این شکستگی پُردردسر

گاهی شکستگی‌هایی که در سن بالا اتفاق می‌افتند به قدری شدید هستند که باید برای درمان آنها، جراحی انجام داد البته در برخی موارد، جراحی هم کاری از پیش نمی‌برد و استخوان جوش نمی‌خورد. یکی از شکستگی‌های شایع در بین سالمندان، شکستگی در قسمت فوقانی استخوان ران (ناحیه مفصل ران) محسوب می‌شود. دکتر علی ترکمان، متخصص ارتوپدی و آسیب‌های ورزشی، فلوشیپ زانو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، از این نوع شکستگی می‌گوید.

خانم‌ها مواظب شکستن باشید

انواع شکستگی می‌تواند در افراد مسن ایجاد شود ولی شکستگی در قسمت فوقانی استخوان ران (ناحیه مفصل ران)، شایع است. این نوع شکستگی، بیشتر در افراد بالای 60 سال دیده می‌شود. دلیل اصلی به وجود آورنده این نوع شکستگی، زمین خوردن و پوکی استخوان محسوب می‌شود. خانم‌ها بیش از آقایان، مستعد این نوع شکستگی هستند و دلیل آن شیوع بیشتر پوکی‌ استخوان، در خانم‌هاست. همچنین کاهش قدرت عضلانی، در خانم‌های یائسه دیده می‌شود که این مساله می‌تواند به زمینه‌ای برای ایجاد شکستگی در قسمت فوقانی استخوان ران تبدیل شود.

شکستگی و دردسرهای آن

بعد از عمل جراحی، باید به نکاتی که پزشک متخصص جراحی ارتوپد می‌گوید توجه داشت و در صورت عدم توجه به توصیه‌ها و دستورات، بیمار می‌تواند با مشکلات جدی‌ مواجه شود. آمبولی (لخته‌شدن خون در رگ‌ها و جا‌به‌جایی آن به قلب و ریه را می‌گویند) یکی از مواردی است که باید به آن توجه کرد. فرد برای پیشگیری از آمبولی، باید زیر نظر پزشک متخصص ارتوپد، از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده کند تا مشکلی برای او به وجود نیاید. بعد از عمل جراحی، گاهی این احتمال وجود دارد که پلاتین جا به جا شود یا این‌که شکستگی مجدد اتفاق بیفتد که در چنین شرایطی باید دوباره عمل جراحی را برای بیمار انجام داد. آن دسته از افرادی که شکستگی قسمت فوقانی استخوان ران را تجربه می‌کنند باید تا زمان بهبودی کامل، با پزشک خود، در تماس باشند. رعایت نکاتی که پزشک متخصص ارتوپد به این دسته از افراد توصیه می‌کند ضروری است و از وارد شدن آسیب، بعد از عمل جراحی، پیشگیری می‌کند.

استعداد پوکی استخوان داری؟

پوکی استخوان، یکی از دلایل اصلی انواع شکستگی است و آن دسته از افرادی که وزن‌ پایینی دارند بیش از دیگران مستعد پوکی استخوان و شکستگی هستند. علاوه بر این استعمال سیگار و به طور کلی دخانیات، می‌تواند باعث ابتلا به پوکی استخوان شود. همچنین بیماری‌های مزمن کبدی، کلیوی و دیابت نیز در ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی آن نقش دارند. مصرف برخی داروها، مانند داروهای کورتونی و ضدتشنج، می‌توانند باعث پوکی استخوان و شکستگی، بویژه در قسمت فوقانی استخوان ران شوند. برخی از داروهای آرام‌بخش نیز به دلیل کاهش چالاکی در فرد، احتمال زمین خوردن را افزایش می‌دهند و در نتیجه احتمال شکستگی در ناحیه فوقانی استخوان ران، بالا می‌رود.

عضله‌های قوی به دادتان می‌رسند

افراد مسن برای پیشگیری از شکستگی، باید عضلات خود را تقویت کنند ضمن این‌که باید به فکر تقویت حفظ تعادل خود نیز باشند تا احتمال زمین خوردن آنها به حداقل برسد. چنین افرادی اگر زمین هم بخورند، معمولا به گونه‌ای می‌افتند که مچ دست‌ها به زمین می‌خورد، درمان شکستگی مچ دست نیز، بسیار آسان‌تر از شکستگی قسمت فوقانی استخوان ران خواهد بود.

چند ماه تا بهبودی

زمانی که قسمت فوقانی استخوان ران می‌شکند، درد زیادی را برای فرد ایجاد می‌کند، علاوه بر این تغییر شکل در فرم پا، یکی دیگر از علائم شکستگی در این ناحیه محسوب می‌شود. اگر فقط ترک‌خوردگی در این ناحیه به وجود بیاید، فرد می‌تواند راه برود، ولی درد زیادی را در چنین شرایطی احساس خواهد کرد. تشخیص شدت شکستگی تنها از طریق رادیوگرافی امکان‌پذیر است. این نوع شکستگی با جراحی درمان می‌شود و در برخی موارد استخوان را باید جا انداخت و از پلاتین کمک گرفت. گاهی هم شکستگی به گونه‌ای ایجاد می‌شود که برای بیمار باید حتما از پروتز استفاده کرد تا بیمار بتواند دوباره به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. جوش خوردن استخوان در افراد مسن، به سختی و کند خواهد بود که یکی از دلایل اصلی آن پوکی استخوان و ابتلا به بیماری‌های مزمن محسوب می‌شود. حدود سه تا شش ماه زمان برای جوش خوردن استخوان لازم است. یکی از دلایل اصلی جراحی، بازگرداندن بیمار به فعالیت‌های عادی زندگی محسوب می‌شود، به همین دلیل بیمار باید بعد از جراحی، توصیه‌های پزشک را بخوبی انجام بدهد. جراحی برای افرادی که به شکستگی قسمت فوقانی استخوان ران دچار شده‌اند، باید خیلی سریع انجام شود و بعد از آن فرد چند روز پس از جراحی، باید به کمک فیزیوتراپیست و با عصا و واکر (Walker)، اقدام به راه رفتن کند. استراحت بیش از اندازه و عدم راه رفتن، برای این دسته از افراد مشکلاتی چون زخم بستر، تشدید پوکی استخوان و ضعف عضلانی را به همراه دارد. هرچه فرد بعد از شکستگی زودتر اقدام به راه رفتن کند، احتمال جوش خوردن استخوان شکسته او نیز بیشتر خواهد بود. راه رفتن نیز باید به آرامی و با کمترین فشار به پای شکسته باشد.

ایمنی را جدی بگیرید

با کاهش احتمال زمین خوردن، می‌توان تا حدود زیادی از شکستگی قسمت فوقانی استخوان ران پیشگیری کرد. برای این منظور باید محیط زندگی سالمندان را ایمن کرد. وجود فرش در خانه و جمع شدن لبه آن، می‌تواند احتمال زمین خوردن و شکستگی را افزایش بدهد به همین دلیل باید اقدام به جمع‌آوری فرش‌ها کرد. روشن گذاشتن چراغ در مسیر رفت و آمد سالمندان هنگام شب می‌تواند در کاهش پیشگیری از زمین‌خوردگی بسیار مفید باشد. این دسته از افراد برای کاهش احتمال زمین خوردن، باید حتما در حمام از دمپایی مناسب استفاده کنند. همچنین نصب نرده و دستگیره‌های مخصوص در حمام، دستشویی و کنار وان، برای پیشگیری از زمین خوردن و شکستگی، ضروری محسوب می‌شود. افراد سالمند برای بررسی وضعیت چشم‌های خود باید حتما به چشم‌پزشک مراجعه کنند چون یکی از عوامل زمین خوردن و شکستگی، وجود مشکل در بینایی است.

آزاده جلالوند