیدا کند و دما بالا رود طبیعی است که کوچکترین شروع آتش‌سوزی می‌تواند فاجعه بیافریند. وی ادامه داد: از طرفی دیگر در مناطق غیر از جنگل‌های شمال کشور به دلیل رطوبت زیاد شمال کشور و همچنین وابستگی کمتر روستانشینان شمالی به جنگل، پدیده آتش‌سوزی بیشتر در سایر نواحی رویشی علی‌الخصوص نواحی زاگرس رواج بیشتری دارد. بنابراین می‌توان گفت تغییرات اقلیمی و وابستگی زیاد مردم به منابع جنگلی، عواملی هستند که دست به دست هم داده و باعث گسترش آتش‌سوزی در سال‌های اخیر شده است.

*«چرا ممنوع» و تاثیر آن بر میزان آتش‌سوزی‌ها

دانشیار دانشگاه ارومیه در باره تاثیر ایجاد مناطق «چرا ممنوع» در افزایش آتش‌سوزی‌ها، گفت: ایجاد این مناطق می‌تواند در این زمینه موثر باشد چون وقتی منطقه‌ای از لحاظ چرا، ممنوع اعلام می‌شود مواد قابل اشتعال زیاد شود که معمولا در ترسالی‌ها پوشش علفی کف جنگل بیش از حد رشد می‌کند و این پوشش در فصل خشک سال، به مواد قابل اشتعال تبدیل شده و چون در سطح پیوستگی دارد باعث می‌شود آتش‌سوزی به سرعت گسترش یابد.

بانچ‌شفیعی تصریح کرد: با منطق «چرا ممنوع» موافق نیستم البته در برخی مناطق برای حمایت از گونه‌های جنگلی باید این کار را انجام داد اما باید در کنار آن راهکارهای جایگزین را پیش‌بینی کرد؛ مثلا به دامداران باید اجازه داد خودشان به مناطق چرا ممنوع آمده و به صورت دستی علوفه‌ها را برداشت کنند بدون اینکه به درختان و نهال‌ها آسیب بزنند و یا اینکه خود ادارات مرتبط این پوشش علفی را برداشت کرده و از منطقه دور کنند و یا در اختیار دامداران قرار دهند.

عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه در ادامه در خصوص ارزیابی از عمق آتش‌سوزی‌ها و تاثیری که بر مناطق جنگلی دارند، گفت: هر چقدر به سمت جلو می‌رویم، سال به سال بر شدت و تعداد آتش‌سوزی‌ها افزوده می‌شود و با توجه به اینکه ایران از نظر منابع جنگلی و پوشش گیاهی جزو کشورهای فقیر محسوب می‌شود این پدیده به یک چالش بزرگ تبدیل شده و اثرات آن جبران‌ناپذیر می‌شود.

بانچ شفیعی با اشاره به اینکه عمده آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های زاگرس است، افزود: این جنگل‌ها نقش عمده‌ای در ذخیره آب، حفاظت خاک و فراهم آوردن یک محیط زیست سالم برای انسان‌ها دارد که اگر آتش‌سوزی این اکوسیستم ارزشمند را از بین ببرد می‌توان گفت که آینده کشورمان با مشکل مواجه خواهد شد.