جام جم سرا: عثمان مزین، یکی از وکلای دانشآموزان شینآبادی دلیل اعتراض خانوادههای این دانشآموزان را نصف اعلامشدن «دیه» آنان به دلیل مونثبودن، عدمرعایت یومالادابودن «دیه» و پرداخت آن بر اساس مبلغ «دیه» سال 1392 و اعتراض نسبت به کاهش درصد سوختگی دانشآموزان شینآبادی توسط پزشکیقانونی، میخواند.
نصفشدن «دیه» دانشآموزان شینآبادی ناشی از بندی از قانون مجازات اسلامی است که بر اساس آن، در صورتی که درصد صدمات، نقص عضو یا سوختگی بیش از یکسوم باشد، «دیه» زنان نصف میشود و اگر درصد صدمات، نقص عضو یا سوختگی کمتر از یکسوم باشد، «دیه» زنان کامل پرداخت میشود. این نکته باعث شده 12 دانشآموزی که بیشترین درصد سوختگی را دارند، کمتر یا همتراز با سایر دانشآموزانی که دچار درصد صدمات کمتری شدهاند «دیه» دریافت کنند.
با این حال، عثمان مزین میگوید: «قانون برای ما لازمالاجراست و قابل احترام اما از دولت و وزارت آموزشوپرورش درخواست داریم به اشکال دیگر، از طریق کمک یا راههای دیگر مابهالتفاوت این «دیه» را به دانشآموزان پرداخت کنند.»
او میگوید: «درخواست ما از وزارت آموزشوپرورش و معاونت امور حقوقی وزارت آموزشوپرورش این است که با توجه به اینکه این حادثه در یکی از مدارس کشور و به دلیل نقص امکانات آموزشوپرورش و دولت رخ داده است، نصف دیگر «دیه» از طریق کمک یا مستمری از سوی دولت به این دانشآموزان مظلوم پرداخت شود.
در آذرماه 1391، نقص فنی بخاری نفتی در کلاس درس مدرسه ابتدایی انقلاب اسلامی شینآباد در شهر پیرانشهر و در استان آذربایجانغربی منجر به سوختگی 28 دانشآموز دختر این مدرسه شد. در ماههای اولیه این حادثه دو دانشآموز یعنی سارینا رسولزاده و سیران یگانه بهدلیل شدت جراحات جان خود را از دست دادند و 12دانشآموز دیگر که دارای درصد سوختگی بالاتری بودند، تحت درمان قرار گرفتند. حالا با گذشت یکوسالنیم از وقوع این حادثه خانوادههای دانشآموزان شینآبادی علاوه بر زخمی که بر جسم و جان دختران خود میبینند، با مشکلات دیگری نیز دستوپنجه نرم میکنند.»
«دیه» سال 92 را برای ما پرداخت کردهاند
بخش دیگر اعتراضات خانوادههای دانشآموزان شینآبادی متوجه عدم رعایت اصل «یومالادا» بودن «دیه» است. چرا که محمد شادکام، پدر سیما شادکام، یکی از دانشآموزان آسیب دیده شینآبادی میگوید: «فارغ از بحث نصفشدن «دیه» سیما، شرکت بیمهای پرداختکننده «دیه»، مبلغی را که برای ما در اردیبهشت امسال واریز کرده است، بر اساس «دیه» سال 92 است، این درحالی است که طبق قانون «دیه» «یومالادا» است و باید «دیه» سال 1393 مبنای پرداخت قرار گیرد.»
او همچنین معتقد است: «سازمان پزشکیقانونی،درصد سوختگی دانشآموزان شینآبادی را کمتر از درصد واقعی سوختگی این دانشآموزان اعلام کرده است.»
شادکام میگوید: «دختر من، سیما شادکام طبق گفته همه پزشکان خود سوختگی نزدیک به 44درصد دارد در صورتی که پزشکیقانونی درصد سوختگی سیما را حدود 34درصد اعلام کرده که در نوع خود تبعیض بزرگی است. از میان دخترانی که در این مدرسه آسیب دیدهاند، 12نفر از جمله دخترم، سیما درصد سوختگی بالاتری را داشتهاند و تمامی این دانشآموزان طی 24ساعت روز حتی در ساعاتی که خواب هستند و کابوس میبینند، نیاز به پرستاری و مراقبت دارند، به همین دلیل یکسالونیم است که ما از کارافتاده شدهایم و نمیتوانیم کاری انجام دهیم.»
او میافزاید: «ما پدران دانشآموزان شینآبادی اگر کاری هم داشته باشیم، عملا قادر به انجام آن نیستیم، چرا که دختران را باید ماهی یکبار به تهران بیاوریم و هر سه ماه یکبار بیش از 20 تا 25 روز مجبوریم برای درمان دخترانمان در تهران بمانیم، حالا اگر «دیه» هم به ما به صورت نصف آن پرداخت شود، زندگی برای ما دشوارتر میشود.»
از سوی دیگر عثمان مزین وکیل این دانشآموزان، شرایط خانوادهها را سخت میداند و میگوید: «پدران و مادران این دانشآموزان مجبورند در ماه چند روزی را به تهران بیایند، گرچه هزینه ایاب و ذهاب آنها را آموزشوپرورش میدهد اما همین رفت و آمدها هزینههای گزافی را بر دوش آنان میگذارد. از طرفی شرایط مالی این خانوادهها مساعد نیست. چندی پیش دو شرکت بیمهای هرکدام 10میلیونتومان سپرده برای دانشآموزان آسیبدیده پرداخت کردند که این سپردهها به اسم دانشآموزان است و تا زمانی که به سن قانونی نرسند، نمیتوانند پولی از آن برداشت کنند و این مساله باعث ناراحتی خانوادهها شده است.»
دانشآموزان شینآبادی، نیازمند توجه دولت
با این همه شرایط برای خانوادههای دانشآموزان شینآبادی سختتر از قبل شده است. این خانوادهها طی یکسالونیم گذشته بیش از 10 بار و هر دفعه بیش از 20 روز در تهران ماندهاند و پیگیر وضعیت درمانی دختران آسیبدیده خود بودهاند.
پدران این دانشآموزان به دلیل پیگیری وضعیت درمانی دختران خود تا حد زیادی ازکارافتاده شدهاند و مادران دانشآموزان به گفته پزشکان معالج این دانشآموزان زیر بار فشار روانی بالایی هستند. همچنین رفتوآمدهای زیاد به تهران و شرایط روحی نامساعد دانشآموزان وضعیت تحصیلی آنان را نگرانکننده کرده و در تهران هیچ معلمی به صورت پارهوقت به آنها درس نداده است.
حالا با همه این تفاصیل نصفشدن «دیه» این دانشآموزان و عدم رعایت «یومالادا» بودن «دیه» و پرداخت آن براساس مبلغ «دیه» سال 1392، شرایط دشواری را برای آنان ایجاد کرده. حالا جا دارد وزارت آموزشوپرورش و دولت تدبیر و امید با رفع نگرانیهای خانوادههای این دانشآموزان، گام مهمی برای تسهیل شرایط زندگی این دانشآموزان مظلوم و آسیبدیده بردارد.(محمدحسین نجاتی/شرق)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد