کیسههای خرید کاغذی
بسیاری از مردم تصور میکنند مصرف کیسههای خرید کاغذی نسبت به پلاستیک برای محیطزیست خوب است. اما باید گفت این موضوع صحت ندارد. کیسههای کاغذی هنگام تولید 40 درصد بیشتر از کیسههای پلاستیکی، انرژی مصرف میکنند. درضمن کاغذ، هنگام فرآیند تولید،50 تا 70 درصد بیشتر از پلاستیک ایجاد آلودگی میکند. همچنین کیسههای کاغذی فقط پنج تا هفت بار قابل بازیافت هستند و پس از آن الیافشان چنان کوتاه میشوند که حالت چسبندگی خود را از دست داده و قابل استفاده نخواهند بود.
کیسههای خرید پلاستیکی
اگرچه تولید کیسههای پلاستیکی به انرژی کمتری نیاز دارد، اما آنها از پلیمری ساخته دست بشر به نام پلیاتیلن تولید میشوند که تجزیهپذیر نیستند. در حقیقت میکروارگانیسمها آن را به عنوان ماده غذایی نمیشناسند. البته مواد پلاستیکی وقتی در معرض تشعشات نور خورشید قرار بگیرند، پس از صدها سال بالاخره تجزیه میشوند اما کاملا جذب محیط نشده و به دانههای بسیار ریزی تبدیل میشوند.
اقدامات دولتهای سراسر دنیا
ایرلند در سال 2002 روی مصرف کیسههای پلاستیکی مالیات وضع کرد و مالیاتهای جمع آوری شده را به وزارت محیطزیست تخصیص داد. این کار باعث کاهش 90 درصدی استفاده از کیسههای زباله شد.
استرالیا نیز در سال 2009 مصرف کیسههای پلاستیکی را ممنوع اعلام کرد. تحقیقات آنها نشان داده بود کیسههای پلاستیکی مسئول 10 درصد از انتشار گازهای گلخانهای هستند.
آفریقای جنوبی دست به ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی زد که البته اقدام آن تقریبا به تمام قاره آفریقا سرایت کرد. آفریقا به دلیل آلوده شدن محیطزیست و بند آمدن مسیرهای سیستم فاضلاب ناشی از دور ریخته شدن کیسههای پلاستیکی، بارها شاهد اپیدمیهایی چون طاعون بوده است. به همین دلیل دولتهای این قاره در جنبش استفاده از کیسههای خرید قابل بازیافت، شرکت کردهاند.
کیسههای خرید از نوع دیگر
به دنبال جنبش استفاده از کیسههای بازیافتی، دولت و مردم سراسر دنیا سراغ گزینههای دیگری برای خریدهای روزانهشان رفتهاند.
هند
در هند استفاده از کیسههای خرید پارچهای مانند کنف هندی بسیار مرسوم شده است. الیاف این گیاه پس از ریسندگی بسیار محکم هستند و یکی از الیافهای طبیعی ارزان قیمت است که در کنار پارچههای پنبهای استفاده میشود. این گیاه در مناطق گرم و مرطوب مانند هند، چین و بنگلادش براحتی رشد میکند. کیسههای کنفی محکم و بادوام، دوست محیطزیست، تجزیه پذیر در مدت 1 تا 2 سال و قابل بازیافت هستند. در ضمن گیاه کنف هنگام رشد، به آب کمی نیاز دارد.
استرالیا و نیوزیلند
در این دو کشور در فروشگاهها از کیسههای خرید ساخته شده از جنس 100 درصد پلی اتیلن بی بافت به جای پلیاتیلن سنگین استفاده میشود. این کیسهها قابل بازیافت هستند، اما به وسیله میکروارگانیسمها تجزیهپذیر نیستند. به همین دلیل کیسههای خرید دیگری از جنس کنف و کرباس نیز به مشتریان ارائه میدهند.
افغانستان
در کابل، پایتخت این کشور سازمانهای غیردولتی به فکر تشویق مردم در استفاده نکردن از کیسههای پلاستیکی افتادهاند و به دنبال جنبش عدم استفاده از کیسههای پلاستیکی سراسر دنیا، مردم را به استفاده از کیسههای پارچهای تشویق میکنند. این سازمانها با کمک زنان و دخترها به دوخت کیسههای پارچهای و تزئین آنها پرداخته و به مردم با هزینهای کاملا اقتصادی ارائه میدهند.
فرانسه
دولت فرانسه تمام فروشگاهها و سوپرمارکتها را موظف به جمعآوری کیسههای پلاستیکی غیرقابل بازیافت کرده و مردم باید به جای استفاده از این کیسهها، با خود ساک و سبد خرید بیاورند یا از کیسههای ساخته شده از مواد قابل بازیافت مانند نشاسته ذرت استفاده کنند.
آفریقا
بیشتر دولتهای کشورهای آفریقایی ازجمله آفریقای جنوبی و رواندا، تلاش کرده اند کیسههای خرید قابل بازیافت در اختیار مردم قرار دهند و در عین حال آنها را به خرید کیسههای پارچهای از جنس کرباس یا کنف تشویق میکنند.
نوع دیگری از کیسههای قابل استفاده مجدد از جنسهایی مانند کالیکو و همچنین از الیاف شاهدانه در بیشتر کشورهای آسیایی و آفریقایی در اختیار مردم قرار گرفته است. کالیکو از جنس پنبه است که کاملا سفید و فرآوری نشده است و به همین دلیل برای محیطزیست انتخاب بسیار خوبی است. در ضمن این کیسهها از دوام و استحکام بسیار خوبی برخوردارند. فقط هنگام شستشو، آب میروند. کیسههای از جنس شاهدانه نیز، از الیاف طبیعی و تجزیه پذیر تولید شده اند و چند برابر از پنبه محکم تر هستند. این گیاه در صنعت نساجی کاربرد فراوان دارد. تشویق مردم به استفاده از این نوع کیسه خرید، به محیطزیست کمک شایانی میکند.
منبع: thechicecologist.com
نادیا زکالوند
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد