نگاه هفته

رسانه، نوجوان را فراموش نکند

نوجوانی دوره گذر از کودکی، حرکت به سمت جوانی و مرحله‌ای حساس از زندگی هر فرد است که طی آن بلوغ جسمانی و عاطفی فرد شکل می‌گیرد. در دوران نوجوانی تغییر ظاهری و درونی با هم همراه می‌شوند تا کمال فرا رسد. در این دوران نه‌تنها رشد جسمانی آهنگی سریع دارد، بلکه تکامل احساسات، روابط اجتماعی و منطقی نیز تند و رو به جلوست.
کد خبر: ۵۸۸۸۵۶

بلوغ دوران شناخت خود و پدیده‌های پیرامون خود است و شناخت یعنی تولد و زندگی دوباره. از این رو تجربه‌های هر فرد در این مرحله از زندگی می‌تواند در کیفیت رشد شخصیتی او تاثیر بسزایی داشته باشد. داده‌ها و اطلاعاتی که نوجوان در این دوران به دست می‌آورد، ابزارهایی که برای آموزش فردی خود به کار می‌گیرد، افرادی که با آنها در تعامل و برخورد است، محیطی که در آن قرار دارد، شیوه برقراری ارتباط با همه اینها و ترکیبی از این عوامل باعث شکل‌گیری رشد فکری و تکامل شخصیتی نوجوان می‌شود.

رسانه‌های جمعی هم به‌عنوان پدیده‌های نسبتا نوظهور سده اخیر در این روند رو به رشد سهم دارند. رسانه‌ها، محملی برای ارائه پیام‌ها و مفاهیم هستند؛ مفاهیمی که می‌تواند یک گروه سنی خاص را هدف گرفته و ویژه اعضای این گروه طراحی و تنظیم شود. ظرف ارائه آنها هم می‌تواند متناسب با ویژگی اعضا سر و شکل خاصی به خود بگیرد.

ماحصل تناسب ساختاری و محتوایی پیام‌های معطوف به نوجوانان می‌شود برنامه‌هایی که مختص به این گروه سنی است یا آنچه به اصطلاح برنامه‌سازی برای نوجوانان نامیده می‌شود. اتفاقی که در صدا و سیما کمتر شاهد آن هستیم و متاسفانه بیشتر برنامه‌های کنونی، خواسته‌ها، سلیقه و مطالبات کودکان و جوانان را پوشش می‌دهند و پاسخگوی نیازهای مرحله میانی این دو نیستند.

درباره این که برنامه‌سازی برای نوجوانان را تا چه اندازه می‌توان به‌عنوان یک شق برنامه‌سازی جدا و مستقل در نظر گرفت نگاهی قطعی وجود ندارد؛ اما در این نکته جای هیچ تردیدی نیست که برنامه‌سازی برای این گروه سنی ویژگی‌های متفاوتی از دیگر گروه‌های سنی دارد و باید در این حوزه بسیار هوشمندانه و دقیق عمل کرد. برنامه‌های نوجوانان باید جنبه‌ای پویا داشته باشد تا علاوه بر سرگرم‌سازی، حوزه‌های آموزشی را محور اصلی خود قرار دهد. طرح مباحث روان‌شناسی رفتاری و اجتماعی در این‌گونه برنامه‌ها اهمیت زیادی دارد. استفاده از رنگ‌های شاد در دکور برنامه، نمایش تصاویر خلاقانه و پخش آیتم‌های متنوع و جذاب همگی از ضرورت‌هایی است که به لحاظ فرم باید در تولید برنامه برای نوجوانان به آن توجه داشت.

برنامه‌های نوجوانان همچنین باید اجرایی به دور از کلیشه داشته باشد و باید از طرح مباحث تکراری و خسته‌کننده که کمکی به پرورش و تربیت ذهنی مخاطب نوجوان نمی‌کند، خودداری کرد. پرهیز از شعارزدگی و در پیش گرفتن لحنی نصیحت‌وار از دیگر خط قرمزهای برنامه‌سازی برای نوجوانان به شمار می‌رود. حضور تیم کارشناسی قوی در مرحله تامین محتوا، بهره‌گیری از نظر و ایده‌های روان‌شناسان در همه مراحل ساخت و پخش یک برنامه مختص نوجوانان همگی از راهکارهایی است که به بهبود کیفیت این آثار کمک می‌کند.

همچنین توجه به روحیات و درونیات این گروه سنی و توجه به معیارهایی اخلاقی در ارائه مباحث مهم است. گنجاندن دستورات دینی در لایه‌های متن برنامه و طرح مفاهیم مذهبی در قالب قصه و داستان، استفاده از قالب‌های غیر مستقیم بیان همچون نمایش هم می‌تواند ترفندهای برنامه‌سازی موثر برای گروه سنی نوجوانان باشد.

رکسانا قهقرایی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها