چگونه گلوگاه به راه‌بندان منجر می‌شود؟

حالت اول: در روزهای خلوت بین هفته خودروهای خط مسدود شده بدون آن‌که با مقاومت خودروهای خط مجاور روبه‌رو شوند (به علت خلوت بودن جاده) و بی‌آن‌که نیازی به کاهش سرعت باشد به خط مجاور رفته و دو خط عبور به یک خط تبدیل می‌شود، همه خودروها در یک صف و با همان سرعت اولیه از تنگنا عبور می‌کنند.

در این حالت هرچند به علت تنگنا، ظرفیت عبور جاده نصف می‌شود، اما چون در روزهای میانی هفته حجم ترافیک جاده معمولا کمتر از نصف ظرفیت است، صف و راه‌بندان تشکیل نمی‌شود.

حالت دوم در ساعات شلوغ که خودروها با فاصله کم در حرکتند، انتقال خودروها به خط مجاور بسختی و درست در مدخل گلوگاه انجام می‌ شود.

سرعت تا حد نزدیک به صفر کاهش می‌یابد و عملا به جای دو خط با سرعت 70 کیلومتر، یک خط با سرعت کمتر از پنج کیلومتر از گلوگاه عبور می‌کند.

اینجاست که گره ایجاد می‌شود و بلافاصله برخی که خود را برگزیده و برتر می‌دانند شروع به راندن روی شانه راه، بخش خاکی جاده و خطوط مقابل می‌کنند و جاده دوخطه تبدیل به شش یا گاهی هشت خطه می‌شود. همین اتفاق در سمت مقابل می‌افتد و یک خط به چهار خط تبدیل می‌شود.

به این ترتیب جاده کاملا بند می‌آید و هیچ راه عبوری باقی نمی‌ماند. اینجاست که عزیزان زحمتکش پلیس راه آژیرکشان و از پشت صف انبوه باید خود را با زحمت و مرارت بسیار به محل گلوگاه رسانده و خودروها را یکی‌یکی از آن عبور دهند.

این گونه است که در ایام تعطیل و فصل سفر مسیر دو ساعته امامزاده هاشم آمل در 12 ساعت و گاهی بیشتر طی می‌شود؛ آن هم با سروصدا، گردوخاک ناشی از خودروهایی که در خاکی می‌رانند، بروز صحنه‌های زننده نزاع و درگیری و...پرسش اصلی این است آیا این پدیده اجتناب‌ناپذیر است یا چاره و درمان دارد؟ روزهای آینده به این پرسش پاسخ می‌دهیم.

دکتر حسن مقدم - استاد دانشگاه صنعتی شریف

خوانندگان گرامی! نظرات خود را درباره این ستون به شماره 300011220 پیامک کنید.