3 مانور اصلی در بزرگراه

در این نوشتار به دو مورد اول می‌پردازیم. مانور به معنای تغییر خط است. سه مانور اصلی در رانندگی بزرگراهی عبارت است از تغییر خط، ادغام و به‌هم‌بافی.

تغییر خط به معنی رفتن از خطی به خط مجاور است که به روش مشخصی انجام می‌شود و معمولا برای خروج از بزرگراه صورت می‌گیرد. ادغام به معنی هضم شدن و حل شدن جریان ورودی به بزرگراه در جریان اصلی آن بزرگراه است.

به‌هم‌بافی پیچیده‌ترین نوع مانور بزرگراهی است که در آن دو جریان ورودی و خروجی در یک فاصله نسبتا کوتاه به نام ناحیه به هم بافته باید جابه‌جا شوند و عنوان به‌هم‌بافی به همین دلیل برای آن انتخاب شده است.

به این ترتیب تعداد زیادی خودرو در یک طول کم باید قادر باشند بدون تصادف یا کاهش سرعت، جای خود را در خطوط بزرگراه عوض کنند.

هرقدر طول ناحیه به‌هم‌بافته کوتاه‌تر و تعداد خودروهای ورودی و خروجی در این ناحیه بیشتر باشد، کار مشکل‌تر می‌شود و احتمال کاهش سرعت، تصادف و راه‌بندان افزایش می‌یابد.

در این میان، میزان مهارت و آشنایی رانندگان با تکنیک به‌هم‌بافی (weaving) مهم‌ترین نقش را دارد.

به عنوان نمونه در فاصله شیخ‌بهایی تا پل‌های فجر در بزرگراه همت تهران، جریان‌های به‌هم‌بافی در بیشتر ساعات ترافیکی باعث کندی حرکت و راه‌بندان می‌شود.

آموزش شیوه صحیح مانور پایه (تغییر خط) و صور پیچیده‌تر آن، ادغام و به‌هم‌بافی حساس‌ترین بخش آموزش رانندگی در کشورهای پیشرفته را تشکیل می‌دهد.

با توجه به این ‌که بیشتر رانندگان عزیز که در سال‌های گذشته آموزش دیده‌اند با این امر آشنایی چندانی ندارند، عملا هنگام مواجهه با جریان‌های به‌هم‌بافی کاملا گیج شده و نمی‌دانند چگونه باید عمل کنند.

در نتیجه، به جای آن که عمل به‌هم‌بافی به طور روان و بدون کاهش سرعت جریان ترافیکی صورت پذیرد، عملا جابه‌جایی در آخرین ثانیه‌ها و تقریبا در انتهای طول ناحیه به هم بافته و آن هم با فشار و به هم ساییدن خودروها انجام می‌شود.

شوربختانه همین یک قلم نا آشنایی تکنیکی برای تهران روزانه هزاران لیتر بنزین و ده‌ها میلیارد ثانیه وقت هدر رفته هزینه داشته و تصادفات، آسیب و جرح و خرد شدن اعصاب و روان ده‌ها هزار شهروند را در پی دارد.

خوشبختانه نصب دوربین و خط‌کشی حساب شده مثلا در پل صدر(طبقه دوم بزرگراه صدر) برای اولین بار این فرصت را به‌وجود آورده تا رانندگان عزیز کشورمان بتوانند راندن در خطوط را تجربه کنند.

باز هم همچون گذشته توصیه می‌شود حتما شما هم آن را تجربه و با راندن در دیگر معابر مقایسه کنید. در آینده باز هم در مورد خط، ضرورت‌ها و فواید آن و روش‌های وارد کردن خط در فضای رانندگی کشور خواهم گفت.

ناآشنایی با الفبای رانندگی و مفهوم خط، متاسفانه به نوعی نشان عقب‌ماندگی فرهنگی است و امید است با درک درست موضوع، قانونگذاران، پلیس، مدیریت ترافیک شهری، رسانه‌ها و نهادهای آموزشی و فرهنگی هر یک با ایفای نقش ویژه خود در حل این مساله مشارکت کنند.

دکتر حسن مقدم - استاد دانشگاه صنعتی شریف

خوانندگان ارجمند! لطفا نظرات خود را در باره «دست فرمان» به شماره 300011220 پیامک کنید.