بده بستان اردوغان و داعش

ترکیه طی دو سال گذشته سعی کرده است یک منطقه امن را در شمال دولت سوریه و به موازات مرزهای خودش به وجود آورد؛ منطقه‌ای شبیه منطقه کردستان عراق طی سال‌های 1991 تا 2003. اردوغان تلاش بسیاری کرد با کمک ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی این منطقه را به وجود آورد، اما موفق نشد. ترکیه همچنین صدها نفر را به استان حلب فرستاد تا این استان را از سیطره دولت به شکل کامل خارج کنند. این افراد در نزدیکی شهر غازی عنتاب و زیر نظر آموزگاران آمریکایی و با هزینه سنگین عربستان سعودی تعلیم دیده بودند. این نیروها سرانجام وارد شهر مرزی یایلا داغی شده و به مرور خود را به استان حلب در سوریه رساندند.

طی چند هفته گذشته رسانه‌های غربی و ترکی اخبار و اطلاعات زیادی درباره مرزهای جنوبی این کشور بخصوص نزدیک به سوریه خبر دادند. مطابق با آخرین خبرها ترکیه در شرایط کنونی منطقه به دنبال انجام یک حمله سراسری به سوریه بدون اجازه طرف‌های بین‌المللی است. از این رو ترکیه تلاش می‌کند با استفاده از امکانات یک منطقه آزاد شده و امن بتواند تعداد بیشتری از تروریست‌ها را تربیت کرده و برای سرنگونی بشاراسد روانه کند.

این نکته روشن است که هر گونه عملیات نظامی ترکیه علیه سوریه باید الزاما همکاری و پشتیبانی وسیع آنکارا را از طرف گروه‌های مخالف دمشق به همراه داشته باشد؛ در حالی که ترکیه نمی‌تواند از یک طرف از این گروه‌ها حمایت کند و از سوی دیگر در معرض فشار افکار عمومی جهان قرار نگیرد، زیرا در صورتی که جهان متوجه شود ترکیه از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند این دولت به عنوان یک دولت تروریستی به جهان معرفی می‌شود؛ بنابراین ترکیه سعی می‌کند داشتن هر گونه رابطه با گروه‌های تروریستی را تکذیب کند.

چندی پیش جورسیل تکین، دبیرکل حزب خلق جمهوری در ترکیه ـ که یکی از بزرگ‌ترین احزاب مخالف دولت است ـ از طرحی پرده برداشت که ارتش ترکیه مشغول انجام عملیاتی نظامی در خاک سوریه بوده و مرقد شاه‌سلیمان را انتقال داده است. در همین ارتباط روزنامه جمهوریت ترکیه با انتشار ویدئویی نشان داد به بخش‌هایی از خاک سوریه سلاح ارسال شده است. در این فیلم، افسران و سربازان ترک دیده می‌شوند که صندوق‌های مهمات را باز کرده و داخل سه کامیون وابسته به سازمان اطلاعات ترکیه می‌کنند. رجب طیب اردوغان در گفت‌وگویی تلویزیونی بصراحت این مساله را انکار کرد و گفت: کسی که اقدام به انتشار این ویدئو کرده است بزودی بهای گزاف آن را خواهد پرداخت. من اجازه نمی‌دهم او از چنگ عدالت بگریزد. سردبیر روزنامه جمهوریت در صفحه توییتر خود به همین مناسبت نوشت: ما روزنامه‌نگاریم نه خدمتکار دولت. این وظیفه ماست که اسرار مربوط به اعمال کثیف دولت یا سازمان‌های اطلاعاتی را به گوش مردم برسانیم.

در گزارشی که دویچه وله آن را منتشر کرد، آمده بود این مهمات وابسته به سازمان اطلاعات ترکیه (میت) بوده و شامل سلاح و مهمات برای گروه‌های تند رو و مخالف دولت سوریه است که از طریق حسین عونی جوش، استاندار ازنه فرستاده شده است. دراین گزارش همچنین قید شده بود پاسگاه پلیس ازنه اجازه بازرسی از این صندوق‌ها را نداده و گفته است این کامیون‌ها به دستور مستقیم رجب طیب اردوغان ارسال شده است.

بازنده نبرد سوریه

اسناد مربوط به حمایت‌های ترکیه از تروریست‌ها در سوریه به همین جا ختم نمی‌شود، زیرا داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه در اظهاراتی نسبت به پیامدهای سیاست خارجی کشورش ابراز نگرانی کرد و گفت: قطعا شناخت ما نسبت به سوریه دچار ضعف و کاستی بوده است. اگر این وضعیت به همین صورتی که وجود دارد، تغییر نکند ما باید اعتراف کنیم ترکیه هزینه گزافی در قبال بحران سوریه متحمل شده است. ترکیه تاکنون به اهدافش نرسیده است و باید خودش را یکی از بازندگان این نبرد به حساب آورد.

مساله حمایت ترکیه از گروه‌های تروریستی در سوریه مساله‌ای نیست که بشود آن را پنهان کرد. یک بار جوبایدن، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در یک سخنرانی که بازتاب گسترده‌ای داشت و حتی مجبور شد به خاطر آن عذرخواهی کند، گفت: ترکیه که متحد آمریکا در منطقه خاورمیانه است به تشکیل گروه‌های تروریستی کمک می‌کند و هدفش تغییر نظام در این کشور است.

از همه اینها گذشته، ترکیه به شیوه‌های مختلف تاکنون سعی کرده است به گروه‌های تروریستی کمک‌های مالی کند؛ از جمله:

1 ـ فروش نفت خام از طریق دو شهر بطمان و غازی عنتاب واقع در جنوب شرق ترکیه و شمال شرق سوریه به شرکت‌هایی مانند کایالار، بیلعنلار، دوغولو و بارنتلی که از این طریق تاکنون توانسته است روزانه یک میلیون دلار سود به تروریست‌ها برساند. دولت ترکیه این کارها را از طریق اشخاصی چون حسن ایکینچی، مهمت بارتینلی، عثمان کایا و حیدر کاسلار انجام داده است.

2 ـ فروش آثار باستانی سوریه از طریق اراضی ترکیه که سود کلانی معادل هفت میلیارد دلار تا به حال برای گروه‌های تروریستی ازجمله داعش به همراه داشته است.

3 ـ فروش اعضای بدن کشته‌شدگان حوادث تروریستی و شهروندان عادی و مخالفان به تاجران اروپایی از طریق ترکیه

4 ـ عقد معاملات سنگین در برابر آزادسازی برخی گروگان‌ها و اسرا در خاک ترکیه

5 ـ فروش زنان غیرمسلمان از طریق خاک این کشور

6 ـ فروش نسخه‌های خطی وکتاب‌های قدیمی دزدیده شده از سوریه و عراق

7 ـ فروش اطلاعاتی که از سوریه و عراق به دست آمد و به چنگ دستگاه‌های اطلاعاتی این کشور افتاد.

8 ـ کمک‌های مالی و تسلیحاتی مستقیم سازمان اطلاعات ترکیه به داعش در جریان اشغال کوبانی

9 ـ کمک‌هایی که از طریق موسسات بظاهر خیریه‌ و غیردولتی وابسته به حزب عدالت و توسعه ترکیه ارسال می‌شود. برای مثال موسسه i.h.h گفته می‌شود انبارها و دفاتر این موسسه در استان هاتای ترکیه وجود داشته و به صورت آشکار فعالیت می‌کند.

10 ـ فراهم کردن درآمدی معادل یک میلیارد دلار در سال که گروه داعش آن را تنها از طریق قاچاق کالاها از طریق ترکیه به دست می‌آورد. این مساله را ویکتور ایوانف، رئیس هیات فدرالی کنترل بر رد و بدل شدن کالاهای قاچاق در سوریه نیز تائید می‌کند.

دخالت‌های ترکیه در امور دیگران و حمایت‌های بی دریغ این کشور از گروه‌های تروریستی بدون پاداش نماند. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کاهش محبوبیت رجب طیب اردوغان و ناکامی اخیر او در انتخابات پارلمانی ترکیه، زاییده همین سیاست‌های اشتباه است. در این انتخابات بود که مردم ترکیه مخالفت‌های خود را با آرای منفی‌شان به حزب عدالت وتوسعه نشان دادند و خواستار تجدید نظر در سیاست خارجی این کشور شدند. از قدیم گفته‌اند تروریسم خوب یا بد وجود ندارد و هر کس امروز سم می‌پزد ناچار خود آن را نیز می‌چشد.

منبع: العهد