شیراز در محاصره فاضلاب

به گزارش جام‌جم ، زخم چندین ساله شهر تازه‌تاسیس صدرا زمانی سرباز کرد و نمایان شد که بوی تعفن فاضلابش شهرک جوادیه و پردیس شیراز را پر کرد و به قنات‌ها، چشمه‌ها و باغات این مناطق رسید؛ یعنی درست مهر سال گذشته. تازه آن وقت بود که وجود شهری بدون شبکه و تصفیه‌خانه فاضلاب سروصدا کرد و رنج چندین ساله شهروندان صدرا (که برکه‌ها و جوی‌های فاضلاب در گوشه و کنار شهرشان پخش بود)، به گوش مسئولان شیراز و استان فارس رسید، اما حالا خطر فقط بهداشت و سلامت شهروندان صدرا (که شهرشان از سال 72 تاسیس شده بود) را تهدید نمی‌کرد، بلکه ساکنان شهرک‌های حاشیه شهر شیراز و حتی خود شیراز نیز در خطر بودند، زیرا فاضلاب شهر صدرا به سمت چشمه‌ها و باغات تنگه قره‌پیری در شمال غرب شیراز (در فاصله یک کیلومتری مناطق مسکونی جوادیه ) سرازیر شده و در ادامه مسیر خود، دریاچه‌ای از فاضلاب سبزرنگ کف کرده در شهرک جوادیه ایجاد کرده بود.

فاضلاب اما جدای از باغات و خیابان‌ها و معابر، راه خود را به قنات‌ها نیز پیدا کرده بود، به طوری که در همان زمان اخباری دال بر آلودگی 9 رشته قنات منطقه جوادیه که برخی تا باغات قصرالدشت شیراز ادامه دارد، منتشر شد؛ خبری که اصنافی، عضو شورای شهر شیراز که در آن زمان از منطقه جوادیه بازدیدی داشت، به آن اشاره کرده و یادآور شده بود آلودگی این قنات‌ها از آن رو حائزاهمیت و حساسیت است که یکی از آنها برای شرب به مصرف می‌رسد.

تداوم مشکل در سال جاری و همان تناقض‌گویی‌ها

در هر روی ماه‌های آخر سال گذشته همراه بود با اظهارنظرهای متعدد مسئولان نهادهای ذی‌ربط در استان فارس، شهر شیراز و شهر صدرا که هر کدام گوشه‌ای از این پرونده را به دست گرفته و درخصوص دلایل نبود سیستم تصفیه فاضلاب و تاخیر در ایجاد آن توضیحاتی داده و حتی وعده‌هایی برای رفع این مشکل ردیف کردند؛ وعده‌هایی که در حد حرف باقی ماند، زیرا مشکل فاضلاب شهر صدرا و تهدیدات بهداشتی و زیست‌محیطی آن همچنان ادامه دارد و امسال نیز دوباره مورد توجه رسانه‌ها و مردم قرار گرفته است، به طوری که یکشنبه؛ 12 اردیبهشت ماه جاری، اظهارنظر مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهر شیراز در پی اعتراض شهروندان شیرازی به سرریز شدن فاضلاب در پی بارندگی‌های اخیر، پرونده این مشکل بزرگ را دوباره در سال جدید گشود.

الله بخش نظرپور در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما مشکل را به گردن اختلاف بین شرکت عمران صدرا و اداره اوقاف انداخته و گفت: 16 هکتار زمین برای ایجاد تصفیه‌خانه در جنوب صدرا در نظر گرفته شده است، اما اختلاف بین شرکت عمران صدرا و اداره اوقاف این شهر باعث شده تا این زمین تحویل اداره آبفای شیراز نشود و شهر صدرا همچنان بدون تصفیه‌خانه، باقی بماند. وی همچنین یادآور شد که در شهر 80 هزار نفری صدرا، شبانه‌روز 30 هزار مترمکعب فاضلاب تولید می‌شود که هم‌اکنون این فاضلاب‌ها راهی شهرک‌های اقماری شمال غرب شیراز می‌شود.

روایت وارونه!

پیگیری‌های خبرنگار روزنامه جام‌جم اما مثل همیشه با تناقضات و روایات مختلفی از سوی مسئولان مربوط همراه است، به طوری که اکبر انتظار مهدی، مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب شهر شیراز (یعنی مدیر پایینی شرکتی که مدیرعاملش به صراحت از وجود مشکل فاضلاب سخن گفته!) در گفت‌وگو با ما تاکید می‌کند که هیچ‌گونه خطری از سوی فاضلاب شهر صدرا، شیراز را تهدید نمی‌کند و تاکنون نیز آلودگی برای شیراز در پی نداشته است!

وی با بیان این‌که فقط در یک مقطع به دلیل بارش زیاد باران و وقوع سیلاب، بخشی از فاضلاب حوضچه‌های صدرا سرریز شد که البته به شیراز هم نرسید، می‌افزاید: حتی اگر می‌رسید هم مشکل چندانی نداشت، زیرا فاضلاب شهر صدرا اکنون در حوضچه‌ها و تصفیه‌خانه‌های موقت موجود، تصفیه شده و برای کشاورزی و آبیاری فضای سبز مناسب است و به تائید مراکز بهداشت آلودگی خاصی هم ندارد.

ما منتظر زمین هستیم

مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب شهر شیراز در عین حال آمادگی این شرکت را برای ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب اعلام کرده و تاکید می‌کند: شرکت آب و فاضلاب فقط منتظر تحویل زمین از شرکت عمران صدراست و به محض این‌که زمین و تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای ساخت تصفیه خانه به آب و فاضلاب واگذار شود، این شرکت کار ساخت تصفیه‌خانه را آغاز می‌کند.

زمین گرفتند، پول هم گرفتند اما تصفیه‌خانه نساختند

شرکت آب و فاضلاب شیراز درحالی نبود زمین برای ساخت تصفیه‌خانه را عامل مهم ادامه‌دار شدن مشکل فاضلاب صدرا عنوان می‌کند که مدیرعامل شرکت عمران صدرا این بهانه را رد کرده و به جام‌جم می‌گوید: قرار بر این بود که دو تصفیه‌خانه، یکی در شرق و دیگری در غرب شهر جدید صدرا ایجاد شود که شرکت عمران صدرا نیز در همین راستا، پنج تا شش سال پیش یک زمین 12 هکتاری در غرب صدرا به اضافه 11 میلیارد تومان پول، به شرکت آب و فاضلاب شیراز (به عنوان متولی تاسیس فاضلاب شهر صدرا) تحویل داد، در حالی که این شرکت حتی یک قدم برای ساخت تصفیه‌خانه برنداشته است.

مهدی‌خانی با تاکید بر این‌که شرکت آب و فاضلاب شیراز باید از چند سال پیش و زمان دریافت پول و زمین به فکر تصفیه‌خانه می‌بود، نه امروز که مشکل حاد شده است، می‌افزاید: شرکت آب و فاضلاب باید درخصوص این‌که با پول دریافتی از شرکت عمران چه کرده و همچنین درخصوص کوتاهی نسبت به وظایف خود پاسخگو باشد.

به گفته وی، با این همه شرکت عمران صدرا 16 هکتار زمین دیگر در شرق صدرا برای تصفیه‌خانه درنظر گرفته، که 4.5 هکتار آن پیش از این به شرکت آب و فاضلاب برای ایجاد تصفیه‌خانه موقت تحویل داده شده و بقیه را که در تملک زارعان محلی است، به دنبال آزاد کردن و تحویل آن به شرکت آب و فاضلاب هستیم و اتفاقا هیچ مشکل و اختلافی هم با اداره اوقاف نداریم و قدردان همکاری آنها هستیم (!) و مساله فقط تملک اراضی از زارعان است.

شیراز نگران است

صحت رسیدن فاضلاب به شهر شیراز و آلوده کردن آن از رئیس شورای شهر شیراز سوال شد که غلام مهدی حق دل ضمن تائید آن و ابراز نگرانی شدید از این موضوع، در گفت‌و‌گو با جام‌جم یادآور می‌شود: کل شهرک جوادیه و پردیس و قنات‌های آنها به دلیل سرریز فاضلاب از حوضچه‌های فاضلاب صدرا آلوده و گزارشاتی هم از حیوانات تلف شده که از این آب نوشیده‌اند، دریافت شده و این خطر بقیه شهر شیراز و آب‌های آن را تهدید می‌کند.

وی با تاکید بر این‌که با این حال ما به دنبال یافتن مقصر و جنجال‌آفرینی نیستیم و خواهان رفع بحران هستیم، می‌افزاید: حتی اگر مشکل زمین و... حل شود، ساخت تصفیه‌خانه به طور معمول دو سال طول می‌کشد که ممکن است تا آن زمان دچار بحران بزرگی در شهر شیراز شویم، بنابراین امیدواریم مسئولان مربوط با همکاری با یکدیگر و اختصاص اعتبار ویژه ساخت تصفیه‌خانه صدرا را آغاز و به این معضل پایان دهند.

فاطمه مرادزاده - ایران