محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پس از نشست خبری مشترک با کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران داخلی در خصوص تفاوت دیدگاه ها بین 1+5 عنوان کرد: تئوری توطئه کمکی به فهم مطلب نمیکند. این دفعه خانم اشتون فرصت زیادی را فراهم کرده بود که با طرف آمریکایی جلسات متعددی داشتیم و دیدگاهها در جلسات مطرح شد.
وی با بیان اینکه اختلاف نظرها طبیعی است از خبرنگاران خواست که بیش از حد بر روی آن سرمایه گذاری نکنند و خاطرنشان کرد:با جدیت، اعتماد به نفس، خودباوری و باور به توان مردم و جمهوری اسلامی و توان حماسه سیاسی انتخابات اخیر برای کشور و سیاست خارجی ایجاد کرد و باور به همه توانمندیها این مذاکرات را به پیش میبریم.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به تلاش های تیم مذاکره کننده هستهای، یادآور شد: بیشترین زحمت را در مذاکرات این دوستان کشیدند و حضور من کمرنگ تر از همه دوستان بوده است. ساعتهای فراوانی که برای این کار صبر کردند و مقاومتی که در مقابل هر گونه زیاده خواهی نشان دادیم و خواهیم داد.
ظریف افزود: قصد ما این است که با دنیا با منطق صحبت کنیم و میخواهیم در سطح بین المللی به عنوان مردمی که دنبال فرهنگ و منطق هستند و دنبال سلاح هستهای نیستند و سلاح هستهای را مضر می دانند، وارد بحث شویم. آنچه که باعث شده در دو سه ماه اخیر همه بدخواهان جمهوری اسلامی در انزوا قرار گیرند، معرفی چهره واقعی مردم ایران و از دید ما گفتمان اصیل انقلاب اسلامی که گفتمان مبتنی بر اعتدال و تعامل سازنده است.
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا درباره گام آخر به توافق رسیده اید؟ عنوان کرد: هنوز توافقی صورت نگرفته، در مسیر رسیدن به توافق پیشرفت های خوبی داشتیم. حتما در هر توافقی سه مرحلهای را که مطرح کردیم یعنی هدف مشترک، گام اول و آخر باید هر سه با هم پیش بروند. بدون اینکه این سه مرحله را با هم داشته باشیم نمی توانیم به نتیجه برسیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد:علاوه بر این، باید سازوکاری تعریف کنیم که در برنامه کاری ما هست که بتواند بر صحت کارمان نظارت کند.ما این چارچوبها را در ذهن داریم که برخی از آنها مورد توافق همه هست و برخی جزئیات است که ممکن است جزئیات مهمی باشد که هنوز درباره آن توافق نداریم که در مورد آن صحبت میکنیم.
وی درباره مباحث مورد اختلاف نیز عنوان کرد: اینکه ما چه می خواستیم یا آنها چه می خواستند و درباره چه مواردی توافق بود هنوز در مرحله بحث هستیم. اختلاف نظر از ابتدا وجود داشته و اگر نبود که ما اینجا نبودیم. در حال کم کردن این اختلاف نظرها هستیم. حتماً بی اعتمادی جدی است. ما (مذاکره کنندگان)، مردم و مسئولان نسبت به روشی که در مورد برنامه هستهای ایران وجود داشته، هم منتقد جدی هستیم و هم بی اعتمادیم و آن را عادلانه نمیدانیم.
ظریف گفت: معتقدیم هر قدمی برداشته می شود باید این اعتماد را در ما ایجاد کند. آنچه برای من و همکارانم بسیار مهم بوده این است که این روند هم اعتمادساز باشد. به جای اینکه روندی را به کار ببریم که باعث ایجاد تنش و اختلاف شود.
وی درباره اظهارات مایکل مان مبنی بر اختلاف نظر درباره سطح و میزان غنی سازی عنوان کرد: آقای مایکل مان که در مذاکرات ما نبودهاند. نکاتی که درباره تفاهم و اختلاف گفته میشود، خیلی مبنای واقعی ندارد، چون ما درباره کل یک طرح صحبت میکنیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در مذاکره قاعده این است که تا زمانی روی همه چیز توافق نکرده باشید روی هیچ چیز توافق نکرده اید.
وی درباره اینکه انکان این وجود دارد در 10 روز آینده بتوان به توافق جدی نائل شد؟ گفت: همه هیأتها به پایتخت ها برمی گردند و فرصت می کنند با مقاماتشان مشورت کرده و بیشتر فکر کنند. این روند 8 سال در جهت دیگری حرکت می کرده است. در این جهت که قرار نبوده به نتیجه برسد. نمی گویم سوء نیتی وجود داشته، در طرف ایرانی جز حسن نیت چیزی نبوده، ولی میزان بیاعتمادی به حدی بوده است که در جهت رسیدن به نتیجه گامی برداشته نشده است.
وزیر خارجه ایران تأکید کرد؛بعد از 8 سال حرکت جدیدی در دیپلماسی صورت گرفته که طول میکشد. امیدواریم با گذشت زمان نگرانی ها برطرف شود.
وی در خصوص بحث تحریم گفت: از نشست ژنو همه طرف ها متخصصان تحریم را آورده بودند و این نشان می دهد که یکی از اساسی ترین موضوعاتی که در این بحث ها مطرح است، موضوع تحریم است.
وزیر خارجه در پاسخ به این سوال که آیا جلسه بعدی در سطح وزرا خواهد بود؟ عنوان کرد: جلسه بعد به شیوه ژنو یک و دو خواهد بود.
ظریف در واکنش به برخی گزارشهایی که از حاکی از نگرانیهای وزیر خارجه فرانسه از رآکتور آب سنگین اراک بود، گفت: آب سنگین جزیی از برنامه هسته ای ایران است. اینکه یک کشور بحث آب سنگین را مطرح کرده باشد خیلی چیز عجیبی نیست. توافق و خواسته ها مهم است. ایران بر فناوری و حقوق خود اصرار دارد و در عین حال آمادگی داریم نگرانی های دیگران را رفع کنیم. نمیخواهیم کسی فکر کند از آب سنگین و غنی سازی به دنبال ایجاد سلاح هستیم. این تصور را به نفع خود نمی دانیم و فکر می کنیم چنین تصوری برای جمهوری اسلامی خطر امنیتی دارد.
وزیر خارجه در خصوص اینکه آیا در گفت وگو با فرانسوی ها درباره سایر اختلافات دو کشور گفت وگو کردید؟ گفت: من در سفرم به پاریس درباره موضوعات مختلف صحبت کردم. ما اعلام کردهایم موضوع مذاکرات ما در 1+5 و در مذاکرات جانبی 1+5 صرفا موضوع هستهای است و هیچ موضوع دیگری را مطرح نمیکنیم. نه با فرانسه، نه با آمریکا و نه با دیگر بازیگران؛ هدف این مذاکرات چیزی نیست جز مذاکرات هستهای. نه هدف تغییر نوع رابطه است و نه حل مشکلات دیگر. هدف صرفا موضوع هسته ای و پرداختن و حل و فصل آن است که گام مهمی در جهت ایجاد اعتماد و رفع بیاعتمادی ها است.
ظریف همچنین تأکید کرد: ایران بر فناوری و حقوق خود اصرار دارد و آماده رفع نگرانیهای دیگران است.
وی درباره سفر آمانو و دستیابی به توافق با آژانس گفت: ما روش دیگری با آمانو دنبال می کنیم و آن روش را تا حد خوبی در مذاکرات اخیر آقای عراقچی و همکاران در وین به پیش بردند و در سفر آمانو این مذاکرات ادامه یافته و نهایی می شود. روابط ما با آژانس باید بر اساس یک راهکار جدی برای حل و فصل موضوعات باشد و آژانس نقش اطمینان بخش ایفا کند.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: آژانس باید با دقت بحث فنی را دنبال کند و ما آمادگی داریم لوازم را در این زمینه برای آژانس فراهم کنیم.
وی درباره نقش لابی صهیونیستی در این مذاکرات، گفت: این رژیم دست و پاهایی می زند. اینکه چقدر هیأت ها نگرانی ها و تبلیغات رژیم صهیونیستی را مدنظر دارند به خودشان مربوط می شود. امیدواریم هیأت ها براساس منافع ملی خودشان و برای حل این مشکل ساختگی اقدام کنند. این رژیم دارنده سلاح هسته ای است و اینقدر ادعا دارد که درباره وضعیت دیگران صحبت می کند،این ادعاها خیلی نمی تواند مورد توجه باشد.
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا مواضع فرانسه بر روابط تهران و پاریس تأثیر می گذارد؟ گفت: ما به دنبال توسعه روابط با همه کشورهایی که با آنها رابطه داریم، هستیم. با فرانسه در گذشته روابط خوبی داشتیم. من در سفر به پاریس و صحبت ها در ژنو به وزیر خارجه فرانسه گفتم در گذشته مذاکرات هستهای که با سه کشور اروپایی مذاکره میکردیم فرانسه نقش پیشتاز داشت و امیدواریم فرانسه نقش بسیار مثبتی را ایفا کند.
وزیر خارجه در عین حال گفت که مذاکرات خوب بود و در مذاکرات پیشرفت داشتیم.
ظریف همچنین گفت: 23 نوامبر میزبان اجلاس وزرای خارجه اکو در تهران هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در 20 نوامبر امکان حضور وزرای خارجه در ژنو وجود دارد، گفت: «بعید می دانم».
ظریف افزود: «فکر می کنم جلسه آینده جلسه جدی 1+5 در سطح سابق داشته باشیم.»(فارس)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد