به گزارش خبرنگار ما، حال و هوای این روزهای بازار لوازم خانگی نیز متاثر از تحولات جاری و آتی سیاسی است و این تحولات و بیم و امید ناشی از آن باعث شده تا مردم و بازیگران این بازار فعلا از هرگونه فعالیت مهم دست برداشته و به انتظار بنشینند؛ انتظاری که بازار را در حالت رکود ـ یعنی انجام نشدن خرید و فروش و کسادی و بیرونقیـ قرار داده است.
در این وضع مردم و خریداران انتظار دارند با وجود تحولات سیاسی موثر در قیمت ارز و سکه، قیمت لوازم خانگی نیز کاهش یافته و بازار به سمت تعدیل قیمتی پیش رود.
با وجود این فروشندگان و واردکنندگان لوازم خانگی از بیم ضرر ناشی از کاهش احتمالی قیمت ارز، نه تنها با کاهش قیمتهای فعلی مخالفند، بلکه از افزایش 30 تا 40 درصدی کالاها هم سخن میگویند.
در همین حال مسئولان صنفی و تولیدکنندگان لوازم خانگی که قبلا افزایش قیمت لوازم خانگی را متاثر از افزایش نرخ ارز و ممنوعیت واردات قلمداد میکردند حالا بر این باورند که بازار به ثبات رسیده و تقاضا به شکل طبیعی بازگشته، بنابراین نیازی به عرضه بیشتر کالا نیست و گرانی نیز وجود ندارد. این در حالی است که بسیاری از فروشندگان این محصولات از رکود حاکم بر بازار لوازم خانگی گلایهمند بوده و ادامه این روند را موجب زیان بیشتر و تعطیلی مراکز عرضه قلمداد میکنند.
آنها در عین حال معتقدند که با افزایش تعرفه گمرکی از یک سو و خرید و واردات کالاها با ارز به نرخ بالا در گذشته حالا نمیتوانند در حالی که قیمت ارز کاهش یافته است جنس خود را به بهای کمتری بفروشند. این در حالی است که منطق اقتصادی حاکم بر بازار، کاهش احتمالی قیمت لوازم خانگی را از طریق رکود در بازار کلید زده است. چراکه خریداران به طور گریزناپذیری در انتظار کاهش و حتی ریزش قیمتها، خرید نمیکنند.
در این زمینه بررسیهای خبرنگار جامجم نشان داد که در حال حاضر وضع قیمتها در بازار لوازم خانگی در مقایسه با شش ماه گذشته تغییری نداشته و بازار در شرایط ثبات بهسرمیبرد. در عین حال لوازم خانگی تولید داخل و خارج اختلاف قیمت چندانی در بازار نداشته، اما تقاضا همچنان برای خرید کالای خارجی بالاست، در حالی که کالا نیز به حد کافی در بازار وجود ندارد.
محمد طحانپور، رئیس اتحادیه کشوری لوازم خانگی در گفتوگو با جامجم در خصوص وضعیت فعلی قیمتها در بازار لوازم خانگی گفت: در شش ماه اول سال 92 قیمتهای لوازم خانگی تغییراتی نداشته است و از نظر ما در حال حاضر بازار ثبات پیدا کرده است.
وی با اشاره به اینکه درحال حاضر بازار نظم خود را دوباره بازیافته و مشتری خرید واقعی خود را انجام میدهد، افزود: ما اکنون در ابتدای مهر ماه قرار داریم. سال گذشته در اواخر شهریور و در همین زمان خانوادهها برای خرید جهیزیه عروسی که قرار بود اسفند ماه برگزار شود، خیلی زودتر اقدام میکردند، اما امسال خریداران سعی میکنند تنها با یکی دو ماه اختلاف با تاریخ عروسی کالای خود را خریداری کنند.
طحانپور با بیان اینکه در حال حاضر کالا در بازار موجود است و گران نیز نمیشود، تصریح کرد: شرایط فعلی باعث شده که اعتدالی در بازار به وجود بیاید. خیلیها میگویند که بازار راکد است، اما ما عقیده داریم که بازار راکد نیست بلکه مصرفکننده تنها به میزان نیاز خود خریداری میکند.
وی تاکید کرد که قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نگرانی خاصی در بازار وجود داشت و هرکس فکر میکرد که اگر فلان حزب یا کاندیدا برنده انتخابات شود، ممکن است چه تغییراتی در روند اقتصادی کشور به وجود آید، اما بعد از انتخاب رئیسجمهور آرامشی نسبی به کشور بازگشت که بتازگی هم شاهد خروج کشور از برخی از تحریمها هستیم بنابراین روند بازار مثبت و آرام است و به همین دلیل مردم به اندازه خرید میکنند و گرانی هم در بازار وجود ندارد.
وی با اشاره به کاهش قیمت دلار، خروج کشتیرانی از تحریم و کاهش بهای حمل و نقل، یادآور شد: چنین روندی موجب خواهد شد که قیمت لوازم خانگی برای واردات متعادلتر شود و هزینه حمل و نقل که 2.5 برابر شده بود کاهش یابد. لذا میتوانیم قیمتها را تا پایان سال ثابت نگه داریم.
طحانپور با بیان اینکه در فاصله اسفند 90 تا شهریور 91، بازار لوازم خانگی شاهد حدود 40 تا 50 درصد افزایش قیمت بود، گفت: از اسفند 91 تاکنون خوشبختانه ما هیچ افزایش قیمتی را در این بازار نداشتهایم. خود این تحول یک قدم به جلو است و ما احساس میکنیم که آینده روشنی در انتظار اقتصاد و قیمتها از جمله قیمت لوازم خانگی باشد.
نظر متفاوت فروشندگان
با این وجود فروشندگان لوازم خانگی نظرات متفاوتی نسبت به رئیس اتحادیه خود داشتند. آنها در گفتوگو با جامجم تاکید کردند که نباید انتظار کاهش قیمتها را داشت و تا وقتی که جنس قبلی با قیمت قبلی در انبار موجود است آنها راضی به فروش کالای خودزیر قیمت خرید نمیشوند.
فعالان بازار همچنین درباره تاثیر تحولات سیاسی بر بازار لوازم خانگی معتقدند که این تاثیر در بلندمدت اثر خود را نشان خواهد داد.
آنها فاصله زمانی این اثرگذاری فروش را حداقل تا شش ماه آینده دانستند و تاکید کردند که تاثیر تحولات سیاسی در بلندمدت بوده و در حال حاضر نمیتوان روی آن حساب کرد.
این فعالان همچنین با اعتراض به پیشبینی رسانه ها برای کاهش قیمت لوازم خانگی معتقد بودند که این موضوع باعث میشود که تقاضا در بازار کاهش یابد چرا که مردم در انتظار کاهش قیمت، خرید نمیکنند و همین امر رکود تورمی را به دنبال دارد. با این حال آنها در پاسخ به این پرسش که اگر با کاهش بیشتر قیمت ارز مواجه شده و خریدار با قیمتهای بالا حاضر به خرید نشد، چه خواهند کرد را ندادند.
رضا اسدی، فروشنده یک مجموعه بازرگانی در منطقه امینحضور ـ یکی از بازارهای بزرگ لوازم خانگی تهران ـ در گفتوگو با خبرنگار جامجم وضعیت فعلی بازار را راکد و بدون مشتری دانست.
علی حکیمی، دیگر فروشنده این کالاها نیز در این باره گفت: قیمتها در بازار کنگ است و ما مشتری نداریم. در حال حاضر نه افزایش قیمت و نه کاهش قیمت وجود دارد و مردم به دلیل اینکه منتظر هستند تا اجناس ارزانتر شود کمتر خرید میکنند.
در عین حال بررسیهای جامجم نشان داد که لوازم خانگی در بازار به حد کافی وجود ندارد. با وجود حضور کالاهای ایرانی در بازار اما میزان استقبال از کالاهای تولید داخل به دلیل کیفیت پایین، کم است و حتی برندهایی که در داخل ایران نیز مونتاژ میشود در مقایسه با قیمت خارجی آنها که بعضا به صورت قاچاق وارد بازار میشود گرانتر است.
از جمله کالاهای خانگی که حضور و تنوع و تیراژ آن در بازار به حد قابل توجهی کاهش یافته و محسوس است، جاروبرقی و مایکروفر است. چرا که فروشندگان به دلیل تغییر قیمت ارز در بازار و نبود تقاضا ترجیح میدهند که کالای کمتری را سفارش دهند.
مجتبی ملکوتی واردکننده لوازم خانگی در منطقه امینحضور در این باره اظهار کرد: در حال حاضر شرکت الجی و سامسونگ بار ماشین لباسشویی ندارد و شرکت اسنوا 60 روز است که در انتظار رسیدن محموله یخچال سایدبایساید 25 فوت سفید و نقرهای است.
وی افزود: در بخش ماشین لباسشویی و فریزر هم کمبود داریم و حتی یخچالهای ارزان و کوچک که بیشتر مورد تقاضای طبقه متوسط و پایین جامعه است، دو سال است که در بازار یافت نمیشود. یخچال سایدبایساید بوش نیز اصلا در بازار موجود نیست.
افزایش اخیر تعرفهها، مانع کاهش قیمتها؟
اما فعالان بازار از بروز تحولی دیگر در بحث تجاری واردات لوازم خانگی خبرمی دهند که سرنوشت قیمتها را درگیر یک دومینو و بازی تناقضات کرده است.
به گفته آنان درست است که لوازم خانگی از فهرست کالاهای مشمول اولویت ده (اولویت مخصوص کالاهای لوکس و ممنوع برای واردات) خارج و واردات آن آزاد شده است اما همزمان تعرفههای واردات آن افزایش یافته و همین امر نقش این سیاست در کاهش قیمت لوازم خانگی را با شکست مواجه کرده است. چرا که هزینه واردکنندگان بیشتر هم شده است.
رضا اسدی فروشنده لوازم خانگی در این باره گفت: چند روز پیش چند لوازم خانگی را از اولویت ده خارج کردند، اما به جای آن تعرفه واردات را از 40 درصد به 80 درصد افزایش دادهاند که این اقدام موجب شده است که هیچ تغییری در قیمتهای بازار به وجود نیاید.
مجتبی ملکوتی فروشنده نیز در این باره تصریح کرد: واردات ماشین ظرفشویی را آزاد کردند اما در مقابل ماشین ظرفشویی را که تاکنون و به مدت هفت ماه (از اسفند 91) در گمرک شهریار تهران مانده بود با تعرفه دو برابر ترخیص کردهایم. هزینه این هفت ماه انبارداری و افزایش تعرفه را چه کسی میپردازد؟ آیا میتوان به این صورت قیمتها را کاهش داد؟
این در حالی است که رئیس اتحادیه کشوری لوازم خانگی با بیان اینکه افزایش تعرفهها در گمرک موجب شده است که واردکنندگان زمزمه افزایش 30 تا 40 درصدی قیمت کالاها را سردهند، اظهار کرد: چنین موضوعی از نظر ما قابلقبول نیست. افزایش تعرفهها در گمرک فقط 5 درصد بر قیمت تمام شده لوازم خانگی تاثیر میگذارد.
طحانپور با بیان اینکه واحدهای صنفی واسطه هستند و عامل گرانی و گرانفروشی محسوب نمیشود خاطرنشان کرد: با این حال ما در این زمینه منتظر رویکرد نهادهای نظارتی هستیم که طوری قیمتگذاری کنند که هم واردکننده سود ببرد و هم در حق مصرفکننده اجحاف نشود.
طحانپور با بیان اینکه ما با آزاد کردن واردات برخی لوازم خانگی مثل اجاقگاز، آبگرمکن، پلوپز و... که در ایران تولید میشوند و کیفیت خوبی هم دارد، مخالف هستیم، افزود: در تولید کالاهایی چون یخچال، فریزر و لباسشویی به دلیل اینکه به فناوری بالا نیاز است، نیازمند واردات هستیم.
فروشندگان مجبور به فروش میشوند
رئیس اتحادیه کشوری لوازم خانگی معتقد است فروشندگان مجبور خواهند شد تا تعادلی در قیمتهای خود به وجود آورند.
وی با اشاره به این که فروشندگان لوازم خانگی قبل از سال 92 در اسفندماه 91 کالاها را به صورت نقدی میفروختند و به هیچ عنوان خرید قسطی و تخفیف را قبول نمیکردند، گفت: این وضع تا اردیبهشتماه 92 ادامه داشت اما پس از آن با رکود بازار مواجه شدند و برگزاری انتخابات نیز موجب شد که مردم نسبت به آینده کشور نگرانی نداشته باشند بنابراین تقاضای بالایی برای خرید کالا وجود نداشت و ندارد بنابراین قیمتها پایین میآید و مقاومتهای احتمالی در برابر منطق بازار شکسته خواهد شد.
وی افزود: این ثبات قیمت موجب عقبنشینی شرکتها شد و آنها مجبور خواهند شد برای مشتریهای خود شرایط ویژه فروش ایجاد کنند. در عین حال طحانپور عقیده دارد اگر گفتوگوهای سیاسی به نتیجه مثبتی برسد ما یک قدم به جلو برداشتهایم و این موضوع صد درصد در اقتصاد ما تاثیر کاهشی میگذارد.
کتایون مافی - گروه اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
كاسب جماعت هیچوقت ضرر نمیكن